Ministria e Punëve të Brendshme e Maqedonisë u mohon
shqiptareve shtetësinë. Këtë fakt e bënë të ditur një raport që trajton çështje
të shtetësisë, dhe e cila do të shkojë deri në Departamentin e Shteteve të
Bashkuara. Edhe ata shtetas që kanë fituar shtetësinë maqedonase, e kanë bërë
nën presione të ndryshme. Në këtë raport do sjellim emrat e disa shqiptarëve që
u është mohuar e drejta e shtetësisë me motivacionin, "persona që rrezikojnë
integritetin dhe sigurinë e qytetarëve dhe të Republikës së Maqedonisë."
Lista:
Një shqiptar nga Shqipëria kishte fituar shtetësinë e
Maqedonisë duke ndryshuar kombësinë nga shqiptare në maqedonase, duke ndryshuar
fenë islame në ortodokse, ka ndryshuar emrin edhe mbiemrin nga Alban Limani në
Antonio Limanovski.
Duke bërë këto ndryshime ai kishte fituar shtetësinë
maqedonase. Sipas tij, ky i kishte bërë të gjitha këto ndryshime nën presionin
e policisë për të fituar shtetësinë maqedonase në vitin 2001.
Fatbardha Shabanit, një grua nga qyteti i Kavajës ka 16 vite
e martuar në Maqedoni, por i është refuzuar disa herë shtetësia.
Hana Asani e martuar më 2003, me shtetas të Maqedonisë, nënë
e tre fëmijëve i është refuzuar shtetësia e Maqedonisë me pretekstin se
rrezikon sigurinë e Republikës së Maqedonisë.
Fahrije Neziri nga Ferizaj i Kosovës dhe që nga 1985 është
martuar me Muhamedin nga fshati Idrizovë. Ka disa vite që bashkëshortes së tij
jo vetëm i refuzohet shtetësia, por MPB i refuzon edhe lejen e qëndrimit për të
huaj. Znj.Fahrije i rrezikohet ndarja familjare sepse pa leje qëndrimi nuk mund
të vazhdojë të jetojë në Maqedoni legalisht. Pra, siç shihet kemi një rast
flagrant ku janë shkelur rëndë të drejtat e njeriut, kujdesia e shtetit
maqedonas për bashkimin familjar.
Fatmir Hoxha me origjinë nga Kaçaniku ka 27 vite që i
refuzohet shtetësia bashkë me pjesëtarët e tjerë të familjes. Kjo familje është
pa asnjë kujdesie nga institucionet humanitare në Maqedoni edhe pse ky shtet
thith fonde në emër të kësaj kategorie.
Avdulla Ibrahimi ka lindur në vitin 1965 në Kumanovë dhe ka
patur shtetësi, por Ministria e Punëve të Brendshme (MPB) ia ka hequr pa asnjë
arsye. Gruaja e tij nga Presheva e ka fituar shtetësinë në bazë të martesës me
të në vitin 2001, po ashtu edhe 3 fëmijët e tij e kanë shtetësi, ndërsa ai vetë
jo. Edhe pse ai ka mbi vete shtëpinë, dyqanin, të gjithë faturat vijnë në emrin
e tij, Avdulla Ibrahimi nuk ka asnjë dokument verifikimi, certifikatë, leje
qëndrimi. Është një njeri që po t'i ndodh diçka e keqe nuk mban përgjegjësi
morale dhe ligjore askush.
Në fillim të vitit 2013 për herë të tretë MPB-ja i refuzon
shtetësinë këtij shqiptari të lindur dhe shkolluar në Maqedoni. Shkresa që ka
pranuar Avdullah Ibrahimi për refuzimin e shtetësisë ndryshon nga origjinali që
zakonisht dërgon MPB. Në letrën që ka pranuar Ibrahimi mungon logoja e MPB-së,
mungojn numri i dosjes dhe shumë elementëve të kësaj ministrie. Ibrahimi sqaron
se në MPB-ja i kanë kërkuar që të nisë proceduar për të marrë shtetësinë,
njëjtë si shtetasit e huaj, procedurë kjo që zgjat së paku katër vjet. "Unë kam
lindur në Maqedoni dhe nuk kam pse të kërkoj shtetësi njëjtë si shtetasit e
huaj. Unë nuk jam shtetas i huaj, por jam shtetas i Maqedonisë. Unë kam
letërnjoftim të Maqedonisë, të cilit i ka dal afati në vitin 2005, ndërsa
shtetësinë ma kanë hequr në vitin 2002. Nuk e di pse më kanë hequr por besoj se
qëllimi është veç me i pakësuar shqiptarët", ka deklaruar, Avdulla Ibrahimi.
Naxhie Osmani, ka lindur në vitin 1967 në Çair të Shkupit
dhe jeton në fshatin Bukoviç që i përket Komunës së Shkupit, edhe pse ka lindur
në Shkup dhe është banore e kryeqytetit zonja Naxhie nuk ka shtetësi të
Maqedonisë, ndërsa bashkëshorti i saj dhe dy fëmijët janë shtetas të
Maqedonisë. Ajo pasi ka parashtruar kërkesë për shtetësi i është mohuar në
vitin 1997. Për fat të keq për kategorinë e këtyre shqiptarëve që u mohohet
shtetësia e Maqedonisë pa të drejtë nuk janë interesuar asnjëherë partitë,
deputet dhe ministrat shqiptar.
Mirdita Dibrani, me prejardhje nga Kosova. E martuar prej 14
vjetësh në fshatin Shipkovicë të Tetovës, dhe me dy fëmijë, kjo grua nuk ka
arritur ende të pajiset me nënshtetësi. Arsyetimi i autoriteteve është se ajo
paraqet rrezik për sigurinë dhe mirëqenien e shtetit të Maqedonisë. Për 3 vite
me radhë, familja Dibrani mundohet të arrijë këtë të drejtë, por pa sukses.
Fillimisht, vendimi i parë nga MPB-ja erdhi pozitiv, por brenda dy-tre ditësh,
ai u anulua, me një përgjigje negative. Ironia qëndron tek arsyetimi; edhe pse
ajo konsiderohet rrezik sigurie, ajo është e kapshme në çdo kohë nga shteti,
dhe nuk është dënuar asnjëherë për ndonjë vepër penale.
"Si të ndjehem unë që jetoj në punën time se nguci askënd,
me hallet e dertet e veta dhe tët kthehet kjo punë në kurriz tëndin është shumë
e rëndë. S'mund ta marr me mend se asnjëherë se kam bë një gjë të tillë. 1000
kopje letrash kam pru se s'jam e dënuar asnjëherë prej gjyqit as në Kosovë e as
në Maqedoni nuk e di ku bazohen at atë unë se jam e rrezikshme për shtetin",
tha Mirdita Dibrani.
Ahmet Laçi, i lindur në vitin 1946 në fshatin Pustenik të
Kosovës, prej moshës 8 vjeçe ai jeton në Maqedoni, por edhe pse ka kaluar plot
58 vjet në këtë shtet ai kurrë nuk arriti të bëhet shtetas i Maqedonisë. Ahmeti
Laçi thotë se nuk ka lënë institucion pa trokitur për të kërkuar ndihmë për
shtetësinë. Deri tani, ai thotë se ka aplikuar pesë herë ndërsa të gjitha
përgjigjet që ka marrë kanë qenë negative. Ajo që e bën edhe më tragjike këtë
rast, sipas Laçit, është arsyetimi se është shtetas i padëshiruar dhe i rrezikshëm
për Maqedoninë.
"Prej vitit 1994 kam aplikuar për nënshtetësi të Maqedonisë,
kjo është e pesta herë, gjithmonë është problemi i njëjtë, vendimi vjen negativ
megjithëse unë i plotësoj të gjitha kushtet, qe 40 vite jam i martuar, tre
fëmijë i kam, krejt janë nënshtetas të Maqedonisë përveç meje. Unë nuk e di ku
është problemi, unë kam edhe shtëpi këtu, kam edhe burime jete këtu, paguaj
tatim, ushtrinë e kam bë në Maqedoni, klasën fillore e kam kryer në Maqedoni,
shkollën e mesme e kam kryer në Maqedoni në maqedonisht, unë mendoj se i
plotësoj të gjitha kushtet, nuk e di nga lind ajo ide e cila vjen kjo negativ",
tha Ahmet Laçi, banor i Shkupit
Me të njëjtën problematikë ballafaqohet edhe një tjetër
banor i Shkupit, 59 vjeçari Aziz Bekteshi me prejardhje nga Lubishta e Kosovës.
Ai jeton në Shkup prej rreth 50 vjetësh por asnjëherë nuk ka arritur të fitojë
nënshtetësinë e Maqedonisë me të njëjtin arsyetim sikur se bashkëqytetari i
tij, se konsiderohet si rrezik për shtetin.
"Jam i gatshëm sot me dëshmuar, sot me dëshmuar edhe me
polici edhe me gjyq që as nuk më kërkon gjyqi as nuk më kërkon policia, jo
vetëm këtu po as në Kosovë po askund në botë, a po më kupton, këtë mundem me
dëshmuar kur të donë. Me të vërtet unë jam aq i emocionuar edhe aq i habitur,
nuk e di se kush mundet me më ndihmuar se të gjitha ato institucione i kërkova
edhe askush nuk ma shtriu dorën me thanë që ngadalë se nuk është punë e vogël
dhe e thjeshtë. A unë prapë po e them se unë mundem me dëshmua kur të doje dhe
në çfarëdo rasti", thotë Aziz Bekteshi, banor i Shkupit
Naser Bela, 45 vjeç, gruaja dhe djali i tij tani 16 vite
kërkojnë shtetësinë e Maqedonisë. Edhe pse i lindur në Shkup ku edhe aktualisht
jeton dhe punon, atij që nga viti 1993 kur edhe aplikoi për herë të parë, në
vazhdimësi kërkesat i refuzohen. Bela thotë se në stacionin policor në Draçevë
në atë kohë, e kanë kushtëzuar të bashkëpunojë me policinë, në dëshiron të
pajiset me shtetësi në të kundërtën gjithë jetën do ti mohohet e drejta për
shtetësi. "Unë e refuzova me një fjalë thash jo se punoj, më than atëherë s'do
ta marrësh asnjëherë nënshtetësinë, thash as nuk më duhet ashtu nënshtetësi, se
ajo është e imja, do të vije dita kur do ta marr, edhe unë e di arsyen se për
atë e refuzon, mirëpo më ka humbur dokumentacioni i asaj nuk e kam për fat të
keq, më ka humb ai vërtetimi se shumë mirë shkruan Naser Bela të vish në ora 7
në stacionin policor në Draçevë për nënshtetësinë, mirëpo ato hynë në punë
tjera, unë si pranova të punoj se nuk më interesonte. Tash për së fundi herë i
kam dhënë në 2005 dhe s'ka asgjë, dhe vetëm malltretojnë, kërkojnë
dokumentacione që një gjë s'mund ta bëjmë. Mu më intereson me çfarë të drejte
nuk më takon nënshtetësia? Shoqja 24 vjet ka kurorëzim me mu në Draçevë dhe
s'ka kurrfarë dokumentacioni të Maqedonisë, i ka vdekë baba s'ka mund të shkoj,
nëna i ka vdekur nuk mund të shkon, tash i ka vdekur vëllai para 20 ditësh edhe
nuk mund të shkojë, dhe këtu më tregon dikush se ne i kemi të gjitha drejtat!
S'kemi ne shqiptarët të drejta, këto janë rrena", tha Bela.
Arben Llalla shpallet nga MBP e Maqedonisë Person i
Rrezikshëm që rrezikon integritetin dhe sigurinë Kombëtare të Republikës së
Maqedonisë. Si pasojë MPB i ka refuzuar në bazë të martesës shtetësinë e
Maqedonisë dhe lejen e qëndrimit të përhershme Arben Llallës. Për herë të parë
atij i është refuzuar në mars 2008, duke vazhduar në dhjetor 2008, ndërsa në
korrik 2011, i është refuzuar edhe leja e qëndrimit të përhershme. Së fundi në
Maj 2012 përsëri i refuzohet kërkesa për shtetësi në bazë të martesës pa të
drejtë ankinimi. Arben Llalla që në vitin 2003 është martuar me shtetase të
Maqedonisë dhe nga kjo martesë kanë një djalë. Edhe përse i plotëson të gjitha
kushtet, MBP kundër ligjeve për shtetësinë e ka shpallur person me Rrezikshmëri
të Lart disa herë. Dy herë Komisioni i qeverisë së shkallës së dytë i ka dhënë
të drejtë z.Llalla, MPB gjithnjë ka dërguar përgjigje përfundimtare se është
person me rrezikshmëri të lartë.
Fadil Curi nga Hani-Elezit i Kosovës është i martuar me
shtetase të Maqedoni prej më shumë se 25 vitesh dhe i mohohet shtetësia e
Maqedonisë edhe përse ky i plotëson të gjitha kushtet.
Aqif Krasniqi i datëlindjes 1950 nga Kosova i martuar në
vitin 1979 me shtetase të Maqedonisë dhe nga viti 1972-1989 ka punuar në Postën
Telefonike në Shkup i është refuzuar disa herë e drejta e shtetësisë në
Maqedoni.
Rive Islami nga Kosova, është martuar në Tetovë në vitin
1984, dhe prej atëherë i është refuzuar disa herë e drejta e shtetësisë. Ajo
nuk e gëzon të drejtën e shtetësisë në vendin ku jeton prej 30 vitesh edhe pse
i plotëson të gjitha kushtet.
Në qytetin e Kumanovës dhe fshatrat përreth u refuzohet
shtetësia qindra njerëzve që kanë mbi 40 vite që jetojnë dhe punojnë në këtë
shtet me pretekstin se janë të rrezikshëm për Maqedoninë.
Zyra e Avokatit të Popullit në Kumanovë deklaron se në vitin
2006 janë mbi 366 kërkesa ndihmë për të fituar të drejtën e shtetësisë. Ndërsa
më 2007 janë bërë 237 kërkesa të tilla. Ndërsa në zyrën së avokatit të popullit
në Tetovë janë formuar 183 lëndë për çështjen e mohimit të shtetësisë më vitin
2007. Banorët e dy fshatrave Goshinca dhe Llukara nuk kanë shtetësi dhe jetojnë
pa letërnjoftime, njerëz që nuk kujdeset askush për ta. Këta banorë mund ti
vrasin dhe asnjeri nuk mbanë përgjegjësi morale dhe ligjore. Në rajonin e
Kumanovës nga viti 2002 ka filluar në heshtje një proces për çregjistrimin e
shqiptarëve me qëllim që të pakësohet popullsia jonë atje.
Në një gazetë, disa vite më parë shkruhej se janë rreth 100
mijë shqiptarë që u mohohet e drejta e fitimit të shtetësisë. Ndërsa 3.800
maqedonas të Shqipërisë në mënyrë të lehtë kanë fituar shtetësinë e Maqedonisë
duke mos plotësuar asnjë kusht elementar.
Siç shihet problemi i mohimit të shtetësisë nga shteti
maqedonas mijëra shqiptarëve të cilët kanë krijuar familje me shqiptar
shtetas/e të Maqedonisë është një fenomen me prapavija politike duke përdorur
standarde të ndryshme në bazë të kombësisë etnike dhe përkatësisë fetare.
Racizmi i një ligji
Aplikuesi me kombësi shqiptare edhe po të plotësojë kushtet
që i kërkohen për fitimin e shtetësisë, mundet ajo t'i refuzohet në qoftë se
zyra e sigurimit shtetëror nuk jep mendim pozitiv. Në këtë rast i huaj duhet
t'i drejtohet avokatit të popullit për ndihmë, Gjykatës Supreme Administrative
dhe gjykatave ndërkombëtare për shkeljen e të drejtave të njeriut nga ana e
Institucioneve të Republikës së Maqedonisë. Dua të shtoj se edhe Gjykata
Administrative nuk funksionon siç duhet, ka fakte që rastet e ndihmës për
shtetësitë i zgjat në pafundësi me pretekstin se MPB nuk i jep materialet e
dosjes për shfrytëzim.
Ligji për rrezikshmëri që ende funksionon pa të drejtë në
Maqedoni është bërë i famshëm duke u refuzuar të drejtën njerëzore më shumë
shtetasve nga Shqipëri dhe Kosova të cilët kanë mbi 10 vite martesë me shtetas
të Maqedonisë. Këtij ligji i ka skaduar mandati sepse lufta e ftohtë ka
mbaruar. Ky është një ligj që shkel të drejtat e njeriut, krijon kushte për
prishjen e familjeve dhe nxit urrejtjen etnike dhe fetare midis qytetarëve.
Në bazë të kushteve të sotme politike dhe shoqërore ligji në
fjalë nuk duhet të funksionojë pasi Maqedonia është kandidate për në BE e NATO
dhe ka nënshkruar marrëveshje bashkëpunimi miqësor me të gjitha Institucionet e
Republikës së Shqipërisë. Midis Maqedonisë dhe Shqipërisë janë hequr regjimi i
vizave. Strukturat e policisë, ushtrisë dhe të sigurimit kanë një bashkëpunim
të ngushtë midis tyre në luftën kundër terrorizmit dhe kontrabandave të
ndryshme. Së shpejti pritet që policë nga Shqipëria dhe Maqedonia do të
patrullojnë në vendet e njeri-tjetrit bashkë.
Shumë aplikuesve për shtetësi maqedonase u bëhen presione
nga strukturat e sigurimit për tu bërë informator ose bashkëpunëtorë i këtyre
strukturave. Kjo metodë e vjetër që është përdorur në kohën e diktaturës
komuniste e cila bie ndesh me ligjet kushtetuese dhe të demokracisë që
pretendojmë se zhvillohet në Maqedoni.
Deklaratë skandaloze e zëvendësministri shqiptar për rastet
e shtetësive
Më 11 shkurt 2013, zëvendësministri i brendshëm, Xhelal
Bajrami deklarojë për rastin e MirditaDibranit me origjinë nga Kosova, e cila
nuk ka dokumentin e shtetësisë edhe pse e martuar tani 14 vite në Shipkovicë të
Tetovës. Xhelal Bajrami deklarojë "Ka pasur vendim negativ nga ana e Sigurimit
Shtetëror mirëpo arsyet unë ende nuk i kam të elaboruar mirë pse është marrë
një vendim i tillë. Ndoshta vendimi i tillë do të mund të ndryshojë pasi varet
nga momenti ndonjëherë mundet që bashkëshorti i personit në fjalë apo ndonjë i
afërt i saj të merret me ndonjë veprimtari të palejuar në Maqedoni dhe ajo të
jetë si pasojë pse vendimi ka qenë negativë nga ana e organeve të Sigurimit
Shtetëror".
Pra, sipas këtij ministri shqiptar të gjithë ata shqiptar që
aplikojnë për shtetësi të Maqedonisë nuk duhet të kenë asnjë kushëri të
burgosur apo keqbërës sepse mbajnë edhe këta përgjegjësi penale. Kjo është
injoranca shqiptare që na përfaqësojnë në qeverinë e Maqedonisë sepse çdo
individë mban përgjegjësi personale për ato vepra keqbërëse që kryen.
Prandaj, ju bëjmë thirrje të gjithë atyre njerëzve që u
është mohuar e drejta e shtetësisë së Maqedonisë pa të drejtë, të sjellin
fotokopjet e vendimeve për refuzimin e shtetësisë nga ana MPB në zyrën e
Programit Unik Shqiptar që ndodhen në qytetin e Tetovës, në adresën Bllok 77,
e-mail [email protected], dhe numër tel: 070928833. Në zyrën tonë do jenë
përfaqësuesit tanë të cilët do t'ju presin dhe do t'ju japin këshilla për të
vazhduar më tej betejën për të
Gjykata e Strasburgut e stërngarkuar me lëndë nga Maqedonia
Qytetarët e Maqedonisë i prijnë listës së kallëzimeve penale
të ngritura pranë Gjykatës Evropiane për të drejtat e njeriut në Strasburg. Në
këtë gjykatë janë parashtruar mbi 1.200 kallëzime penale nga ana e qytetarëve
kundër shtetit të Maqedonisë, për shkeljen e të drejtave të njeriut.