Lajmin për vdekjen e Nazmi Lukajt e mora në Strasburg atë natë midis së hënës dhe së martës. Ishte një nga lajmet më të dhimbshme që kam marrë në jetë, nga ato lajme që nuk të lënë të vësh gjumë në sy.

Nazmi Lukajn e kisha koleg për vite të tëra në gazetën kombëtare "Bota sot". Anipse fati e deshi që ne të mos takoheshim kurrë me njëri tjetrin, është një ndër ata pak njerëz që, ndonëse nga larg, mund t'i konsiderosh miq absolutisht pa as më të voglin ngurim.

Nga të gjithë kolegët që kam pasur në Prishtinë gjatë shumë viteve, Nazmi Lukaj ka qenë më komunikuesi. Nazmiu gjente çdo mënyrë e çdo mundësi për të komunikuar, me postë elektronike, me sms, me telefon, nëpërmjet miqve të përbashkët apo nëpërmjet njerëzve tanë të përbashkët. Dhe absolutisht buronte optimizëm, buronte shpresë, buronte çiltërsi e dlirësi në të gjitha komunikimet. Cilësinë e të komunikuarit të tillë Nazmiu nuk e manifesonte vetëm me kolegët dhe eprorët, por me të gjithë bashkëbiseduesit e tij, me të njohurit dhe miqtë, me lexuesit, me admiruesit, me mirëdashësit e jomirëdashësit. Ishte nga ata njerëz e nga ata intelektualë tejet bujarë në dhënien e miqësisë dhe tejet të etur për miqësi. Ishte nga ata të cilëve ndjenjat dhe ndjesitë pozitive e konstruktive nuk iu shterojnë kurrë.

Nazmiu nuk komunikonte kurrsesi vetëm për veten, për hallet, shqetësimet, problemet e veta. Komunikonte për hallet e kolegëve, për shqetësimet dhe problemet e tyre. Sepse duket qartazi se i përjetonte, i vuante vuajtjet e të tjerëve, aq më tepër vuajtjet e kolegëve. E donte shumë klimën e shëndetëshme kudo që ishte, kudo që shkonte, aq më tepër atje ku punonte, aq më tepër me kolegët, me të cilët i ndante telashet në mënyrë të përditshme. Ishte shumë më modest dhe i përmbajtur në paraqitjen e problemeve vetjake se atyre të kolegëve Nazmiu dhe lutej se a ishte e mundur të ndihmohej ky apo ai koleg, interesohej apo bëhej gjë për ta ndihmuar këtë apo atë koleg. Dhe nëse ankohej, Nazmiu ankohej vetëm në përgjithësi, nuk donte kurrë që të përmendte emra në sens negativ. Dhe gjithmonë shpresonte se njerëzit do të bëhen më të mirë e më të mirë.

Këto cilësi Nazmiu nuk i ka shfaqur, nuk i ka manifestuar vetëm në komunikimet dhe bashkëpunimin me mua. Janë plot të tjerë nga të njohurit, miqtë apo të afërmit tanë të përbashkët që më kanë folur për Nazmiun gjatë viteve, pikërisht duke i vënë në pah botën e madhe shpirtërore të Nazmiut, shpirtmirësinë e kthjellët të Nazmiut, atë domosdoshmërinë që Nazmiu ndiente për t'ua hapur zemrën sa më shumë njerëzve për të cilët Nazmiu ishte i bindur se e mirëkuptonin. Nazmiu ishte burim i pashtershëm e i dlirë njerëzor i mirëkuptimit dhe i mirëbesimit. Nazmiu nuk reshtte kurrë së kërkuar mirëkuptim dhe mirëbesim, nuk lodhej kurrë së punuari për të vendosur mirëkuptim dhe mirëbesim me të tjerët.

Më tregonin ato kohë se Nazmiu i shkëmbente mendimet për shkrimet e veta jo vetëm me kolegët e adhuruesit, por edhe me sapo të njohurit e tij në mjediset ku e çonte përditshmëria, i dëgjonte me respekt dhe përkushtim si vlerësimet edhe vërejtjet. Një tjetër fakt që tregon sa i pashembullt dhe i veçantë ishte Nazmiu në komunikimet ndërnjerëzore. Dhe iu gëzohej sukeseve të kolegëve po aq sa edhe sukseve të veta, çka është tejet e vështirë, në mos e pamundur, ta gjesht sot tek tjetërkush.

Nazmiu është nga ata gazetarë, intelektualë e krijues të Kosovës rritjen e të cilëve e kam ndjekur nga afër, diagramat shpirtërore të të cilëve i kam ndjekur nga afër gjatë këtyre viteve, sidomos në periudhën e pas luftës. Ka qenë ndër më kërkuesit e palodhur, ndër më këmbëngulësit për t'u rritur, ndër më të gatshmit për t'i pranuar mendimet për shkrimet e tij. Ndër më mirënjohësit e ndoshta më mirënjohësi, me të gjitha mundësitë e tij, me të gjithë bujarinë e pafundme të shpirtit të tij.

Dhe përherë e më shumë Nazmiu po rritej si gazetar, si intelektual e si krijues. Përherë e më të pasura e ambicioze ishin planet e tij krijuese, përpjekjet e tij për pjekuri dhe përkryerje të përditshme, duke i pranuar papërkryerjet dhe mospërkryerjet krejt çiltërisht dhe duke e manifestuar vullnetin e zotësinë për t'i tejkaluar ato.

Është tejet e dhimbshme dhe tejet e papranueshme që lumenj të tillë, të një burimi të tillë, të një rrjedhe të tillë, të një kthjelltësie të tillë, lumenj të tillë dritash qiellore të përditësisë sonë tokësore si Nazmi Lukaj të vijë një ditë që, krejt parakohshëm dhe krejt padrejtësisht, të ndalen, të pushojnë, të marrin rrugën e paqes së amshimit, paqes të cilën e deshën më mënyrë aq thirrëse, në mënyrë aq të pafshehur, në mënyrë aq zemër hapur, të cilën e deshën për veten dhe për të tjerët.

Humbja e njerëzve të tillë si Nazmi Lukaj, prandaj, është një nga humbjet më prekëse, më të dhimbshme jo vetëm për njerëzit e tyre, por edhe për miqtë, kolegët, të njohurit, edhe për lexuesit, edhe për botën krijuese në përgjithësi e gazetarinë shqiptare në veçanti. Humbjet e personaliteteve të tilla lënë patjetër zbrazësi për jetën intelektuale të kombit.

(Botuar në Bota Sot më 29 janar 2011)