Evropa është në krizë, sektori i botuesve të gazetave po ashtu. Në kohët e
vështira janë bashkuar gjashtë botues të mëdhenj dhe kanë nisur një eksperiment
me titull "Europa".
Robert Maxwell, botuesi britanik me prejardhje hungareze, nga mediat i njohur edhe
si "mbreti i shtypit", në fund të viteve 80-të ka zhvilluar një plan
shumë ambicioz. Ai donte të krijonte një perandori mediatike, ku do të bënte
pjesë edhe "Daily Mirror", me qëllim që të ketë një revistë për tërë
Evropën në gjuhën angleze. "The European" do të duhej të ishte
titulli i revistës, i cili do të ishte i ngjashëm me revistat
"Newsweek" apo "Time". Por projekti nuk u pati sukses.
Maxwell u zhduk në vitin 1990, në kushte të panjohura nga anija e tij në
Tenerife, vetëm një vit pas nxjerrjes së numrit të parë. "The
European" mbijetoi pa themeluesin e tij edhe tetë vjet por pa ndonjë
sukses të madh. Më në fund ai u mbyll në vitin 1998. Ëndërra për një revistë
evropiane dështoi. Ekspertët ishin të mendimit se në atë kohë mungonte një opinion
i përgjithshëm evropain.
Në kërkim të lexuesve ndërkombëtarë
Kopertinë e suplementit Evropa i gazetës italiane La Stampa
Më pas ka pasur edhe disa përpjekje të tjera, për krijimin e mediave që do të
mbijetonin edhe jashtë kufinjëve nacionalë. Projekti më i ri quhet
"Europa". Që nga viti 2012, gazeta franceze Le Monde, britanike
Guardian, gjermane Süddeutsche Zeitung, italiane La Stampa, spanjolle El PaÃs
dhe polake Gazeta Wyborcza e nxjerrin një herë në tre muaj këtë revistë. Ajo
botohet si shtesë e këtyre gazetave. Lexuesit mund të gjejnë artikuj për
papunësinë e të rinjëve apo për arsimin, për buxhetin apo dhe tema të tjera të
rëndësishme për jetën e tyre të përditshme.
Por shumë gazeta të njohura janë në krizë. Le Monde, po lufton kaherë me rënien
e tirazhit dhe me borxhe në vlerë prej qindra miliona euro. Javën e kaluar Le
Monde ka bërë të ditur se do të nxjerrë në treg edhe një revisë në gjuhën
angleze. Probleme kanë edhe gazetat e tjera. Edhe "Europa" paraqet
një përpjekje për të hapur rrugë në tregjet e reja, jashtë kufinjëve kombëtarë.
Ana njerëzore e Evropës
"E veçanta në "Europa" është që merret shumë pak me
institucionet dhe politikën e Bashkimit Evropian", shpjegon Vadim
Makarenko, reporter për ekonomi i "Gazeta Wyborcza". Gazeta shkruan
më shumë për problemet e përditshme të qytetarëve evropianë, për historinë e
tyre dhe për çështjet që i preokupojnë. Makarenko mendon se për çështjet e
përdithsme duhet raportuar në një formë tjetër, sepse është shtuar numri i
skeptikëve në Evropë. Sipas disa sondazheve të kryera në pranverë, besimi i
njerëzve në Evropë ndaj BE-së është në nivelin më të ultë deri tani. Këtë do të
duhej tani të ndryshonte një gazetë e cila raporton për problemet e përditshme
të njerëzve në Evropë.
Perspektiva evropiane
Në numrin e parë të "Europa" janë trajtuar temat e arsimit dhe tregut
të punës. Si mund të mësojnë sistemet arsimore në Evropë nga njëri-tjetri? Pse
polakët duan të studjojnë në Londër? Në cilët sektorë ekonomikë kanë spanjollët
e ri më shumë shansa?
Guardian në faqen e tij online ka një grafik interaktiv për lëvizjet e
studentëve në Evropë
Autorët kanë krahasuar gjendjen në shumë vende. Njëgazetarë gjermanë që jeton
në Spanjë raporton për gjendjen e arsimit atje. Korespondeti i gazetaës
Guardian në Bruksel ka bërë reportazh për funksionimin e tregut të punës.
"Të mësojmë nga përvojat tona dhe nga bashkëpunimi ynë", është motoja
e partnerëve.
Opinioni dhe lexuesit evropianë
Bashkëpunimi zhvillohet sipas modelit të Këshillit të Evropës. Ka gjashtë
partnerë të barabartë të cilët sipas radhës e marrin përgjegjësinë për numrin e
ardhshëm, ngjashëm si në strukturat politike të KE, por ndonjë herë ka dhe
probleme. "Strukturat janë ende kaotike", shpjegon Vadim Makarenko.
"Këtu përballen kultura të ndryshme të raportimit." Anglezët janë më
shumë të orientuar drejt lajmeve dhe informacioneve, ndërsa gjermanë dhe
polakët më shumë janë të interesuar për reportazhe dhe formate më të gjata. Ne
i drejtohemi njerëzve të cilët janë të interesuar për procesin e integrimeve
dhe për bashkëpunim. Një publik evropian ende nuk ka por ky projekt e mbështetë
një opinion të këtillë.
Presidenti francez Hollande i dha revistës Europa një intervistë të gjatë
Prej fillimit të projektit Europa, gazetarët e këtyre mediave bashkëpunojnë
edhe në fusha të tjera. Le Monde dhe Süddeutsche Zeitung ka nxjerrë me rastin e
50 vjetorit të miqësisë gjermano -franceze një numër të përbashkët. La Stampa i
ka furnizuar partnerët me informacione për dorëheqjen e Papa Benediktit të XVI.
Në numrin e radhës Europa do t'i kushtojë një vëmendje të posaçme zgjedhjeve në
Gjermani dhe reflektimit të tyre në Evropë. Çfarë duhet të bëjnë gjermanët dhe
evropianët së bashkë për të dalë nga kriza? Sa ngushtë duhet të bashkëpunohet?
Edhe në numrin e ardhshëm duhet të bëhet e qartë se kriza nuk prodhon vetëm
konflikte brenda Evropës. Redaktorët janë të mendimit se kriza i ka afruar
evropianët, ngjashëm sikur edhe botuesit e gazetave. (dw)