VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve - ËSHTË KOHA QË NORVEGJIA TË PËRBALLET ME ISLAMOFOBINË E SAJNga ASLAK SIRA MYHRE, Washington Post

OSLO - Është e lehtë të krenohemi se jemi norvegjezë këtë javë, kur qindra mijëra njerëz mblidhe në sheshet tona publike pa bërtitur për hakmarrje ose vdekje. Përgjigja norvegjeze ndaj terrorit të 22 korrikut ka qenë e jashtëzakonshme: pas kaosit fillestar, solidaritet i qetë. Por kam frikë se nuk do të kishte qenë kështu nëse vrasjet do të ishin kryer nga një mysliman i lindur norvegjez me simpati për Al Kajdën, në vend të një njeriu të bardhë. Ne në dekadat e fundit jemi mësuar që të reagojmë dhe të mendojmë ndryshe për "ata" dhe "ne".

Të jesh në gjendje të bësh atë që terrorist i Oslos bëri më 22 korrik, unë mendoj se duhet të jesh i çmendur. Por ka dy lloje të çmendurisë: psikopatike dhe politike.

Këto ditë, kur një person i çmendur me një sfond mysliman kreu një akt të terrorizmit, kjo është parë si rezultat i fesë së tij apo të saj. Çmenduria klinike e nevojshme të jesh një vrasës i kësaj shkalle është shpjeguar me anë të çmendurie politike të fundamentalizmit. Por kur një jo-mysliman ekstremist i krahut të djathtë, i tillë si terroristi i Oslos dhe Utojës ose bombarduesi o Oklahoma City, kryen të njëjtin lloj të mizorisë, çmenduria politike është e thënë të jetë rezultat i çmendurisë klinike.

Një nga gjërat më të frikshme në vijim të vrasjeve javës së kaluar është se manifesti i Anders Behring Breivik e bën të qartë se lloj i tij i çmendurisë politike nuk është i panjohur për ne. Në të kundërtën, shumë nga fjalët e tij janë përdorur herë pas here në Norvegji në vitet e fundit. Fraza të tilla si "islamizimi sekret" dhe "pushtimi mysliman" janë shfaqur jo vetëm në faqet e errëta të webeve, por edhe në TV dhe radio, në artikuj dhe në debatin e përgjithshëm. Islamofobia është bërë një pjesë e pranuar e jetës sonë publike.

Tridhjetë vjet më parë kjo do të kishte qenë ndryshe. Në Norvegji, ku jam rritur, nuk ishte e mundur të merreshe seriozisht në debatin publik në qoftë se ju pohonit se kishte një dallim thelbësor në mes të njerëzve të feve, racave apo kombësive të ndryshme. Norvegjia ku jam rritur ishte politikisht korrekte. Mësuesit ta ndalonin klasë që dikush të thoshte se myslimanët kish shumë të ngjarë të jenë vrasës, njerëzit me ngjyrë kish shumë të ngjarë që të ishin njerëz budallenj apo të bardhët të ishin moralisht superiorë. Gazetat nuk do të shtypnin artikuj që do të pretendonin gjëra të tilla, dhe askush në kuptimet e tyre nuk do të organizonte debate në idenë që të huajt përbëjnë një rrezik për mënyrën norvegjeze të jetës. Por korrektësisë politike ka marrë një goditje të fortë gjatë dy dekadave të fundit, dhe diku përgjatë rrugës kemi humbur mirësjelljen në debatin publik.

Në të vërtetë, pas 20 vjet luftrash në vendet e Lindjes së Mesme ose kundër tyre, 10 vjet pas tmerreve të 11 shtatorit dhe si pasojë e këtij terrorizmi, ne nuk flasim për njerëzit e feve të tjera ose kombeve sikur të ishin njerëz si ne. Në vend të kësaj, ne i bëjmë ata armiq. Në të gjithë Europën ne jemi mësuar të dëgjojmë për komplote në Eurabia, se si gratë myslimane lindin shumë fëmijë për të pushtuar Evropën, si kultura "e tyre" është më pak e zhvilluara se e jona, feja "e tyre" është më e prirur drejt luftës, humanizimi "i tyre " më i pakët se yni. Diçka që ishte ekstrem 25 vjet më parë është bërë e zakonshme sot - jo vetëm në debate në internet, por tani edhe në qarqet akademike në Norvegji. Dhe teksa biseda e përgjithshme është bërë më ekstreme, ekstremi ka për të lëvizur më tej.

Disa kanë thënë se Norvegjia ka humbur pafajësinë e saj më 22 korrik. Për fat të keq, kjo nuk është plotësisht e vërtetë. Një vend që ka qenë në luftë në Afganistan për 10 vjet, që ka luftuar në Irak dhe është një sulmues i etur i Tripolit nuk mund të quhet i pafajshëm. Por ky ka qenë një vend i mirë për të jetuar në një komunitet shumë mikpritës dhe baraztar. Unë shpresoj se solidaritetit që ka dalë nga pikëllimi ynë kolektiv mund ta bëjë atë edhe më të mirë.

ã€€

Nobody but the killer bears responsibility for the atrocities in Oslo. But our society has a responsibility to shift our public debate. We are responsible for the wars we wage, the words we use and the way we treat people who are different from ourselves. This is a responsibility we in Norway have not taken in recent years.

Askush veç vrasësve nuk e mban përgjegjësinë për mizoritë në Oslo. Por shoqëria jonë e ka një përgjegjësi për ta zhvendosur debatin tonë publik. Ne jemi përgjegjës për luftërat që bëjmë, fjalët që përdorim dhe mënyrën se si ne i trajtojmë njerëzit që janë të ndryshme nga vetja. Kjo është një përgjegjësi që ne në Norvegji nuk e kemi marrë në vitet e fundit.

Nëse diçka e mirë mund të vijë nga terrori Oslo, unë shpresoj se do të jetë një ndryshim në mënyrën se si ne flasim dhe të mendojmë për "të tjerët." Mbi gërmadhat e ndërtesave tona të qeverisë dhe të rinjtë e humbur të Utojas ne kemi mundësinë për të krijuar një shoqëri në të cilën ne do të japë njerëzve të njëjtin humanizëm, pavarësisht nga feja, kombi, gjinis apo orientimit seksual. Norvegji duhet të kthehet prapë tek korrektësia politike e rinisë sime. Ne duhet të rifitojmë mirësjelljen në debatin tonë publik.

Aslak Sira Myhre është drejtor i Shtëpisë së Letërsisë në Oslo. Ai është një autor dhe një ish-udhëheqësi i Aleancës së Kuqe Zgjedhore./Elida Buçpapaj

--

Time for Norway to face its Islamophobia

By Aslak Sira Myhre, Friday, July 29, 1:58 AM

OSLO

It is easy to take pride in being Norwegian this week, when hundreds of thousands of people gather on our public squares without a yell for revenge or death. The Norwegian response to the terror of July 22 has been exceptional: after the initial chaos, calm solidarity. But I fear that it would not have been so if the murders had been committed by a Norwegian-born Muslim with sympathies for al-Qaeda, instead of by a white man. We have in recent decades grown accustomed to reacting and thinking differently about "them" and "us."

To be able to do what the terrorist of Oslo did on July 22, I think you have to be mad. But there are two kinds of madness: psychopathic and political.

These days, when a mad person with a Muslim background commits an act of terrorism, it is seen as a result of his or her religion. The clinical madness needed to be a killer on this scale is explained through the political madness of fundamentalism. But when a non-Muslim right-wing extremist, such as the terrorist of Oslo and Utoya or the Oklahoma City bomber, commits the same kind of atrocity, the political madness is said to result from clinical madness.

One of the most frightening things in the aftermath of last week's murders is that Anders Behring Breivik's manifesto makes clear that his sort of political madness is not unknown to us. On the contrary, many of his words have been used time and again in Norway in recent years. Phrases such as "secret Islamification" and "Muslim takeover" have appeared not just on obscure Web pages but also on TV and radio, in articles and in the general debate. Islamophobia has become an accepted part of our public life.

Thirty years ago it would have been different. In the Norway where I grew up, it was not possible to be taken seriously in public discourse if you claimed that there was an essential difference between people of different religions, races or nationality. The Norway I grew up in was politically correct. Teachers would stop you in class if someone said that Muslims were more likely to be killers, black people more likely to be stupid or white people morally superior. Newspapers wouldn't print articles claiming such things, and no one in their senses would arrange debates on the idea that foreigners posed a danger to the Norwegian way of life. But political correctness has become a punch line over the past two decades, and somewhere along the way we lost decency in public debate.

Indeed, after 20 years of wars in or against countries in the Middle East, 10 years after the horrors of Sept. 11 and in the aftermath of this terrorism, we no longer speak about people of other religions or nations as if they were as humane as ourselves. Instead, we turn them into enemies. All over Europe we have grown used to hearing of conspiracies on Eurabia, how Muslim women give birth to many children to take over Europe, how "their" culture is less developed than ours, "their" religion is more inclined toward war, "their" humanity less than ours. What was extreme 25 years ago has become commonplace today "” not just in online debates but far into academic circles in Norway. And as the general conversation has become more extreme, the extreme has to move further out.

Some have said that Norway lost its innocence on July 22. Unfortunately, that is not completely true. A country that has been at war in Afghanistan for 10 years, that has fought in Iraq and that is an eager bomber of Tripoli cannot be called innocent. But it has been a good country to live in, a largely welcoming and egalitarian community. I hope the solidarity that has arisen from our collective sorrow can make it even better.

If something good might come out of the Oslo terror, I hope it will be a change in the way we talk and think about "others." On the ruins of our government buildings and the lost youth of Utoya we have the possibility to create a society in which we will grant people the same humanity regardless of religion, nation, gender or sexual orientation. Norway must take back the political correctness of my youth. We must regain decency in our public debate.

Aslak Sira Myhre is director of the House of Literature in Oslo. He is an author and a former leader of the Red Electoral Alliance.

(http://www.washingtonpost.com)