VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve | ||||
Shën Valentini dhe Stina e Dashurisë E Djelë, 02.08.2009, 10:18am (GMT1) Festa e Shën Valentinit nuk është festa e fejesës me dikë, por e të qenurit i dashuruar, është kujtimi dhe falenderimi për perëndinë e Erosit, për plagët që na shëron ne të vdekshmëve, kur të tërhequr drejt një qenieje tjetër, biem në atë "maladie d'amour" (sëmundje dashurie) që na komplikon jetën, duke alternuar momente dalldie dhe ekstaze me kriza melankolie, ligështimi dhe vetmie, sapo i dashuri largohet nga horizonti ynë. Shën Valentini është një ditë në të cilën njihen të dashuruarit, shumica pajtohet me sfidën ndaj një perëndie ndonjëherë tirane. Po, tirane, e pashpirt, sepse dashuria mund të marrë fund dhe të dashuruarit mund të gjenden të vetmuar pikërisht në ditën e Shën Valentinit... Dita e Shën Valentinit, Dita Botërore e Dashurisë, Dita Botërore e të Dashuruarve. Në jetën tonë të përditshme ajo tashmë shënon një nga festat më të hareshme dhe më gazmore. Në jetën e natyrës ajo shënon atë fazë zgjimi ku gjithçka në natyrë kërkon të çiftëzohet, zogjtë, lulet, e gjithë bota e gjallë. Prej nesër, me Ditën e Shën Valentinit fillon Stina e Dashurisë, e cila përshkon gjithë muajt e pranverës, pra të luleve, të gjelbërimit, të lindjes dhe të pjekjes së frutave të pemëve. Shën Valentini, si çdo festë është një manifestim real dhe i përëndërrt, manifestim deliri dhe zgjëndërre për një ngjarje të veçantë. Dita Botërore e Dashurisë shënon një dashuri të pakufishme, që përqafon gjithë Universin, pra që nuk është domosdoshmërisht e lidhur me një njeri. Tradita për të festuar një festë të veçantë i ka bazat e saj në zakonin e të fituarit të favorit dhe bekimit hyjnor përmes ceremonive rituale, për të falenderuar të mirat materiale, për të ofruar sakrifica dhe për të thërritur mbrojtjen e hyjnive. Kjo mund të jetë për pjellorinë e tokës, për lindjen e një fëmije, për lindjen e një martese, për të larguar sëmundjet... Dhe meqë zotërit dëgjojnë, ndërhyrja e tyre e mirë kujtohet dhe rikujtohet nëpër kohëra, duke festuar kujtimin e "paktit" mes zotërve dhe njerëzve, përmes këngëve, valleve, lutjeve dhe ofertave. Festa bëhet kështu kujtesa e një ngjarjeje të veçantë dhe gëzimi për faktin se të kujton të falenderosh Zotin për të mirat që të ka dhënë. Në këtë mënyrë ne festojmë edhe ditëlindjet tona, përvjetorët e martesave, pagëzimet dhe fitoret tona, të gjitha këto, momente me kuptime të veçanta për jetën tonë. Puthje nën shi, puthje nën borë, puthje sipër rërës së plazheve, puthje lamtumire, puthje qiellore, puthje ndërgalaktike. Puthje antologjike me të cilat merret Libri Gines. Deri sot e kësaj dite, në kujtesën dashurore të njerëzimit, rekordin e mban puthja e Odri Hepbërnit (Audrey Hpeburn) me Xhorxh Pepardin (George Peppard) në filmin "Drekë në Tifani", një komedi romantike e vitit 1961, bazuar në romanin e Truman Kapot, që iu thurte hymne vajzave me zemër të artë por të vështira në dashuri të qytetit të Nju Jorkut. Puthja më e vjetër në krye të kësaj antologjie është ajo e viti 1939 midis Klark Geibël (Clark Gable) dhe Vivien Llaijh (Vivien Leigh), e cila shkakton emocione te publiku edhe sot e kësaj dite. Në këtë hierarki bëjnë pjesë edhe çifte kinematografike të tillë si Burt Lancaster e Deborah Kerr në filmin "Prej këtu e në përjetësi" apo Patrick Swayze e Demi Moore në "Fantazma", të tjerë më të sofistikuar si Julia Roberts e Richard Gere në "Gruaja e bukur". Por të famshëm janë edhe Ryan O'Neal me Ali MacGraw në "Histori dashurie", apo Kate Winslet a Leonardo di Caprio në "Titanik". Ashtu edhe Renéè Zellwegger e Colin Firth në "Ditari i Brixhit Xhonsit", apo Tobey McGuire e Kirsten Dunst në "Njeriu merimangë", apo Carrie Fisher e Harrison Ford në "Luftërat e yjeve". Nga ato më të fundit janë edhe ato midis Xhad Llo e Nikolë Kidman në "Mali i Ftohtë", tashmë edhe në kinematë evropiane. Por për atë që mbetet vetëm më 14 shkurt, asnjë mendim mbi faktin se zoti ka harruar të krijojë shpirtin e tij binjak dhe mbi të gjitha, mos bini në kurthin e vetëkritikës dhe të melankolisë. Jeni të ndërgjegjshëm se sezonet e Erosit ndryshojnë dhe alternohen, çdo dimër ndjek një pranverë. Nëse jemi në fazën dimërore, i bëjmë megjithatë një homazh energjive erotike, pozitive dhe vitale që na rrethojnë. Duhen evituar ndjenjat e kotësisë dhe jeta në izolim. Evitojmë të ushqejmë ndjenjat e zilisë, xhelozisë, zemërimit, fjalë që sipas psikanalistëve, nuk i tërheqin favoret e Erosit! Dita e të Dashuruarve ndër ilirët, romakët dhe popujt e tjerë të qytetëruar kishte natyrën e një festivali të përvitshëm, pra shumë më herët se ajo të ishte Dita e Shën Valentinit. Në Ditën e të Dashuruarve djemtë e qëndisnin emrin e së dashurës së tyre në këmisha, që ta shpallnin publikisht dashurinë e tyre. Kjo traditë është mbartur deri në ditët tona, kur të dashuruarit mbajnë të shkruar, brenda një zemre të vizatuar emrin e partnerit ose të partneres në dashuri. Në antikitet dhe deri në mesjetën e vonë vajzat, në Ditën e Shën Valentinit hanin një vezë të zier fort dhe pastaj vinin pesë gjethe dafine nën jastëk përpara se të flinin, duke besuar se do t'iu shfaqej në ëndërr fytyra e burrit të ardhshëm. Më vonë ky rit u zëvendësua me një para argjendi që vihej poshtë jastëkut në vigjilje të Ditës së Shën Valentinit dhe besohej se brenda atij viti njeriu me të cilin vajzat do të martohej ia shfaqte asaj propozimin për martesë. Pikërisht në kohën e mesjetës filluan të dërgohen edhe kartolinat e para të dashurisë. Kjo dukuri lidhet me emrin e Dukës së Orleanëve, i cili thuhet të ketë dërguar kartolinën e parë të dashurisë kur ishte i burgosur në Tower (Kullë) të Londrës më 1415, ku ai edhe shkori poemat e dashurisë, të njohura si "valentinet", kushtuar së shoqes së tij në Francë. Kartolinat, kuptohet, nuk ishin të industrializuara, ato përgatiteshin nga vetë të dashuruarit. Kartolinat e dashurisë filluan të bëhen popullore në Shtetet e Bashkuara të Amerikës në periudhën e Luftës Civile. Kjo u bë kaq e modës saqë Dita e Shën Valentinit u bë shumë më popullore sesa Krishtlindjet. Krahas kartolinave në këtë festë janë bërë gjithnjë e më të pranishme tufat me lule, të cilat shiten me miliarda në një ditë të tillë të vitit, çokollatat gjithfarëshe, stolitë e shtrenjta. Mbi shenjtin e të dashuruarve, historia dhe legjenda ndërthuren dhe ndonjëherë bëhen konfuze. Jeta e shenjtit martir që festohet më 14 shkurt në realitet ndahet më dysh. Jo një shenjt martir por dy: njëri i cili ka jetuar rreth shekullit të III, dhe që ka banuar për një kohë të gjatë në Romë dhe martiri tjetër i Ternit që ka shumë mundësi të ketë qenë peshkop përreth shekullit të VI-të. Martiri i Romës është përkujtuar në Martirologjinë Romane në 14 shkurt me një regjistër që vjen nga njëfarë Beda (shekulli i VIII). Në të rrëfehet një histori në të cilën thuhet se Valentini, i cili ishte arrestuar sipas urdhrit të perandorit Claudio, u gjend i vrarë në rrugën Flaminia; në varrin e tij në të njëjtën rrugë është ngritur një bazilikë, me dëshirën e papa Xhulio I, e ribërë edhe kohët e fundit dhe e rregulluar në mënyrë ornamentale nga papa Teodoro. Një ditë, peshkopi Valentino dëgjoi përtej gardhit të kopshtit të tij, dy të rinj të fejuar që po ziheshin. Mori atëherë një trëndafil, doli nga kopshit dhe shkoi të takonte ata të dy, duke u ofruar trëndafilin duke u thënë fjalë mbi pajtimin. Kaq mjaftoi për të mbyllur në çast grindjen mes dy të dashuruarve që ashtu siç u tha shenjti, shtrënguan trëndafilin duke u lutur derisa dashuria e tyre u bë e përjetshme. Pak kohë më vonë, të dy u kthyen tek Valentino për t'i kërkuar t'u celebronte martesën. Sa për titullin e "padronit të të dashuruarve" duket se i është atribuar në Mesjetë, sepse dyshohej se më14 shkurt, në ditën e festës së tij, zogjtë fillonin të cicëronin duke ndjekur rizgjimin e natyrës dhe të dashurisë. Valentin tingëllon si "valorem tenens", "që mban vlera", domethënë "që përmban shenjtëri"; ose do të thotë "valens tyro, "ushtar me vlera", domethënë "ushtar i dashurisë". Thuhet se një ushtar është me vlera kur nuk prapset kurrë, kur nuk kthehet kurrë nga rruga, kur mbrohet me rreptësi dhe fiton me pushtet. Në të njëjtën kohë, Valentini nuk u zbraps kundrejt martirizimit, e goditi duke e shkatërruar idhujtarinë, u mbrojt duke përforcuar besimin. Ndërsa formula e lutjes që të dashuruarit ia drejtojnë Zotit në Ditën e Shën Valentinit, pra Ditën Botërore të Dashurisë është: Në zemrën time, Zot, është ndezur dashuria për një krijesë që ti e njeh dhe e do. Bëj që unë të mos e humb këtë pasuri që ti më ke futur në zemër. Mësomë se dashuria është një dhuratë dhe nuk mund të përzihet me asnjë egoizëm, që dashuria është e pastër dhe nuk mund të rrijë pranë asnjë poshtërsie; që dashuria është pjellore dhe që duhet, duke filluar nga sot, të prodhojë një mënyrë të re të jetuari tek unë dhe tek ai që më ka zgjedhur. Të lutem Zot, për atë që më pret dhe më mendon, për kë më ka dhënë gjithë besimin e të ardhmes së vet, për kë më ec përkrah në shëtitjet tona, duke i dhënë njëri-tjetrit ndihmë dhe model. Dhe me ndërhyrjen e Shën Valentinit na ndihmo dhe na përgatit për martesën, për madhështinë e saj, për përgjegjësinë që të jep ajo, kështu që duke filluar nga sot, shpirtrat tona të pushtojnë trupat tanë dhe të mbretërojnë në dashuri e paqe. Elida BUÇPAPAJ Uilliam Shekspir SYTË E SË DASHURËS SIME NUK JANË SI DIELLI Sytë e së dashurës sime nuk janë si dielli; Korali është ku e ku më i kuq se buzët e saj; Nëse bora është e bardhë, pse gjinjtë e saj janë të zeshkët; Nëse flokët do të ishin tela, atëherë tela të zi rriten në kokën e saj. Unë kam parë trëndafilë të verdhë, të kuq e të bardhë, Por nuk kam parë trëndafilë si faqet e saj; Parfumet e tyre dihet sa janë dehës Por jo si frymëmarrja e kraharorit të saj. Unë çlodhem së dëgjuari zërin e saj, ndonëse e di Se muzika tingëllon shumë më bukur ; Ju betohem unë s'kam parë kurrë perëndeshë qiellore; Kur e dashura ime shkel mbi tokë ia kalon çdo perëndeshe. Dhe prapë unë besoj se nga qielli e dashura ime ka rënë Më duket se është pak ta krahasoj me bukuritë qiellore. |
||||
Copyright © 2005-2008 Nulled by [x-MoBiLe]. All rights reserved. |