KAIRO -Një gjë që unë mund t'ju them rreth Egjiptit: Nuk është Las Vegas. Çfarë ndodh në Egjipt nuk mbetet në Egjipt.

Për 30 vitet e fundit, ky ka qenë një lajm i keq. Egjipti ishte në një gjendje kllapie dhe rënie dhe, si rezultat, kështu ishte edhe bota arabe në përgjithësi. Egjipt tani është zgjuar nga të rinjtë e saj në një mënyrë unike - jo për të luftuar Izraelin, apo Amerikën, por në kërkim të fuqizimit, dinjitetit dhe lirisë personale. Në këtë pjesë të botës, njerëzit kanë antena shumë të ndjeshme për legjitimitetin dhe vërtetësinë, sepse ata kanë qenë të ushqyer me kaq shumë gënjeshtra nga udhëheqësit e tyre. Ngaqë revolucioni për demokraci në Egjipt është kaq i rrënjosur këtu, për shkak se të rinjtë që e udhëhoqën, patën më shumë të vdekur për çlirimin e Egjiptit se e gjithë Ushtria Egjipitian ka pasur që nga lufta e 1973 për ta mbrojtur atë, kjo lëvizje këtu ka mbështetje të madhe në rrugët arabe - dhe kjo është arsyeja pse, në qoftë se ka sukses (dhe shanset janë ende larg), arabët e tjerë të rinj dhe myslimanët do ta imitojnë atë.

Në të vërtetë, në qoftë se Egjipti mund të lëvizë drejt demokracisë, kjo lëvizje, e kombinuar me mediat sociale, do të jetë më subversive për regjimet autokratike sesa Naserizmi, Islamizmi ose Baathism të kombinuar. Çfarë doli nga poshtë në Egjipt është, tani për tani, lëvizja e parë pan-arabe që nuk është e fokusuar në persona të dëbuar, ose nga dikush i përjashtuar, por në vlerat universale me qëllim të kapërcimit të prapambetjes së prodhuar nga të gjitha ideologjitë dhe udhëheqësit e mëparshëm.

Unë e kuptoj se pse Izraeli është i shqetësuar; një marrëdhënie e qëndrueshme me Hosni Mubarakun ka hapur rrugë për një marrëdhënie krejtësisht të pasigurt me njerëzit e Egjiptit. Por stabiliteti i Egjiptit nën Mubarakun ishte në kurriz të atyre njerëzve, dhe ata më në fund kishin thënë mjaft. Nuk do të ketë asgjë të keqe në ditët vijnë teksa egjiptianët janë të lirë të shfrejnë. Ka ende shumë frikë të ndryrë dhe zemërim të valë këtu. Por të paktën zëra të tjerë autentikë, me një këngë të ndryshme, me më shumë shpresë, janë gjithashtu në rritje.

Çdo Izraelit dhe Saudit duhet ta shikojë këtë video të bërë nga të rinjtë në Tahrir - www.memritv.org/clip/en/2804.htm - ", lidhur me kërkesën e tyre për ta rikthyer vendin "nga buza e varritt".

Tiranët arabë, pikërisht sepse ishin të paligjshëm, ishin edhe ata që ushqyen tek njerëzit e tyre urrejtjen e tyre ndaj Izraelit si një diversion. Në qoftë se Izraeli mund të finalizonte një marrëveshje me palestinezët, ajo do të gjente se një botë më demokratike arabe është një partner më i qëndrueshëm. Jo se të gjithë papritur do të dashuronin Izraelin (ata nuk do ta bëjnë këtë). Por për shkak se zërat që do të vazhdojnë duke bërë thirrje për konflikt do të kenë konkurrencë të ligjshme, demokratike dhe liderët e zgjedhur do të duhet të jenë shumë më të përgjegjshëm për prioritetet e njerëzve të tyre, të cilët janë më shumë për shkollat se për luftërat.

Kjo është arsyeja pse gjëja më e çmuar që Amerika mund të bënte tani është të ndihmonte lëvizjen për demokraci të Egjiptit për ta konsoliduar vetveten. Dhe mënyra më e mirë për ta bërë këtë do të jetë që të flasin me gjuhën e vet. Kjo do të thotë që të njoftohet se SHBA ka për qëllim që, nga 1.3 miliardë dollarët e caktuar për ndihma ushtarake në Egjipt këtë vit, të japë $ 100 milionë për të ndërtuar 10 shkolla të larta të shkencës të klasit dhe teknologjisë botërore - nga Asuan në Aleksandri - në nder të të gjithë egjiptianëve që e sollën këtë transformim demokratik.

"Asgjë nuk do të ketë një ndikim të madh këtu", tha Ahmed Zewail, egjiptiano-amerikani nobelist në kimi. Asgjë nuk do të ketë një ndikim të madh mbi të rinjtë në të gjithë Lindjen e Mesme.

Në fund të fundit, ushtria egjiptiane ka asnjë grabitqar të jashtëm sot. Të vetmit grabitqarë të Egjiptit sot janë varfëria dhe analfabetizmi. Dyzet për qind e egjiptianëve jetojnë me mbi 2 $ në ditë dhe nja 30 për qind janë analfabetë.

Rrugës së kthimit nga Tahrir Square të shtunën, unë takova pesë egjiptianët të rinj të cilët ishin duke u përpjekur për të "Ik tani, Mubarak" mbishkrimin e pikturuar mbi një mur guri. Ju nuk i shihni studentët duke hequr mbishkrime shumë shpesh, kështu që i pyeta pse. "Për shkak se ai nuk është presidenti ynë më," tha një i riu doreza gome dhe tretës. Ata thjesht nuk duan të shohin emrin e tij më - madje edhe si objekt i një fyerjeje.

Teksa shkoja më këmbë në hotelin tim, unë kuptova pse. Kur unë shikova poshtë në pendën e Nilit - dhe kjo ishte në Kairo qendrore - e gjitha çfarë pashë ishin grumbujt e plehrave të shpërndara andej këndej, një trotuar të shkatërruar dhe barërat e këqija të mbira kudo. Mendova: Nëse do të ishte Sydney, Singapori apo Stambolli, qeveria do të kishte ndërtuar një vendkalim të bukur përgjatë brigjeve të Nilit, ku egjiptianët dhe vizitorët mund të dilnin shëtitje me familjet pasditeve. Jo këtu.

Dhe kjo sipas mendimit tim ishte krimi më i madh Mubarakut kundër popullit të tij. Ai nuk kishte asnjë vizion, asnjë aspiratë të lartë, nuk kishte dëshirë arritje të mëdha arsimore. Ai vetëm e kishte kuptimin e ekzagjeruar të madhështisë së Egjiptit të bazuar në të kaluarën. Kjo është arsyeja pse unë ndjehem keq për ata egjiptasit që tani kërkojnë për të marrë përsëri paratë që ata pretendojnë se Mubaraku ua vodhi. Kjo është me siguri një krim, në qoftë se është e vërtetë, por Mubaraku është fajtor për një shumë më të madhe, vjedhje më të thella,: të gjithë pasurinë të cilin Egjipti nuk e prodhonte këto të fundit 30 vjet për shkak të varfërisë së vizionit të tij dhe paaftësisë së miqve të tij.

"Ai është një faraon, pa një mumje," tha dramaturgu egjiptian Ali Salem për Mubarakun. Ai u largua pa gjurmë. "Çdo qytetar egjiptian mban brenda tij 100 tregime të shkurtra të dhimbjes dhe romane të ankimit. Gjithkush ka të paguajë për fëmijët e tyre për të marrë mësime private pas shkollës, sepse shkollat janë aq të këqija. Mund ta imagjinoni? Ju e leni veten pa ngrënë që të paguani për mësime private? "Të paktën këta të rinj kryengritës, shtoi ai, "nuk i dinë rregullat, kështu që nuk kanë frikë nga asgjë. Ata mund të bëjnë atë që brezi ynë nuk guxoi ta mendojë."/Skënder Buçpapaj

--

February 15, 2011

Pharaoh Without a Mummy

By THOMAS L. FRIEDMAN

Cairo

One thing I can tell you about Egypt: It is not Las Vegas. What happens in Egypt does not stay in Egypt.

For the last 30 years, that has been the bad news. Egypt was in a state of drift and decline and, as a result, so was the Arab world at large. Egypt has now been awakened by its youth in a unique way "” not to fight Israel, or America, but in a quest for personal empowerment, dignity and freedom. In this part of the world, people have very sensitive antennae for legitimacy and authenticity because they have been fed so many lies by their leaders. Because Egypt's democracy revolution is so homegrown because the young people who led it suffered more dead to liberate Egypt than the entire Egyptian Army has suffered since the 1973 war to defend it, this movement here has enormous Arab street cred "” and that is why, if it succeeds (and the odds are still long), other young Arabs and Muslims will emulate it.

Indeed, if it can move Egypt to democracy, this movement, combined with social media, will be more subversive to autocratic regimes than Nasserism, Islamism or Baathism combined. What emerged from below in Egypt is, for now, the first pan-Arab movement that is not focused on expelling someone, or excluding someone, but on universal values with the goal of overcoming the backwardness produced by all previous ideologies and leaders.

I understand why Israel is worried; a stable relationship with Hosni Mubarak has given way to a totally uncertain relationship with Egypt's people. But Egypt's stability under Mubarak was at the expense of those people, and they finally had had enough. There will be ugliness aplenty in the days ahead as Egyptians are free to vent. There is still a lot of pent-up fear and anger boiling here. But at least other authentic voices, with a different, more hopeful song, are also emerging.

Every Israeli and Saudi should watch this video made by the youth in Tahrir "” www.memritv.org/clip/en/2804.htm "” about their quest to bring their country "back from the dead."

The Arab tyrants, precisely because they were illegitimate, were the ones who fed their people hatred of Israel as a diversion. If Israel could finalize a deal with the Palestinians, it will find that a more democratic Arab world is a more stable partner. Not because everyone will suddenly love Israel (they won't). But because the voices that would continue calling for conflict would have legitimate competition, and democratically elected leaders will have to be much more responsive to their people's priorities, which are for more schools not wars.

That is why the most valuable thing America could do now is to help Egypt's democracy movement consolidate itself. And the best way to do that would be to speak its language. It would be to announce that the U.S. intends to divert $100 million of the $1.3 billion in military aid to Egypt this year to build 10 world-class science and technology high schools "” from Aswan to Alexandria "” in honor of all Egyptians who brought about this democratic transformation.

"Nothing would have a bigger impact here," said Ahmed Zewail, the Egyptian-American Nobel Prize laureate in chemistry. Nothing would have a bigger impact on youth across the Middle East.

After all, the Egyptian Army has no external predators today. Egypt's only predators today are poverty and illiteracy. Forty percent of Egyptians live on $2 a day and some 30 percent are illiterate.

On my way back from Tahrir Square on Saturday, I ran into five young Egyptians who were trying to wipe off "Leave Now, Mubarak" graffiti spray-painted on a stone wall. You don't see students removing graffiti very often, so I asked them why. "Because he is not our president anymore," said a youth with the rubber gloves and solvent. They just didn't want to see his name anymore "” even as the object of an insult.

As I kept walking to my hotel, I realized why. When I looked down at the Nile embankment "” and this was central Cairo "” all I saw was garbage strewn about, a crumbling sidewalk and weeds sprouting everywhere. I thought: If this were Sydney, Singapore or Istanbul, the government would have built a beautiful walkway along the banks of the Nile where Egyptians and visitors could stroll with families in the afternoon. Not here.

And that in my view was Mubarak's greatest crime against his people. He had no vision, no high aspiration, no will for great educational attainment. He just had this wildly exaggerated sense of Egypt's greatness based on the past. That is why I feel sorry for those Egyptians now clamoring to get back money they claim the Mubaraks stole. That is surely a crime, if true, but Mubarak is guilty of a much bigger, more profound, theft: all the wealth Egypt did not generate these past 30 years because of the poverty of his vision and the incompetence of his cronies.

"He is a pharaoh without a mummy," the Egyptian playwright Ali Salem said to me of Mubarak. He left little trace. "Every Egyptian citizen is carrying inside them 100 short stories of pain and novels of grievance. Everyone has to pay for their children to take private lessons after school because the schools are so bad. Can you imagine? You prevent yourself from eating to pay for private lessons?" At least these rebellious youth, he added, "don't know the rules, so they are not afraid of anything. They can do what our generation did not dare to think of."

(http://www.nytimes.com)