VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve

NËN NETANJAHUN IZRAELI ËSHTË MË I FORTË SE KURRË

Nga FAREED ZAKARIA, Washington Post
 


E Shtunë, 05.12.2012, 12:10pm (GMT1)

Ndërsa liderët anembanë botës po luftojnë për të mbajtur pushtetin, njëri është forcuar. Duke sjellë partinë rivale Kadima në koalicionin e tij qeverisës, Benjamin Netanjahu është bërë "mbret i Izraelit," siç shprehet Aaron i David Miller. Ai ka një mundësi të pazakontë, ndoshta unike, për të përdorur pushtetin e tij të ri për të siguruar të ardhmen e Izraelit.

Koalicioni i Netanjahut tani komandon shumicën më të madhe parlamentar në historinë izraelite. Ai nuk përballet me asnjë rival të besueshëm si kryeministër. Kur fliste për çështjen palestineze, Netanyahu ka cituar shpesh kufizimet e koalicionit të tij për të shpjeguar se pse ai nuk kishte ndërmarrë hapa të guximshme drejt zgjidhjes. Ndoshta atij i pëlqente të ishte i kufizuar: ai nuk pranoi të formojë një qeveri kombëtare të unitetit në vitin 1996 (me Shimon Peres) dhe refuzoi përsëri në vitin 2009 (me Cipi Livni). Por tani ai ka një bazë të gjerë të mjaftueshme të mbështetjes - me shumë të moderuar - dhe mund të lëvizi drejt një zgjidhjeje paqësore, pa rrezikuar qëndrimin e tij në pushtet.


Shikoni tej frikës së luftës së fundit, dhe vëreni se Izraeli është në një pozitë më të fortë se kurrë. Për prodhimin e tij brutor të brendshëm për frymë është rival i Italisë (në $ 31,000). Indeksi Global i Forumit Ekonomik Botëror i konkurrencë e rendit të gjashtin Izrael në kapacitetin rinovues, vetëm pas Shteteve të Bashkuara. Është vetëm pas Shteteve të Bashkuara dhe Kinës për nga numri i kompanive të listuara në NASDAQ. Ushtarakisht Izraeli është superfuqia e rajonit, me një forcë të armatosur që mundet lehtë të mposhtë cilondo nga fqinjët. Ndihma e SHBA (Kongresi ka lëvizur kohët e fundit për të shtuar 1 miliard dollarë për programin e mbrojtjes nga raketat e Izraelit në buxhetin e presidentit) rrit nivelin e tij ushtarak. Ai ka gjithashtu edhe një nga arsenalet më të mëdha bërthamore të botës, të vlerësuar në më shumë se 200 raketa. Në vend muri përgjatë Bregut Perëndimor e ka zgjidhur në thelb problemin e shpërthimit vetëvrasës palestinez, duke e bërë Izraelin më të sigurt se në çdo moment në historinë e tij.

Ndërsa Irani përbën një kërcënim, ai ka qenë ekzagjeruar sistematikisht gjatë viteve të fundit. Shumë udhëheqës seriozë izraelitë, duke përfshirë disa anëtarë të lartë të ushtrisë së tij dhe të strukturës së inteligjencës, kanë folur deri në lidhje me këtë në një mënyrë të paparë. Tamir Pardo i agjencisë së Izraelite të inteligjencës, Mossad, ka thënë se Irani nuk është një kërcënim ekzistencial. Muajin e kaluar, shefi i ushtrisë Benny Gantz e përshkroi regjimin iranian si racional. Meir Dagan i MOSAD-it ka thënë se një sulm ndaj Iranit do të ishte "budalla". Kreu i partisë Kadima Shaul Mofaz, zëvendës kryeministër i ri dhe një ish shef i ushtrisë, ka thënë se sulmi izraelit ndaj Iranit do të prodhojë një luftë rajonale dhe përshpejtimin e programit bërthamor të Iranit. Ai argumenton se "kërcënimi që Izraeli do të bëhet një shtet binacional është shumë më serioz se sa çështja bërthamore e Iranit".

Në librin e tij të pasionuar dhe inteligjent "i Krizave i sionizmit", Peter Beinart vëren dallimin midis etikës së dobësisë dhe pushtetit. Nëse ju shikoni veten si të dobët, i rrethuar nga bota, dhe si një viktimë, Beinart argumenton, ju do të përqafoni çdo politikë që ju lejon të mbijetoni, pavarësisht ndikimit të saj mbi të tjerët. Nga ana tjetër, një etikë e pushtetit njeh se ju jeni të fortë dhe duhet të promovoni interesat tuaja, por me njëfarë koncepti përgjegjësie gjithashtu. Më keq, Beinart argumenton, obsesioni i viktimës ka penguar njerëzit në Izrael dhe Shtetet e Bashkuara nga fokusimi në një kërcënim më të rëndë ndaj ekzistencës së Izraelit si një shtet hebre dhe demokratik: Demografia. Nëse nuk ka përparim drejt një zgjidhjeje me dy shtete, në disa pika Izraeli nuk do të jetë në gjendje të vazhdojë të sundojë mbi miliona palestinezë, pa u dhënë atyre të drejtën e votës - në të cilën pikë ai do të pushojë të jetë një shtet hebre.

Në të kaluarën, Netanjahu ka përqafuar ashpër etikën e mbijetesës. Për dekada me radhë ai ka argumentuar se Izraeli ishte në rrezik të pashmangshëm të zhdukjes, duke bërë krahasime të kërcënimit nazist ndaj hebrenjve në vitin 1938. Kundërshtuar gjatë për një shtet palestinez, ai mallkonte në vitin 1993, kur Yitzhak Rabin dhe Perez nënshkruan marrëveshjen e Oslos, se Peres, atëherë ministër i jashtëm, ishte "më keq se [Neville] Chamberlain." Në librin që Netanjahu botoi atë vit, ai argumentoi se çmontimi i vendbanimeve hebraike do të prodhojnë një "Judenrein" West Bank ("të zbrazur nga hebrenjtë", një frazë e përdorur nga nazistët). Kur ai ribotoi librin e tij në vitin 2009, ato frazat ishin akoma në tekst. Që atëherë, ndoshta duke njohur rreziqet demografike në Izrael, ai ka thënë se tani mbështet një zgjidhje me dy shtete, por ai nuk ka bërë asgjë për të lëvizur drejt saj.

 

Izraeli përballet me rreziqe të vërteta. Ai gjendet në një lagje armiqësore, me anti-semitizëm në rritje. Pengesat për paqen Izrael-Palestinë përfshijnë dobësinë e Autoritetit Presidenti palestinez, Mahmud Abbas dhe radikalizmin nga grupi terrorist Hamasi terrorist grup. Por një politikan me aftësi e Netanjahut mund të gjejë mënyra për të lundruar në këtë terren. Pyetjet më të mëdha janë: A sheh ai një mundësi për t'u bërë një figurë vërtet e madhe në historinë e Izraelit? Mund të përdorë ai pushtetin e tij për një qëllim tjetër më shumë se mbijetesa e tij?/Skënder Buçpapaj

comments@fareedzakaria.com

-

Under Netanyahu, Israel is stronger than ever

By Fareed Zakaria, Thursday, May 10, 1:11 AM

While incumbents around the world are struggling to hold on, one is thriving. By bringing the rival Kadima party into his ruling coalition, Benjamin Netanyahu has become "king of Israel," in Aaron David Miller's phrase. He has an unusual, perhaps unique, opportunity to use his new power to secure Israel's future.

Netanyahu's coalition now commands the largest parliamentary majority in Israeli history. He faces no plausible rival as prime minister. When pushed on the Palestinian issue, Netanyahu has often cited the constraints of his coalition to explain why he had not taken bolder steps toward resolution. Perhaps he liked being constrained: He refused to form a national unity government in 1996 (with Shimon Peres) and refused again in 2009 (with Tzipi Livni). But now he has a broad enough base of support "” with many moderates "” and could move toward a peace settlement without endangering his hold on power.

Look beneath the recent war fears, and Israel is in a stronger position than ever. Its per capita gross domestic product rivals Italy's (at $31,000). The World Economic Forum's Global Competitiveness Index ranks Israel sixth in innovation capacity, just after the United States. It is behind only the United States and China in the number of companies listed on Nasdaq. Militarily, Israel is the region's superpower, with an armed force that could easily defeat any of its neighbors. U.S. aid (Congress recently moved to add $1 billion for Israel's missile defense program to the president's budget) enhances its military edge. It also has one of the world's largest nuclear arsenals, estimated at more than 200 missiles. At home the wall along the West Bank has essentially solved the problem of Palestinian suicide bombing, rendering Israel safer than at any point in its history.

While Iran does pose a threat, it has been systematically exaggerated over the past few years. Many serious Israeli leaders, including several senior members of its military and intelligence establishment, have spoken up about this in an unprecedented manner. Tamir Pardo of Israel's intelligence agency, Mossad, has said that Iran is not an existential threat. Last month, Army Chief Benny Gantz described the Iranian regime as rational. Mossad's Meir Dagan has said that an attack on Iran would be "stupid." Kadima party head Shaul Mofaz, the new vice prime minister and a former army chief, has said that an Israeli attack on Iran would produce a regional war and accelerate Iran's nuclear program. He argues that "the threat that Israel will become a binational state is far more serious than the Iranian nuclear issue."

In his passionate and intelligent book "The Crisis of Zionism," Peter Beinart observes a distinction between the ethics of weakness and power. If you see yourself as weak, besieged by the world, and as a victim, Beinart argues, you will embrace any policy that allows you to survive, regardless of its impact on others. On the other hand, an ethic of power recognizes that you are strong and must promote your own interests but with some concept of responsibility as well. Worse, Beinart argues, the obsession with victimhood has prevented people in Israel and the United States from focusing on the gravest threat to Israel's existence as a Jewish and democratic state: demography. If there is no progress toward a two-state solution, at some point Israel will not to be able to continue to rule over millions of Palestinians without giving them the right to vote "” at which point it will cease to be a Jewish state.

In the past, Netanyahu has fiercely embraced the ethic of survival. For decades he has argued that Israel was in imminent danger of extinction, making comparisons to the Nazi threat to Jews in 1938. Long opposed to a Palestinian state, he railed in 1993, when Yitzhak Rabin and Peres signed the Oslo accords, that Peres, then foreign minister, was "worse than [Neville] Chamberlain." In the book Netanyahu published that year, he argued that dismantling Jewish settlements would produce a "Judenrein" West Bank ("free of Jews," a phrase the Nazis used). When he reissued his book in 2009, those phrases were still in the text. Since then, perhaps recognizing the demographic dangers to Israel, he has said he now supports a two-state solution, but he has done nothing to move toward it.

Israel faces real dangers. It sits in a hostile neighborhood, with anti-Semitism rising. Obstacles to Israel-Palestinian peace include the weakness of Palestinian Authority President Mahmoud Abbas and radicalism from the terror group Hamas. But a politician of Netanyahu's skill can find ways to navigate this terrain. The larger questions are: Does he see an opportunity to become a truly great figure in Israeli history? Can he use his power for a purpose other than his own survival?

comments@fareedzakaria.com

Përktheu: Skënder Buçpapaj


Copyright © 2005-2008 Nulled by [x-MoBiLe]. All rights reserved.