E martë, 8 Mars  2011;

Unë jam duke dëgjuar fort, por unë thjesht nuk mund të dëgjoj "zërat nga e gjithë bota" për të cilët kolegu im Charles Krauthammer tha javën e kaluar se janë "duke bërë thirrje për ndërhyrjen e SHBA për të ndihmuar në rrëzimin e Gadafit". Është e vërtetë se Xhon Bolton, ish ambasadori i OKB-së dhe punonjës aktual i Fox News, ka deklaruar se "fjalët e forta të SHBA (dhe veprimet) ishin garantuar me bollëk" në Libi. Është gjithashtu e vërtetë se një tufë e politikanëve amerikanë dhe shkrimtarët kanë dalë po ashtu në favor të një përgjigjeje të ngjashme muskulare.

Por jashtë kufijve të Amerikës, gjithçka hesht. Sigurisht askush në botën arabe uk është duke thirrur për ndërhyrjen ushtarake amerikane, apo për çfarëdo ndërhyrjeje amerikane: demokratët egjiptianë janë edhe dyshues në marrjen e parave tona të zhvillimit. ("Ndihma nga Amerika mund të keqkuptohet," shpjegoi një politikan i ardhshëm egjiptian mirësjellshëm në Washington Post një ditë më parë.)

Askush në Azi dhe askush në Evropë nuk është duke bërë thirrje për marinsat që të dërgohen as në brigjet e Tripolit. Francezët, duke u ndjerë fajtorë që nuk mbështetën (madje as e parashikuan) revolucionin në Tunizi, kanë dërguar ndihma humanitare në Bengazi - por në të njëjtën kohë kanë argumentuar kundër përfshirjes ushtarake. Britanike kanë katranosur tashmë përpjekjen e parë e tyre vetëm të parë se çfarë mund të bëhet. Të shtunën, një ekip special britanik i forcave dhe një oficer i zbulimit MI6 zbritën në terren pranë Bengazit, me qëllim thjesht për të marrë kontakt me kryengritësit. Ata u arrestuan menjëherë, me duart në pranga, u morën në pyetje dhe u dërguan jashtë vendit. Gjëja e fundit që rebelët të duan, me sa duket, është njolla e kontaktit me të huajt.

Pse ky ankth arab për ndihmë amerikane dhe perëndimore? Pse ky ngurrim në mesin e aleatëve tanë? Përgjigja mund të përmblidhet në një fjalë të vetme: Iraku. Larg së qeni "një shembull për të gjithë rajonin", si e përshkruan Krauthammer atë, Iraku shërben si një paralajmërim i tmerrshëm: Keni kujdes, sepse ky mund të jetë fati i vendit tuaj. Kur ushtria e SHBA hyri në Irak, ne nuk dinim asgjë për opozitën irakiane, me përjashtim të asaj që dëgjuam nga një çift robërish. Ushtarët tanë nuk flasin gjuhën arabe dhe nuk iu ishte thënë se çfarë të bëjë sapo të kenë hyrë në Bagdad. Kaosi pasoi paaftësinë, çka lindi dhunën: Dhjetëra mijëra njerëz vdiqën në një luftë civile tetëvjeçare. Edhe pse një demokraci e brishtë ka dalë, kjo nuk është një njeri shembull që dikush diku dëshiron ta ndjekë.

Nuk është e vështirë për ta kuptuar pse libianët dhe të tjerët mund t'i frikësohen një shfaqje të përsëritur. Në të vërtetë, koha për të kontaktuar me opozitën libiane ishte një vit më parë - apo pesë vjet më parë - atëherë kur Tony Blair i shtrëngonte duart me Gadafin brenda tendës në shkretëtirë dhe kompanitë perëndimore të naftës vazhdonin së bëri biznes. Por britanikët nuk e bënë këtë. As ne gjithashtu. Tani ne nuk e dimë as kush janë ata (opozitarët, shënim përkthimi). Kolonelë të ndryshme janë shfaqur si "zëdhënës" të rebelët - po zëdhënësi i të gjithë rebelëve? Apo vetëm të disa prej rebelëve? Raportet e lajmeve citojnë "raporte të dorës së dytë nga rrjetet e rebelëve" si burime; me fjalë të tjera, dikush i tha dikujt tjetër se çfarë po ndodh. Siç tregon dështimi i kuturisjes britanike, spiunët nuk dinë diçka më shumë.

Ne duhet t'i zbatojmë sanksionet në Libi, të dërgojmë ndihma humanitare dhe të përcaktojmë një zonë të ndaluar për fluturime, qe cila do të aktivizohet në qoftë se rebelët vërtet fillojnë të humbasin. Por në këtë moment, edhe në qoftë se ushtria jonë kishte fonde të pakufizuara - gjë që nuk i ka - Pentagoni nuk është i pajisur për të ndërmarrë demokracinë në Libi. Kjo është një punë për rrjetet tona radiofonike ndërkombëtare pakëz të financuara, sidomos ato që transmetojnë në gjuhën arabe; për institucionet e pavarura si Ndihma Kombëtare për Demokraci, për grupet që stërvitin gjyqtarët dhe gazetarët. Për fat të keq, ne nuk kemi kontakte për të cilat grupe të tilla kanë nevojë. Ne duhet të fillojmë ta bëjmë këtë tani.

Është mirë të jesh në anën e drejtë të historisë, dhe unë nuk jam i befasuar që mbështetësit e mbetur të George W. Bush tani ndjehen mirë në lidhje me "axhendën e lirisë", të cilën ai e mbrojti disa herë dhe disa herë harroi, ndërsa ishte në detyrë. Por të jesh me të drejtën, qoftë edhe moralisht e drejtë, nuk është gjithçka. Është gjithashtu e rëndësishme që të jesh kompetent, të jesh i përputhshëm, dhe të njohësh realitetin. Është e rëndësishme për ushtarët dhe diplomatët e tu që të flasin gjuhën e popullit ndaj të cilit doni të ndikoni. Është e rëndësishme të kuptosh ndarjet etnike dhe fisnore të vendit të cilin ju shpresoni ta ndihmoni. Le të mos i përsërisim gabimet e kaluara: Para se të dërgojmë Airborne 101, ne duhet të gjejmë se çfarë dëshirojnë dhe kanë nevojë njerëzit në terren. Sepse tani, unë nuk i dëgjoj ata të na thëresin ne që të vijmë. Ata janë të frikësuar se çfarë "ndihme" mund të bëjë për vendin e tyre./Skënder Buçpapaj

　

applebaumletters@washpost.com

--

The Arab world isn't clamoring for our help

By Anne Applebaum
Tuesday, March 8, 2011;

I'm listening hard, but I just can't hear the "voices around the world" that my colleague Charles Krauthammer said last week are "calling for U.S. intervention to help bring down Moammar Gaddafi." It's true that John Bolton, former U.N. ambassador and present Fox News employee, has declared that "strong American words (and actions) were amply warranted" in Libya. It's also true that a clutch of American politicians and writers have come out in favor of a similarly muscular response as well.

But outside America's borders, all is silent. Certainly nobody in the Arab world is clamoring for American military intervention, or indeed any American intervention: Egyptian democrats are even wary of taking our development money. ("Help from America can be misunderstood," one would-be Egyptian politician delicately explained to The Post a few days ago.)

Nobody in Asia and nobody in Europe is calling for the Marines to be sent back to the shores of Tripoli either. The French, feeling guilty for having failed to support (or even foresee) the revolution in Tunisia, have sent humanitarian aid to Benghazi - but have simultaneously argued against military involvement. The British have already bungled their first solo attempt to see what could be done. On Saturday, a British special forces team and an MI6 intelligence officer touched down near Benghazi, intending simply to make contact with the rebels. They were promptly arrested, handcuffed, interrogated and sent out of the country. The last thing the rebels want, apparently, is the stigma of contact with foreigners.

Why the Arab anxiety about American and Western help? Why the reluctance among our allies? The answer can be summed up in a single word: Iraq. Far from setting "an example for the entire region," as Krauthammer put it, Iraq serves as a dire warning: Beware, for this could be the fate of your country. When the U.S. Army entered Iraq, we knew nothing about the Iraqi opposition, except what we'd heard from a couple of exiles. Our soldiers didn't speak Arabic and hadn't been told what to do once they got to Baghdad. Chaos followed incompetence, which begat violence: Tens of thousands of people died in an eight-year civil war. Although a fragile democracy has emerged, this isn't an example anyone, anywhere, wants to follow.

It's not hard to understand why Libyans and others might fear a repeat performance. In truth, the time to contact the Libyan opposition was a year ago - or five years ago - back when Tony Blair was shaking hands with Moammar Gaddafi inside desert tents and Western oil companies were going in to do business. But the British didn't. We didn't either. Now we don't even know who they are. Various colonels have emerged as "spokesmen" for the rebels - but for all of the rebels? Or just some of the rebels? News reports cite "secondhand reports through rebel networks" as sources; in other words, somebody told somebody else what's going on. As the failed British escapade shows, the spies don't know any better.

We should enforce sanctions in Libya, offer humanitarian aid and put in place a no-fly zone, to be activated if the rebels really begin to lose. But at the moment, even if our military had unlimited funding - which it doesn't - the Pentagon is not equipped to launch democracy in Libya. That is a job for our underfunded international radio networks, especially the ones that broadcast in Arabic; for independent institutions like the National Endowment for Democracy; for groups that train judges and journalists. Unfortunately, we don't have the contacts such groups need. We should start making them now.

It's nice to be on the right side of history, and I'm not surprised that George W. Bush's remaining supporters now feel good about the "freedom agenda" he sometimes advocated and sometimes forgot while in office. But being right, even morally right, isn't everything. It is also important to be competent, to be consistent, and to be knowledgeable. It's important for your soldiers and diplomats to speak the language of the people you want to influence. It's important to understand the ethnic and tribal divisions of the place you hope to assist. Let's not repeat past mistakes: Before sending in the 101st Airborne, we should find out what people on the ground want and need. Because right now, I don't hear them clamoring for us to come. They are afraid of what American "assistance" might do to their country.

applebaumletters@washpost.com

(http://www.washingtonpost.com)