VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve

KOMUNITETI I BRISHTË

Nga DAVID BROOKS, New York Times


E Martë, 11.30.2010, 11:57am (GMT1)


Julian Assange, themeluesi i WikiLeaks, kishte ndërruar vendbanim 37 herë në kohën kur ai arriti në ditëlindjen e tij të 14-të. Nëna e tij nuk e regjistroi atë në shkollat lokale për shkak se, siç shkroi Raffi Khatchadourian në një profil të New Yorker, ajo kishte frikë "se shkollimi zyrtar do t'i rrënjosë një respekt të sëmurë për shtetin".

Ajo nuk kishte pse të shqetësohej. Si një haker i ri kompjuterash, ai formoi një grup të quajtur International Subversives (Shkatërrimtarët Ndërkombëtarë, shënim përkthimi). Si i rritur, ai shkroi "Komploti si Qeverisje", një fjalim i ashpër pseudo-intelektual online. Ai flet për "rrjete patronazhi" të gjerë të cilët e shtrëngojnë shpirtin e njeriut.

Larg nga respektimi i shtetit, Assange duket të jetë një anarkist i modës së vjetër që beson se të gjitha institucionet në pushtet janë të korruptuara dhe deklaratat publike janë gënjeshtra.

Për dikë me grup-mendjen e tij, vendimi për të ekspozuar sekretet është i lehtë. Nëse bota e fshehur është e dyshuar, atëherë gjithçka duhet të zbulohet. Siç ka raportuar The New Yorker, WikiLeaks ka publikuar detaje teknike në lidhje me një pajisje të ushtrisë dizajnuar për të parandaluar së shpërthyeri bomba në anë të rrugës. Ai postoi Numrat Sigurimit Social të ushtarëve. Këtë javë, grupi festoi lëshimin e dokumenteve të brendshme të Departamentit të Shtetit me një deklaratë triumfaliste duke pretenduar se dokumentet e vënë në pah hipokrizinë, korrupsionin dhe korruptushmërinë e diplomatëve amerikanë.

Për atë është e lehtë. Por për të gjithë të tjerët është e vështirë. Kolegët e mi në sektorin e lajmeve të kësaj gazete nuk e pranojnë mentalitetin e Assange. Siç e kanë bërë jashtëzakonisht të qartë deklarata të ndryshme të botuesve, ata përballen me një varg të madh çështjesh më të mprehta.

Si gazetarë, ata kanë një detyrim profesional për të shërbyer informacion që mund t'i ndihmojnë njerëzit të marrin vendime duke qenë të informuar. Kjo domethënë të bëhen pyetje si: Si lobon ndaj aleatëve qeveria amerikane? Cila është natyra e vërtetë e marrëdhënieve tona me zbulimin pakistanez? Në të njëjtën kohë, si njerëzi dhe qytetarët, kolegët e mi e dinë se kanë një detyrim moral për të mos rrezikuar jetët dhe sigurinë kombëtare.

 

The Times tashmë ka ngritur një varg filtrash midis 250 000 dokumenteve bruto që WikiLeaks i kishte siguruar dhe bërë ekspozim të plotë publik. Gazeta ka botuar vetëm një përqindje të vogël të kabllove. Informacioni që mund t'i rrezikojë informatorët është redaktuar. Kabllo të veçanta janë vënë në kontekstin e një raportimi më të gjerë. Prapë mund të jetë e dobishme të përdoret edhe një filtër më shumë. Ta quajmë atë filtrin e Rendit të Botës. Fakti që ne jetojmë jetët tona në mesin e rendit dhe jo të kaosit është një arritje e madhe e qytetërimit. Ky rend nuk duhet kuptuar si dhuratë.

Kjo rend është ruajtur kokëfortësisht nga ushtarë të guximshëm, por edhe nga udhëheqësit llafazanë dhe diplomatët. Një në çdo ditë të dytë, udhëheqësit dhe diplomatët janë të angazhuar në një bisedë të pafund. Kabllot e rrjedhur e zbulojnë këtë bisedë. Ata tregojnë diplomatë që kërkojnë informacion, duke ledhatuar njëri-tjetrin dhe duke u angazhuar në gjoja miqësi dhe në hipokrizi vogla si ato që kërkojnë të shmangin katastrofat globale.

Pavarësisht ëndrrave të njerëzve si Assange, biseda shpallur në kabllot nuk është dredhuese dhe e poshtër. Biseda private është e ngjashme me bisedën publike, ndoshta madje edhe më e admirueshme. Mund të shihet se si diplomatët izraelitë dhe arabë reagojnë me simpati dhe realizëm ndaj njëri-tjetrit. Amerikanët në kabllot janë përgjithësisht të vërtetë dhe dhe të ndershëm. Fqinjët e Iranit janë tamam të alarmuar dhe lutës.

Disa njerëz argumentojnë që kjo bisedë diplomatike është e bazuar në llogaritjet mekanike për interesin e vet kombëtar, dhe kjo nuk do të ndikohej nga ekspozimi publik. Por kjo bisedë, si të gjitha bisedat, është ndërtuar mbi marrëdhëniet. Cilësia e bisedës përcaktohet nga niveli i besimit. Drejtimi i saj është i ndikuar nga bindja dhe nga ndjenjat për miqtë dhe armiqtë.

Cilësia e bisedës është dëmtuar nga ekspozimi, ashtu si marrëdhëniet tona me fqinjët tanë do të ishin dëmtuar në qoftë se çdo vlerësim privat u sollën në dritën e diellit. Ne kemi parë se çfarë ndodh kur bisedat përkeqësohen (shikoni në Kongresin e SHBA), dhe është e shëmtuar.

Përgërjet e WikiLeaks ndoshta do ta dëmtojnë bisedën globale. Popujt do të jenë më pak të prirur ta ndajnë me Shtetet e Bashkuara. Agjencitë do të tundohen që të kthehen në kapanonet e para 11 shtatorit. Udhëheqësit botërorë do të stepen kur të lexojnë se çfarë është thënë për ta. Bashkëpunimi kundër Iranit mund të jetëmë e vështirë të vazhdojë sepse udhëheqësit arabë do të ndjehen të ekspozuar dhe të rrahur. Kjo bisedë e brishtë ndërkombëtare është nën kërcënim. Kjo është nën kërcënim nga WikiLeaks. Kjo është nën kërcënim nga efekti i Ligjit Gresham, në të cilin niveli i ekspozimit publik është përcaktuar nga përvjedhësi më i madh dhe tradhtari më i madh.

Ndoshta do të ishte e mundur për të ngritur një filtër që nuk mbron vetëm jetët dhe operacionet, por edhe marrëdhëniet ndërkombëtare. Do të ishte e mundur që artikujt të bëhen me argumente specifike - A është duke i përdorur SHBA për të spiunuar diplomatët në OKB? Çfarë teknologjish të raketave ia ka dhënë Koreja e Veriut Iranit? - pa i zbuluar në tërësi arrat dhe bulonat e ndërmarrjes diplomatike. Ne u varëm nga ato biseda njerëzore për një rend të kufizuar të cilin e gëzojmë çdo ditë./Elida Buçpapaj

--

November 29, 2010

The Fragile Community

By DAVID BROOKS

Julian Assange, the founder of WikiLeaks, had moved 37 times by the time he reached his 14th birthday. His mother didn't enroll him in the local schools because, as Raffi Khatchadourian wrote in a New Yorker profile, she feared "that formal education would inculcate an unhealthy respect for authority."

She needn't have worried. As a young computer hacker, he formed a group called International Subversives. As an adult, he wrote "Conspiracy as Governance," a pseudo-intellectual online diatribe. He talks of vast "patronage networks" that constrain the human spirit.

Far from respecting authority, Assange seems to be an old-fashioned anarchist who believes that all ruling institutions are corrupt and public pronouncements are lies.

For someone with his mind-set, the decision to expose secrets is easy. If the hidden world is suspect, then everything should be revealed. As The New Yorker reported, WikiLeaks has published technical details about an Army device designed to prevent roadside bombs from detonating. It posted soldiers' Social Security numbers. This week, the group celebrated the release of internal State Department documents with a triumphalist statement claiming that the documents expose the corruption, hypocrisy and venality of U.S. diplomats.

For him, it's easy. But for everyone else, it's hard. My colleagues on the news side of this newspaper do not share Assange's mentality. As the various statements from the editors have made abundantly clear, they face a much thornier set of issues.

As journalists, they have a professional obligation to share information that might help people make informed decisions. That means asking questions like: How does the U.S. government lobby allies? What is the real nature of our relationship with Pakistani intelligence? At the same time, as humans and citizens, my colleagues know they have a moral obligation not to endanger lives or national security.

The Times has thus erected a series of filters between the 250,000 raw documents that WikiLeaks obtained and complete public exposure. The paper has released only a tiny percentage of the cables. Information that might endanger informants has been redacted. Specific cables have been put into context with broader reporting.

Yet it might be useful to consider one more filter. Consider it the World Order filter. The fact that we live our lives amid order and not chaos is the great achievement of civilization. This order should not be taken for granted.

This order is tenuously maintained by brave soldiers but also by talkative leaders and diplomats. Every second of every day, leaders and diplomats are engaged in a never-ending conversation. The leaked cables reveal this conversation. They show diplomats seeking information, cajoling each other and engaging in faux-friendships and petty hypocrisies as they seek to avoid global disasters.

Despite the imaginings of people like Assange, the conversation revealed in the cables is not devious and nefarious. The private conversation is similar to the public conversation, except maybe more admirable. Israeli and Arab diplomats can be seen reacting sympathetically and realistically toward one another. The Americans in the cables are generally savvy and honest. Iran's neighbors are properly alarmed and reaching out.

Some people argue that this diplomatic conversation is based on mechanical calculations about national self-interest, and it won't be affected by public exposure. But this conversation, like all conversations, is built on relationships. The quality of the conversation is determined by the level of trust. Its direction is influenced by persuasion and by feelings about friends and enemies.

The quality of the conversation is damaged by exposure, just as our relationships with our neighbors would be damaged if every private assessment were brought to the light of day. We've seen what happens when conversations deteriorate (look at the U.S. Congress), and it's ugly.

The WikiLeaks dump will probably damage the global conversation. Nations will be less likely to share with the United States. Agencies will be tempted to return to the pre-9/11 silos. World leaders will get their back up when they read what is said about them. Cooperation against Iran may be harder to maintain because Arab leaders feel exposed and boxed in. This fragile international conversation is under threat. It's under threat from WikiLeaks. It's under threat from a Gresham's Law effect, in which the level of public exposure is determined by the biggest leaker and the biggest traitor.

It should be possible to erect a filter that protects not only lives and operations but also international relationships. It should be possible to do articles on specific revelations "” Is the U.S. using diplomats to spy on the U.N.? What missile technology did North Korea give to Iran? "” without unveiling in a wholesale manner the nuts and bolts of the diplomatic enterprise. We depend on those human conversations for the limited order we enjoy every day. (http://www.nytimes.com)

Përktheu Elida Buçpapaj


Copyright © 2005-2008 Nulled by [x-MoBiLe]. All rights reserved.