Emigrantët nuk e kanë gjithmonë të lehtë në atdheun e tyre të ri, Gjermani. Në
rastin më të keq ankthi emocional mund të çojë në çrregullime psiqike.
Kur ishte në fillimet e të njëzetave Sara B. (emri i ndryshuar nga redaksia)
pati një depresion të rëndë. Gjithçka ishte për të e mundimshme. Me vështirësi
të mëdha 27 vjeçarja ngrihej në mëngjez nga shtrati. Pastaj ajo kërkoi ndihmë
tek një terapeut dhe punoi intensivisht me jetën dhe identitetin e saj.
Prindërit e Sarës janë të dy nga Maroku. Babai erdhi në Gjermani në fillim të
viteve 70-të. Gjermania e joshi për të punuar. Ai ëndërronte për një jetë më të
mirë ekonomike për vete dhe familjen e tij.
Nëna e Sarës, e cila ishte 19 vjeçe, kur erdhi me burrin në Gjermani, ndjehej
shpesh e përbuzur dhe e përjashtuar për shkak të mosnjohjes së gjuhës gjermane.
Pasoja: tek nëna e Sarës u manifestua një frikë e thellë, siç e kanë të
zhvilluar shumë migrantë nga të ashtuquajtura familje punëtorësh emigrantë.
Arif Ãnal është marrë me shkaqet: "Punëtorët emigrantë nuk dinin
gjermanisht, nuk kishin asnjë informacion për Gjermaninë. Dhe kjo i vinte ato
nën një trysni të madhe. Kishte prej atyre, që nuk kishin kaluar kurrë një
semafor të kuq. Ata kishin kujdes për gjithçka, me qëllim që të mos bënin asnjë
gabim." Ãnal, si politikan i të Gjelbërve në parlamentin e landit tö
Renanisö Veriore-Vestfalisë, drejton në Këln "Qendrën psikosociale të
kompetencës për migracionin", që i ka vënë qëllim vetes, të përmirësojë
kujdesin shëndetësor mendor të migrantëve. Histori si ajo e nënës së Sarës ai
dëgjon çdo ditë këtu.
Obsesioni mund të jetë rrjedhojë e migracionit
Nëna e Sarës gjatë 40 viteve të fundit zhvilloi një obesion për t'u larë. Për
të gjithçka duhet të jetë e pastër. Nëqoftëse ajo prek këpucët, duhet t'i lajë
menjëherë duart. Nga të larët e shpeshtë lëkura i është tharë e plasaritur. Nga
vjen ky obsesion? "Unë besoj, se ajo ka frikë nga paragjykimi i të huajve
"të pisët", supozon e bija Sara.
Një sjellje e sëmurë, si e nënës së Sarës, mund të jetë një pasojë tipike e
migracionit, thotë Arif Ãnal: "Migracioni nuk të bën automatikisht të
sëmurë, por nëqoftëse ka dispozita të tjera, migracioni mund të jetë një faktor
për t'u sëmuruar", thotë politikani i të Gjelbërve.
Familja e Sarës duhet të
ballafaqohet shpesh me racizmin dhe paragjykimet. Vendi, ku ata banojnë,
konsiderohet si qëndër e neonazistëve në landin e Renanisë Veriore-Vestfalisë.
Një herë në vit ekstremistët e djathtë marshojnë në këtë qytezë. Për të qenë e
sigurtë familja e Sarës mbyllet pastaj në shtëpi. Për Sarën është më e vështirë
që të përballohet racizmi i përditshëm, i cili është shumë më subtil, në
shkollë për shembull. Gabimet, që ajo i bënte në shkollën fillore, mësuesja i
theksonte me qejf të madh para gjithë klasës. Sara ndjehej e turpëruar para
fëmijëve të tjerë.
"A jam gjermane? A jam marokane? Jam gjermano-marokane?"
Fakt është se Sara ndjehej shpesh e përjashtuar si e vetmja myslimane në klasën
e saj. Atë e shoqëronte shpesh ndjenja se nuk bënte pjesë askund: "Këtu në
Gjermani unë jam marokanja. Por në pushimet e vetës në Marok unë jam
gjermanja."
Si zgjidhen problemet e identitetit?
Nëse jeta nuk bëhet më e mirë nga ndërrimi vendit, nëse njerëzit në atdheun e
ri, që kanë zgjedhur për të jetuar, përjetojnë dhunë, përjashtim dhe racizëm,
kjo thotë Ãnal mund të favorizojë sëmundjet psikike. Këto mund të shfaqen edhe
përmes problemeve të identitetit, si në rastin e Sarës.
Sara ende nuk e di se kush është: "Jam gjermane? Jam
marokane? Jam gjermano-marokane? Unë kam ndjesinë se kam dy
personalitete." Dhe në varësi të temës apo situatës ajo nxjerr njërën anë
të personalitetit të saj, atë që pritet prej atyre, që ka përballë. Në
universitet do që të jetë e re dhe moderne, të jetojë e lirë nga konvencionet.
Ana tjetër e saj, ajo marokane, është shumë më e orientuar nga doket e zakonet,
më konservatore. Këtu kanë rëndësi respekti dhe virtytet. Sara e ka të vështirë
të bashkojë të dyja anët në një.
Kjo i bie në sy sidomos në fundjavë. Për shoqet e saj është e vetëkuptueshme,
të shkojnë në diskoteka. Kur Sara shkon me to, e vret ndërgjegja. Jam tani nga
këndvështrimi marokan një person i dyshimtë, pa virtyte? Kur shkon në festa, ka
gjithmonë kujdes të mos e shohin marokanët e tjerë. "Çfarë do të thonin
ata për mua", pyet ajo veten. Ec e jaket ndërmjet dy kulturave i
shkaktojnë Sarës konfuzion, pasiguri, frikë: "Unë kam frikë nga situata të
caktuara dhe prej jetës si e tillë", pranon ajo.
Psikoterapia si një mënyrë për të dalë nga kriza personale
"Sipas shkallës së simptomave, ka metoda të ndryshme për të shëruar një
sëmundje psiqike për shkak të një përvoje negative me migracionin", thotë
Arif Ãnal. Simptomat mund të kurohen me ilaçe, thotë ai. Por për luftimin e
sëmundjes nevojitet medoemos mjeku.
"Unë ballafaqohem me temën dhe përpiqem që të gjej një rrugë përmes
terapisë, për të jetuar me të dyja anët", thotë ajo. "Shumica nga
rrethi im familjar dhe i miqve kanë vendosur për njërën anë, por pikërisht kjo
nuk funksionon për mua. Unë nuk mund të them, se jam gjermane apo marokane. Por
pikërisht këtë duhet të pranoj. Deri atje është një rrugë e gjatë."
Ndërsa vret mendjen për krizën e identitetit të saj, Sara qesh papritur. Ajo
thotë: "Ah, po ndërkohë kam një personalitet të tretë, gjermano-marokan.
Ajo tund kokën për dy personalitetet e tjera." (dw)