VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve

AFORIZMA NGA JAMES MADISON (Xhejms Medison, 1751-1836)
E Djelë, 10.09.2011, 03:20pm (GMT1)

Voal-online 9 tetor - Njeriu ka pronësinë ndaj mendimeve të tij dhe komunikimit të lirë të tyre.

Një qeveri popullore pa informacion popullor apo mjetet e marrjes së tij, është vetëm një prolog i një farse, ose një tragjedie, ose ndoshta të dyjave.

Një demokraci e pastër është një shoqëri e përbërë nga një numër i vogël i qytetarëve, të cilët mblidhen dhe administrojnë qeverinë vetë.

Një bashkëpunim i sinqertë dhe i qëndrueshëm në promovimin e një rindërtimi të tillë të sistemit tonë politik do të sigurojë lirinë dhe lumturinë e përhershme të Shteteve të Bashkuara.

Një milici e rregulluar mirë, e përbërë prej trupit të njerëzve, e trajnuar nën armë, është mbrojtja më e mirë më e natyrshme e një vendi të lirë.

Një popull thjesht i arsimuar mirë mund të jetë përgjithmonë një popull i lirë.

Të gjithë njerëzit që kanë pushtet duhet mosbesuar në një shkallë të caktuar.

E gjithë kjo që duket e domosdoshme në llogarinë mes të gjallëve dhe të vdekurve, është për të parë nëse borxhet ndaj këtyre të fundit nuk i tejkalojnë trashëgimet e lëna nga të dikurshmit.


Ambicja duhet të jetë që të luftojë ambicien.

Amerika ishte në borxhe ndaj emigracionit për ndërtimin dhe përparimin e saj. Ajo pjesë e Amerikës e cila e inkurajoi atë më shumë, ka përparuar më shpejt në popullsi, bujqësi dhe arte.

Amerikanët kanë të drejtë dhe avantazhin e të qënit të armatosur - ndryshe nga qytetarët e vendeve të tjera qeveritë e të cilave kanë frikën e njerëzve me armë.

Dhe unë nuk kam asnjë dyshim se çdo shembull i ri do të ketë sukses, si në të kaluarën ka ndodhur, që tregon se feja dhe Qeveria do të ekzistojnë të dyja në pastërti më të madhe, sa më pak ato janë të përziera së bashku.

Çdo lexim i thelluar duhet të jetë një zëvendësues i mirë për zbavitjen shumë të përshtatshme që të mbushë kohën e lirë të klasave të punës.

Sikundër një njeriu i është e thënë të ketë të drejtë për pronën e tij, mund të jetë e thënë po aq se ka një pronësi në të drejtat e tij.

Për sa kohë që arsyeja e njeriut vazhdon të jetë e gabueshme, dhe ai është i lirë të ushtrojë atë, opinione të ndryshme gjithnjë do të formohen.


Duke e bërë punën të dikujt, pronën të dikujt tjetër, ata në njërën anë ushqejnë krenarinë, luksin dhe të pavërtetën, ndërsa në anën tjetër vesin dhe servilizmin, ose urrejtjen dhe revoltën.

Pengesat komerciale janë në përgjithësi të padrejta, shtypëse, dhe të pakëshillueshme.

Despotizmi mund të ekzistojë vetëm në errësirë, dhe ka shumë drita tani në kupën qiellore për të mos lejuar atë politikë që të ekzistojë, ashtu siç ka bërë deri tani, pothuajse kudo.

Mos e ndani tekstin nga sfondi historik. Nëse e bëni këtë, ju do të keni prishur dhe shkatërruar Kushtetutën, e cila mund të përfundojë vetëm në një formë të shtrembëruar, të bastarduar nga qeveri të paligjshme.

Çdo brez duhet të mbajë barrën e luftërave të tij, në vend që ta kalojë atë në kurriz të brezave të tjerë.

Çdo komb ku punët e tradhtojnë një dëshirë për mençuri dhe stabilitetit mund të llogaritë në çdo humbje e cila mund të mbështetet nga politika gjithnjë e më sistematike e fqinjëve të tij të mençur.

Unë besoj se ka më shumë raste të kufizimit të lirisë së popullit nga shkeljet graduale dhe të heshtura prej atyre që janë në pushtet se sa nga pushtimet e dhunshme dhe të befasishme.

Por unë nuk kam asnjë dyshim se mjerimi i klasave të ulëta do të zbresë sa herë që qeveria merr një aspekt më të lirë dhe ligjet favorizojnë një nënndarje të Pronës.

Mua nuk do të më vinte keq nga një gjykim i drejtë dhe i plotë i heqjes së tërë të ndëshkimit kapital.

Nëse njerëzit do të ishin engjëj, qeveritë nuk do të ishte e nevojshme.

Nëse Tirania dhe Shtypja vijnë në këtë vend, do të jenë nën maskën e luftës kundër një armiku të huaj.

Nëse ne marrim për kriter të së vërtetës shumicën e votave, ato duhet të merren nga ata qytetarë filozofikë dhe patriotikë të cilët kultivojnë arsyen e tyre.

Në inkuadrimin e një qeverie e cila duhet të administrohet nga njerëzit mbi njerëzit ju duhet së pari të aftësoni qeverinë për të kontrolluar të qeverisurit; dhe, së dyti, ta detyroni atë për të kontrolluar veten.

Në asnjë rast ... kishat nuk qenë kujdestaret e lirive të njerëzve.

Në Republikat rreziku më i madh është që shumica të mos i respektojë mjaftueshëm të drejtat e pakicës.

Është një e vërtetë universale se humbja e lirisë në vend ka për t'u justifikuar me dispozitat kundër rrezikut, real apo i pretenduar, nga jashtë.

Do të jetë me dobi të vogël për njerëzit që ligjet janë bërë nga njerëzit e zgjedhur pej tyre, në qoftë se ligjet do të jenë aq voluminoze sa që nuk mund të lexohen, ose do të jenë aq të ndërlikuar sa që nuk mund të kuptohen.

Dija përgjithmonë do të qeverisë injorancën; dhe një popull i cili dëshiron të jetë qeverisës i vetes, duhet të armatoset me forcën që i jep dija.

Institucionet e dijes duhet të jenë objekte të preferuara për çdo popull të lirë. Ata hedhin dritë mbi mendjen e publikut e cila është siguria më e mirë kundër shkeljeve dinake dhe të rrezikshme të lirisë publike.

Më lejoni të rekomandojë ilaçin më të mirë në botë: një udhëtim të gjatë, në një sezon të butë, në një vend të këndshëm, në mjedise çlodhëse.

Liria mund të jetë e rrezikuar nga abuzimi i lirisë, por edhe nga abuzimi i pushtetit.

Asnjë komb nuk mund ta ruajë lirinë e tij në mes të luftës të vazhdueshme.

Nga të gjithë armiqtë e lirisë publike, lufta është ndoshta më e tmerrshmja, sepse ajo përfshin dhe zhvillon embrionin e të gjithë të tjerëve.

Filozofia është një kuptim i thjeshtë i thënë me fjalë të mëdha.

Feja lulëzon në pastërtinë më të madhe, pa ndihmën e Qeverisë.

Pranga fetare skllavëron dhe dobëson mendjen dhe e bën të pazonjën atë për çdo ndërmarrje fisnike, për çdo perspektivë të zgjeruar.

Përparimi dhe përhapja e dijes është kujdestari i vetëm i lirisë së vërtetë.

Kapaciteti i mendjes femërore për studimet e shkallës më të lartë nuk mund të vihen në dyshim, duke qenë mjaftueshëm e ilustruar nga veprat e tij gjeniale, dhe të diturisë shkencës.

Qarkullimin i besimit është më i mirë se qarkullimi i parave.

Klasa e qytetarëve të cilët ofrojnë njëherësh ushqimin e tyre dhe rrobat e tyre, mund të shihet si vërtetë më e pavarura dhe më e lumtura.

Kushtetuta ruan avantazhin e të qënit e armatosur, avantazh të cilin amerikanët e posedojnë ndaj popullit të pothuajse çdo vendi tjetër, ku qeveritë kanë frikë t'u besojnë njerëzve me armë.

Diversiteti në cilësitë e njerëzve, prej nga të drejtat e pronës e kanë origjinën, është jo më pak se një pengesë e pakapërcyeshme ndaj një uniformiteti të interesave. Mbrojtja e këtyre cilësive është objekti i parë i qeverisë.

Thelbi i Qeverisë është pushteti; dhe pushteti si i tillë, po të jetë në duar humane, nuk do të jetë kurrë i prirur për abuzim.

Ekzekutivi nuk ka të drejtë, në çdo rast, të vendosë se a ka apo nuk ka shkak për shpalljen e luftës.

Bashkimi i lumtur i këtyre shteteve është një mahnitje, Kushtetuta tyre një mrekulli; shembulli i tyre shpresë e Lirisë në të gjithë botën.

Efektet e brendshme të një politike të ndryshueshme helmon shenjtëritë e lirisë në vetvete.


Mjetet e mbrojtjes kundër rrezikut të huaj historikisht janë bërë instrumente të tiranisë në vend.

Shifra, industria, dhe moraliteti i priftërisë, si dhe përkushtimin i njerëzve janë rritur dukshëm nga ndarja totale e kishës nga shteti.

Njerëzit janë i vetmi burim legjitim i pushtetit, dhe kjo vjen nga karta kushtetuese, sipas së cilës disa degë të qeverisë mbajnë pushtetin e tyre.


E drejta personale për të fituar pronën, e cila është një e drejtë natyrore, i jep pronës, kur është fituar, të drejtën e mbrojtjes, si një e drejtë sociale.

Qëllimi i ndarjes së kishës dhe shtetit është për të mbajtur përgjithmonë larg nga këto brigje grindjet pareshtura që kanë njomur tokën e Evropës me gjak për shekuj me radhë.

Të drejtat e personave dhe të drejtat e pronës janë objektet për mbrojtjen e të cilën Qeveria është krijuar.

E vërteta është se të gjithë njerëzit që kanë pushtet duhet të jenë të mosbesuar.

Nuk ka asnjë parim, sipas mendimit tim, i cili është më i mundshëm për t'u keqpërdorur, dhe që, prandaj, më shumë ka nevojë për sqarim, se ai aktual, se interesi i shumicës është standardi politik i së drejtës dhe së gabuarës.

Të hamendësh se çdo formë e qeverisjes do të sigurojë lirinë apo lumturinë pa asnjë virtyt në njerëzit, është një ide e rreme.

Vetëm ndaj shtypit, i kontrolluar siç është ai me abuzime, bota është në borxh për të gjitha fitoret që janë arritur nga arsyeja dhe haminiteti mbi gabimin dhe shtypjen.

Bashkimi i ndjenjave fetare lind një besim të habitshëm.

Lufta përmban aq shumë marrëzi dhe ligësi, sa që shumë duhet shpresuar nga progresi i arsyes.

Lufta duhet të deklarohet vetëm nga autoritetet e popullit, mundimet dhe thesaret e të cilit janë për të mbartur barrën e vet, në vend të qeverisë që do të korrë frytet e saj.

Ne kemi të drejtë të vëmë alarmin në eksperimentin e parë mbi liritë tona.

Çfarë është qeveria në vetvete, veçse më e madhja e të gjitha reflektimeve mbi natyrën njerëzore? Nëse njerëzit do të ishin engjëj, asnjë qeveri nuk do të jetë e nevojshme. Në qoftë se engjëjt do të qeverisnin mbi njerëzit, kontrollet as të jashtëm as të brendshëm mbi qeverinë nuk do të ishin të nevojshme.

Cili tregtar i kujdesshëm do të rrezikonte fatin e tij në çdo degë të re të tregtisë, kur ai nuk e di se planet e tij mund të bëhen të paligjshëm para se të mund të ekzekutohet?

Çfarë spektakli mund të jetë më ndërtues ose më i modës, se ajo i Lirisë dhe i të Mësuarit, çdo lidhje e ndërsjellë e tyre dhe mbështetje e sigurtë mes tyre?

Sa herë që një i ri është konstatuar të ketë talentin që meriton një arsim që prindërit e tij nuk mund ta përballojnë, ai duhet të bartet në shpenzime publike.

Kur një tepricë e pushtetit mbizotëron, pronësia e asnjë lloji nuk është respektuar në mënyrë të rregullt. Asnjë njeri nuk është e sigurtë në mendimet e tij, personin e tij, aftësitë e tij, ose pasurinë e tij.

Kudo që është interesi dhe pushteti për të bërë gabimin, gabimi në përgjithësi do të bëhet.

ELIDA BUÇPAPAJ


Copyright © 2005-2008 Nulled by [x-MoBiLe]. All rights reserved.