A KA nevojë Amerika për një Pranverë Arabe? Kjo ishte pyetja në mendjen time kur i telefonova Frank Fukujamas, profesor Stanford dhe autor i "Fundi i Historisë dhe Njeriu i Fundit". Fukuyama ka qenë duke punuar për një opus me dy vëllime të quajtur "Origjina e Rendit Politik", dhe unë munda të zbuloj nga shkrimet e tij të fundit se kërkimi i tij ishte duke e udhëhequr atë që të shtrojë një pyetje shumë radikale në lidhje me rendin politik të Amerikës sot, domethënë: ka shkuar Amerika nga një demokraci në një "vetokraci" - nga një sistem i projektuar për të parandaluar gjithkënd në qeveri së përqëndruari shumë pushtet, në një sistem në të cilin askush nuk mund të ketë kurrsesi fuqi totale të mjaftueshme për të marrë vendime të rëndësishme?

"Ka një krizë të autoritetit, dhe ne nuk jemi të përgatitur për të menduar rreth saj në këto kushte," ka thënë Fukuyama. "Kur amerikanët mendojnë për problemin e qeverisë, kjo është gjithmonë në lidhje me frenimin e qeverisë dhe kufizimin e mundësive të saj." Kjo daton në themelimin e kulturës sonë politike. Sundimi i ligjit, rotacionet e rregullta demokratike në pushtet dhe mbrojtjet e të drejtave të njeriut janë vënë të gjitha në vend për të krijuar pengesave ndaj qeverisë imponuese, tepër të centralizuar. "Por ne harrojmë", shton Fukujama, "se qeveria është krijuar edhe për të vepruar dhe për të marrë vendime."

Kjo është duke u humbur në nivelin federal. Një sistem me sa më shumë kontrolle dhe balanca të ndërtuara në atë si e kuptojmë ne - në të vërtetë kërkon - një nivel të caktuar minimal të bashkëpunimit mbi çështjet e mëdha midis dy palëve, pavarësisht nga dallimet ideologjike. Për fat të keq, që prej përfundimit të luftës së ftohtë, çka ishte një forcë tepër e fuqishme për të përmbushur kompromis në mes të palëve, disa faktorë janë duke u kombinuar që të paralizojnë sistemin tonë në tërësi.

Për fillim, ne kemi shtuar më shumë kontrolle dhe balanca për ta bërë vendim-marrjen edhe më të vështirë - të tilla si kompetencat senatoriale tani duke u përdorur për të bllokuar çdo emërim nga dega e ekzekutivit apo të sundimit pirat të Senatit, efektivisht duke kërkuar një shumicë 60 votash për të kaluar çdo pjesë të madhe të legjislacionit, në vend të 51 votave. Gjithashtu, ndarjet tona politike janë bërë më të helmëta se kurrë. Sikurse Russ Feingold, ish-senator demokrat, ma theksoi mua: Në kursin që polarizimi është duke vepruar, partizanët së shpejti do të kërkojnë që produktet e konsumit të pasqyrojnë politikën e tyre." Ne do të kemi pastë dhëmbësh Republikane dhe Demokrate."

Përveç kësaj, Interneti, Blogosfera dhe mbulimi C-SPAN i punimeve të Kongresit dhe Senatit e ka bërë çdo deputet më transparent - duke i bërë pazaret prapa skene nga ligjvënësit më pak të mundshme dhe duke e bërë normë pompozitetin publik 24/7. Dhe, së fundi, zgjerimi i madh i qeverisë federale, dhe rëndësinë në rritje e parave në politikë, kanë zgjeruar jashtëzakonisht numrin e lobeve të interesit të veçantë dhe aftësinë e tyre për të ndikuar dhe për të bllokuar vendim-marrjen.

Në të vërtetë, sot Amerika gjithnjë e më shumë duket si shoqëria për të cilën shkencëtari i shkencave politike Mancur Olson ka shkruar rreth në librin e tij klasik të vitit 1982 "Shkëlqimi dhe rënia e kombeve". Ai paralajmëroi se kur një vend grumbullon tepër shumë lobe të interesave të veçantë - të cilat kanë një përparësi të qenësishëm mbi shumicën e gjerë, e cila është fiksuar në mirëqenien e vendit si një i tërë - ata munden, si një oktapod me shumë tentakula, të mbytë jetën e një sistemi politik, përveç nëse me të vërtetë shumica mobilizohet kundër tyre.

Për ta thënë këtë një mënyrë tjetër, thotë Fukujama, grumbullimi në Amerikë i grupeve të interesit të veçantë të pakicës është tani më i madh, më i mobilizuar dhe më i pasur se kurrë, ndërsa të gjitha mekanizmat për të zbatuar vullnetin e shumicës janë më të dobët se kurrë. Efekti i kësaj është ose paralizë legjislative ose jo tamam, kompromise alla Rube Goldberg, të sipërfaqshme, bërë shpesh në përgjigje të krizave pa kujdesin e duhur. Kjo është vetokracia jonë.

Kolumnisti i The Financial Times, Ed Luce, autori i librit të ri "Koha për të filluar së menduarit: Amerika në Epokën e Rënies", vëren se në qoftë se ju besoni fantazi që suksesi ekonomik i Amerikës rrjedh nga pasja e një qeveri që ka dalë nga rruga, pastaj bllokada dhe vetokracia janë vetëm gjobë ndaj jush. Por në qoftë se ju keni një kuptim të duhur të historisë amerikane - sa të dini se qeveria ka luajtur një rol vital në gjenerimin e rritjesë ruajtjes së sundimit të ligjit, shpalljen e rregullave që ofrojnë stimuj rrezikut-marrëse dhe për të parandaluar pakujdesinë, duke i edukuar forcat e punës, ndërtimin e infrastrukturës dhe financimin kërkimor shkencor - atëherë një vetokraci bëhet një gjë shumë e rrezikshme.

Kjo minon sekretin e suksesit tonë: një partneritet të balancuar publik-privat.
"Nëse duam të dalim nga paraliza jonë e pranishme, ne nuk na duhet vetëm lidership i fortë, por ndryshime në rregullat institucionale", argumenton Fukujama. Këto do të përfshijnë eliminimin e kompetencave të tepërta senatoriale, obstruksionizmin rutinë ndaj legjislacionit dhe bllokimin e buxhetit nga një superkommitet shumë i vogël i ligjvënësve - si ato që merren me mbylljen e bazave ushtarake - me "të dhëna të rënda teknokratike nga një agjenci jopartizane si Zyra e Buxhetit të Kongresit," të izoluar nga presionet e grupit të interesave dhe të vënë para Kongresit përballë një vote të vetme vendimtare të paamendueshme.

Unë e di se çfarë jeni duke menduar: "Kjo nuk do të ndodhë kurrë." Dhe ju e dini se çfarë jam duke menduar? "Atëherë ne nuk do të jemi më një vend i madh, pavarësisht se kush zgjidhet." Ne nuk mund të jemi vend i madh për aq kohë sa mbetemi një vetokraci më tepër se një demokraci. Sistemi ynë i deformuar politik - me një Kongres që po bëhet një forum për mitëmarrje të legalizuar - me të vërtetë tani është duke na mbajtur mbrapa./Përktheu Skënder Buçpapaj

--

April 21, 2012

DOES America need an Arab Spring? That was the question on my mind when I called Frank Fukuyama, the Stanford professor and author of "The End of History and the Last Man." Fukuyama has been working on a two-volume opus called "The Origins of Political Order," and I could detect from his recent writings that his research was leading him to ask a very radical question about America's political order today, namely: has American gone from a democracy to a "vetocracy" "” from a system designed to prevent anyone in government from amassing too much power to a system in which no one can aggregate enough power to make any important decisions at all?

"There is a crisis of authority, and we're not prepared to think about it in these terms," said Fukuyama. "When Americans think about the problem of government, it is always about constraining the government and limiting its scope." That dates back to our founding political culture. The rule of law, regular democratic rotations in power and human rights protections were all put in place to create obstacles to overbearing, overly centralized government. "But we forget," Fukuyama added, "that government was also created to act and make decisions."

That is being lost at the federal level. A system with as many checks and balances built into it as ours assumes "” indeed requires "” a certain minimum level of cooperation on major issues between the two parties, despite ideological differences. Unfortunately, since the end of the cold war, which was a hugely powerful force compelling compromise between the parties, several factors are combining to paralyze our whole system.

For starters, we've added more checks and balances to make decision-making even more difficult "” such as senatorial holds now being used to block any appointments by the executive branch or the Senate filibuster rule, effectively requiring a 60-vote majority to pass any major piece of legislation, rather than 51 votes. Also, our political divisions have become more venomous than ever. As Russ Feingold, the former Democratic senator, once remarked to me: At the rate that polarization is proceeding, partisans will soon be demanding that consumer products reflect their politics: "We're going to have Republican and Democrat toothpaste."

In addition, the Internet, the blogosphere and C-Span's coverage of the workings of the House and Senate have made every lawmaker more transparent "” making back-room deals by lawmakers less possible and public posturing the 24/7 norm. And, finally, the huge expansion of the federal government, and the increasing importance of money in politics, have hugely expanded the number of special-interest lobbies and their ability to influence and clog decision-making.

Indeed, America today increasingly looks like the society that the political scientist Mancur Olson wrote about in his 1982 classic "The Rise and Decline of Nations." He warned that when a country amasses too many highly focused special-interest lobbies "” which have an inherent advantage over the broad majority, which is fixated on the well-being of the country as a whole "” they can, like a multilimbed octopus, choke the life out of a political system, unless the majority truly mobilizes against them.

To put it another way, says Fukuyama, America's collection of minority special-interest groups is now bigger, more mobilized and richer than ever, while all the mechanisms to enforce the will of the majority are weaker than ever. The effect of this is either legislative paralysis or suboptimal, Rube Goldberg-esque, patched-together-compromises, often made in response to crises with no due diligence. That is our vetocracy.

The Financial Times columnist Ed Luce, the author of the new book "Time to Start Thinking: America in the Age of Descent," notes that if you believe the fantasy that America's economic success derives from having had a government that stayed out of the way, then gridlock and vetocracy are just fine with you. But if you have a proper understanding of American history "” so you know that government played a vital role in generating growth by maintaining the rule of law, promulgating regulations that incentivize risk-taking and prevent recklessness, educating the work force, building infrastructure and funding scientific research "” then a vetocracy becomes a very dangerous thing.

It undermines the secret of our success: a balanced public-private partnership.

"If we are to get out of our present paralysis, we need not only strong leadership, but changes in institutional rules," argues Fukuyama. These would include eliminating senatorial holds and the filibuster for routine legislation and having budgets drawn up by a much smaller supercommittee of legislators "” like those that handle military base closings "” with "heavy technocratic input from a nonpartisan agency like the Congressional Budget Office," insulated from interest-group pressures and put before Congress in a single, unamendable, up-or-down vote.

I know what you're thinking: "That will never happen." And do you know what I'm thinking? "Then we will never be a great a country again, no matter who is elected." We can't be great as long as we remain a vetocracy rather than a democracy. Our deformed political system "” with a Congress that's become a forum for legalized bribery "” is now truly holding us back.