NJU JORK - Filozofi Isaiah Berlin një herë theksoi se Shtetet e Bashkuara ishin "inferiore estetikisht, por moralisht superiore" ndaj Evropës.

Nga ana estetike nuk lihen shumë dyshime. Savoir vivre (mirësjellje, shënim përkthimi) është një shprehje franceze që në anglisht e gjen trajtën përgjegjëse. Stili është shumëçka, por një arsye pse Italia e lartëson atë është për shkak se ajo është një maskim i bukur për pushtetin e humbur. Kur ti je duke udhëhequr botën nuk ke shumë kohë për unaza Windsorësh.

Estetika e qyteteve evropiane ofron ngushëllimin e madhështisë së dikurshme, por rrallë adrenalinën e mundësisë për të ardhmen. Është e mrekullueshme të bjerrësh kohë në Bryzh ose Amsterdam, Venedik ose në Vjenë. Pallate nuk kanë asnjë lidhje me detyrimet aktuale. Ata janë bërë depo të mykura të bukurisë.

Shetit në jerm përmes tyre dhe do të ndjehesh i kënaqur. Problemi i vetëm është humbje e iluzioneve. Një nga gjërat për të cilat ju shpërgjumeni është se tani është mbushur gati një shekull qëkur Evropa e bëri veten fërtele në Verdun. Geoffrey Wheatcroft llogariste kohët e fundit në rubrikën Pasqyra e librave se humbjet britanike në ditën e parë të Betejës së Somes në vitin 1916, nisur nga popullsitë përkatëse, ishin ekuivalente me "280 000 ushtarë të vrarë në mes agimit dhe muzgut".

Lufta e Parë Botërore pati vijimin e saj evropian të messhekullit. Dhe kështu pushteti i kaloi Amerikës. Ishte mbizotërimi i Shteteve të Bashkuara të cilin Berlini e shkroi, një komb i sigurt në marrjen e përgjegjësisë për botën.

Kjo e gjeti Amerikën "moralisht superiore" ndaj Evropës. Unë mendoj se kjo do të parakuptonte mbi të gjitha tërë energjitë bërëse të një kombi të ri ende në gjendje për një ëndërr të madhe dhe për të mbledhur burimet e saj kolektive për të realizuar projekte të mëdha. Jo se Amerikën e fuqizoi relativizmi moral i fuqive të lodhura evropiane, ambicia e lodhur apo e shtypur, e prirur për rehati dhe kompromis.

Unë po bisedoja për puritanizmin ditë më parë me një mik amerikan, i cili vërejti: "Mos e ço më tej - kjo është çfarë na e ngjiti këtë vend në vendin e parë!" Ka diçka për këtë: Amerika ka qenë e pandashme nga një qytet i idealizmit të kulluar, por edhe nga një etikë pune të fortë. Kur unë u bëra qytetar amerikan dhe kisha një provim në anglisht, fjalia e dytë e diktimit tim ishte: "Kam në plan të punoj shumë rëndë çdo ditë."

Por sigurisht ju nuk mund të punoni nëse nuk keni një punë dhe sot kjo është gjendja e 9.1 për qind të amerikanëve dhe 24 për qind e të rinjve të SHBA. Këto janë numra tronditëse që nuk janë blipse të përkohshme. Ata pasqyrojnë ndryshime në ekonominë globale. Çdo vit ekonomitë në zhvillim janë duke prodhuar dhjetëra miliona njerëz të klasës së mesme që mund të bëjnë punë amerikane.

Më shqetësuesja është se përgjigja e SHBA ndaj kësaj krize duket të jetë ajo e një vendi të mesjetës, një kombi që e ka humbur moralin e tij punëbërës, aftësinë për t'u bashkuar dhe për t'ia dalë. Në këtë aspekt kritik Presidenti Obama ka dështuar së ofruari.

Berlin vërente se amerikanët ishin një "2x2 = 4 e llojit të njerëzve të cilët duan një përgjigje po ose jo". Ata në fund kanë marrë vetëm asnjërën.

Bill Clinton kohët e fundit u muar me Obamën në Newsweek, duke propozuar 14 masa për krijimin e vendeve të punës. Duke pasur parasysh se presidenca Clinton pa krijimin e 23 milionë vende pune, këshilla e tij ndoshta ia vlen të merret parasysh qoftë për këtë gjë. Ajo përbëhej nga dy tema themelore: nevoja për një politikë të energjisë dhe për një politikë industriale.

Ja pse: Është absurde që "ndryshimi i klimës", është bërë një frazë e pashqiptueshme nën Obamën dhe që iniciativat e teknologjisë së gjelbër kanë qenë të penguar nga mosmarrëveshja sterile ideologjike. Përdorimi inteligjent i burimeve ka kuptim strategjik për Amerikën pavarësisht çfarëdo luhatje në ngrohjen globale. Është po aq absurde që korporatat private amerikane, duke pasur 1,68 trilionë $ fitime në tremujorin e fundit të vitit 2010 dhe të rënë nën shtyllat e para, janë duke pasur arritje të mira, ndërsa vendet e punës pakësohen dhe gjithnjë e më shumë amerikanë sfilitetn për vende pune.

Asnjë nga këto nuk ka ndjesi morali apo ndjesi kuptimi tjetër. Amerika ka nevojë për një politikë të energjisë dhe një politikë industriale. Ajo duhet të udhëheqë teknologjinë e gjelbër dhe - pavarësisht nga reflekset puriste kapitaliste - duhet të gjendet mënyra për ta përfshirë Amerikën e korporatave në një ringjallje kombëtare.

Në këto kënde mund të shihet Evropa: Kopenhaga tani e ngroh veten në dimër nga djegia e plehrave të saj, Gjermania ka 6 për qind papunësibë pjesërisht për shkak se qeveria dhe korporatat kanë bashkëpunuar për të mbajtur vendet e punës.

Një nga idetë e Clinton sa i përket energjisë lidhur me nxitjen e Obamës me të holla ka ofruar fillimin e kompanive të gjelbëra. Amerika ka lëvizur në vitet e fundit, vuri në dukje ish-presidenti, nga së pasuri më pak se 2 për qind të tregut botëror në prodhimin e baterive të fuqisë së madhe për makinat hibride ose krejt elektrike deri në 20 për qind, me 30 uzina të reja baterish të ndërtuara ose në ndërtim e sipër. Pastaj - prit të shohim - republikanët në Kongres nuk do të zgjasin plan, sepse ata e shikojnë atë si një "program të shpenzimeve" dhe jo një shkurtim të taksave.

Kjo është çmenduri, ne plus ultra e politikanëve amerikanë duke e tradhtuar popullin amerikan. Siç vuri në dukje Klinton: "Ne mund të kemi shumë vende pune prodhuese në të njëjtën mënyrë" - që është, duke kombinuar energjinë e gjelbër dhe politikat industriale.

Është koha e fundit që Obama të udhëheqë në këto fusha. Amerikanët, Berlin sugjeroi gjithashtu, janë "asambli më i madh i qenieve krejtësisht dashamirëse njerëzore mbledhur ndonjëherë së bashku". Por përfaqësuesit e tyre kanë humbur busullën e vet morale. Historia na tregon se ku të çon kjo.

Ju mund të ndiqni Roger Cohen on Twitter në twitter.com / nytimescohen./Skënder Buçpapaj

--

June 27, 2011

America, Awaken

By ROGER COHEN

NEW YORK "” The philosopher Isaiah Berlin once remarked that the United States was "aesthetically inferior but morally superior" to Europe.

On the aesthetics, there's not much doubt. Savoir vivre is a French expression that English finds it needs. Style is many things but one reason Italy elevates it is because it is a fine disguise for lost power. When you're running the world you don't have much time for Windsor knots.

The aesthetics of European cities offer the consolation of the past's grandeur but seldom the adrenalin of future possibility. It's wonderful to be lost in Bruges or Amsterdam, Venice or Vienna. The palaces bear no relation to current obligations. They have become outsized repositories of beauty.

Sleepwalk through them and feel content. The only problem is awakening. One of the things you awaken to is that it's now almost a century since Europe ripped itself to shreds at Verdun. Geoffrey Wheatcroft recently calculated in The New York Review of Books that British losses on the first day of the Battle of the Somme in 1916, given respective populations, were the equivalent of "280,000 GI's killed between dawn and dusk."

The Great War had its midcentury European sequel. And so power passed to America. It was of a United States ascendant that Berlin wrote, a confident nation assuming responsibility for the world.

He found it "morally superior" to Europe. I think he meant above all the can-do vigor of a young nation still able to dream big and gather its collective resources to realize great projects. Not for America the moral relativism of tired European powers that, ambition exhausted or crushed, settled for comfort and compromise.

I was talking about puritanism the other day with an American friend who observed: "Don't knock it "” that's what got us this country in the first place!" There's something to that: America has been inseparable from a city-on-the-hill idealism but also from a strong work ethic. When I became an American citizen and had to do an English test the second sentence of my dictation was: "I plan to work very hard every day."

But of course you can't work if you don't have a job and today that's the situation of 9.1 percent of Americans and 24 percent of U.S. youth. These are shocking numbers that aren't temporary blips. They reflect shifts in the global economy. Every year developing economies are producing tens of millions of middle class people who can do American jobs.

What's most worrying is that the U.S. response to this crisis seems to be one of a country in middle age, a nation that has lost its can-do moral edge, the ability to come together and overcome. In this critical regard President Obama has failed to deliver.

Berlin observed that Americans were a "2x2=4 sort of people who want yes or no for an answer." They've gotten neither of late, only muddle.

Bill Clinton recently took Obama to task in Newsweek, proposing 14 measures to create employment. Given that the Clinton presidency saw the creation of 23 million jobs his advice is probably worth a glance even if it grates. I was struck by two underlying themes: the need for an energy policy and for an industrial policy.

Here's why: It's absurd that "climate change" has become an unpronounceable phrase under Obama and that green technology initiatives have been stymied by sterile ideological dispute. Intelligent use of resources makes strategic sense for America whatever your hang-up on global warming. It's equally absurd that private U.S. corporations, having made $1.68 trillion in profits in the last quarter of 2010 and sitting on piles of cash, are doing fine while job numbers languish and more Americans struggle.

None of this makes moral or any other sense. America needs an energy policy and an industrial policy. It has to lead in green technology and "” purist capitalist reflexes notwithstanding "” it must find ways to get corporate America involved in a national revival.

In these regards it might look to Europe: Copenhagen now heats itself in winter by burning its own garbage; Germany has 6 percent unemployment in part because the government and corporations have cooperated to keep jobs.

One of Clinton's energy ideas related to the cash incentive Obama had offered for start-up green companies. America moved in the past few years, the former president noted, from having less than 2 percent of the world market in manufacturing high-powered batteries for hybrid or all-electric cars to 20 percent, with 30 new battery plants built or under construction. Then "” wait for it "” Republicans in Congress wouldn't extend the plan because they viewed it as a "spending program" rather than a tax cut.

This is madness, the ne plus ultra of American politicians betraying the American people. As Clinton noted, "We could get lots of manufacturing jobs in the same way" "” that is, combining green energy and industrial policy.

It's past time for Obama to lead in these areas. Americans, Berlin also suggested, are the "largest assemblage of fundamentally benevolent human beings ever gathered together." But their representatives have lost their moral compass. History tells us where that leads.

You can follow Roger Cohen on Twitter at twitter.com/nytimescohen .

(http://www.nytimes.com)