Prishtinë, 11 mars Faktori politik shqiptar në Komunën e Preshevës, të
Bujanocit dhe të Medvegjës në mbledhjen e së shtunës ka miratuar një dokument
shtatëpikësh me masa urgjente për afirmimin e të drejtave të shqiptarëve në
Luginë. Ata kanë kërkuar ndihmën e Qeverisë së Kosovës për mënyrën reciproke të
realizimit të të drejtave të komunitetit serb në Kosovë dhe atij shqiptar në
Serbi. Ndërkaq kanë vlerësuar se bashkimi me Kosovën nuk shkon në të mirë të
askujt.
Në dokumentin që e ka siguruar "Koha Ditore", nga mbledhja e Kuvendit të
këshilltarëve komunalë të të tria komunave me shqiptarë në Serbi, thuhet se
përmirësimi i situatës aktuale në Luginë mund të arrihet me ndërmarrjen e
masave urgjente, që janë: integrimi i plotë i shqiptarëve, rivitalizimi ekonomik,
realizimi i së drejtës në përdorimin zyrtar të gjuhës dhe shkrimit si dhe
simboleve nacionale, decentralizimi i gjyqësorit, arritja e sigurisë së plotë
në rajon.
Dhe po ashtu masa kanë kërkuar të merren edhe për rregullimin e çështjes së
arsimit, kulturës dhe informimit, si dhe masat në shëndetësi dhe sigurim
social. "Në realizimin e këtyre masave është e domosdoshme përfshirja e
bashkësisë ndërkombëtare në formatin OSBE, Ambasada e SHBA-së, Ambasada e
Britanisë së Madhe, Ambasada e Gjermanisë, dhe ambasadat e tjera nga formati
"˜miqtë e jugut' , përfaqësuesit institucionalë dhe politikë të shqiptarëve dhe
Qeveria e Beogradit", thuhet në këtë dokument.
Skënder Destani, nënkryetar i Komunës së Preshevës, ka thënë të dielën se ky
është momenti i fundit kur faktori politik shqiptar duhet të flasë me një zë
dhe se ky dokument urgjent përmban zgjidhjen e problemeve të shqiptarëve të
Luginës së Preshevës në të cilin janë paraparë të gjitha kërkesat më relevante
që mund të realizohen për një kohë të shkurtër dhe që janë si masa urgjente.
"Ne që nga e shtuna kërkojmë ndihmën e Qeverisë së Kosovës që të na ndihmojë me
mundësitë e veta dhe konkretisht ne kemi paraparë mënyrën reciproke për
realizimin e të drejtave të komuniteteve mes serbëve në Kosovë dhe shqiptarëve
në Luginë", ka thënë Destani. Sipas tij, në momentin kur pritet formimi i
asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë, për të cilin ka thënë se
është në kundërshtim me ligjet në Kosovë, atëherë njëjtë duhet të ndodhë edhe
me komunat me shumicë shqiptare në Serbi.
"Nëse një gjë e tillë lejohet në Kosovë, atëherë pala e Kosovës duhet ta
kushtëzojë formimin e tyre me formim të këtij asociacioni në Luginë. Kjo mendoj
se do të jetë ndihmesë për të dyja palët", ka shtuar Destani. Ky u shpreh se nëse
nuk do të zbatohen kërkesat e tyre, atëherë mund të ndodhë një mosdëgjueshmëri
e qytetarëve shqiptarë ndaj Qeverisë së Serbisë, si dhe do të pasojnë edhe
veprime të tjera në kuadër të faktorit politik shqiptar të atjeshëm.
Ai ka vlerësuar se deklaratat e politikanëve shqiptarë në Luginë, për një
bashkim të mundshëm të këtyre tri komunave me Kosovën, janë të dëmshme dhe nuk
i kontribuojnë të mirës së shqiptarëve në Luginë si dhe Kosovës. "Çdo qëndrim
jashtë këtyre kërkesave tona të aprovuara të shtunën bie në kundërshtim me ato
qëndrime.
Mendoj se çdo deklaratë e politikanëve të Luginës së Preshevës për
bashkëngjitje me Kosovën në momentin e tanishëm, kur qëndrimet e demokracisë
perëndimore janë shumë të qarta që nuk ka ndryshim të kufijve të Kosovës, e
dëmtojnë edhe çështjen e pavarësisë së Kosovës", ka shtuar Destani.
Riza Halimi, deputet i vetëm shqiptar në Parlamentin serb, po ashtu ka
vlerësuar se për të arritur një stabilitet afatgjatë në Luginën e Preshevës do
të duhej të kërkohej reciprocitet dhe të mos lejohet që në mënyrë drastike të
ketë kritere të ndryshme, mes serbëve në Kosovë dhe shqiptarëve në Luginë.
Halimi ka theksuar se dokumenti me masa urgjente i miratuar të shtunën
nuk ka esencialisht diçka të re që dallon nga platforma politike e vitit 2006,
mirëpo ai ka shtuar se në rast të moszbatimit të këtyre masave atëherë mund të
paraqiten probleme.
"Situata mund të jetë e paparashikueshme, mund të dalë nga kontrolli i partive
politike dhe i kompetencave e mundësive tona. Mund të humbet besimi i
qytetarëve për mundësitë e zgjidhjes së problemeve dhe atëherë gjërat dalin nga
kontrolli i fushëveprimeve politike", ka shtuar Halimi.
Zëvendëskryeministri i Kosovës, Hajredin Kuçi, ka thënë se Qeveria e Kosovës
mbështet të drejtat legjitime të shqiptarëve në Luginë. "Ne mbështesim të
drejtat legjitime të shqiptarëve në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegjë, për
mbrojtjen dhe zhvillimin e identitetit kombëtar dhe të drejtat politike dhe
civile atje", ka thënë Kuçi.
Sipas Liburn Aliu, deputet i Kuvendit të Kosovës nga radhët e lëvizjes
"Vetëvendosje", në dokument është e domosdoshme të përmenden përherë pikat nga
platforma politike e vitit 2006, e ku bëhet fjalë për reciprocitetin dhe
bashkimin me Kosovën, pasi ato duhet të jenë pika të panegociuara, përderisa
kërkesat që lidhen me nevojat urgjente duhet shtruar përherë, si kërkesa nga
qytetarët atje, ndërsa si kushte shtesë e Kosovës para çfarëdo bisedimesh", ka
thënë Aliu.
Ai ka shtuar se Kosova përherë ka negociuar duke mos i marrë parasysh
kërkesat e shqiptarëve të atjeshëm. ndërkaqq, Ismet Beqiri, sekretar i
përgjithshëm i Lidhjes Demokratike të Kosovës, ka thënë se kërkesat që kanë
bërë shqiptarët e Luginës së Preshevës nuk janë shumë të lehta të realizohen,
për shkak se kanë të bëjnë me një shtet si Serbia, që "më së paku" mund të
quhet demokratik. "Është e padiskutueshme që Kosova, institucionet e saja dhe
ato të shtetit shqiptar duhet të jenë edhe më aktive dhe më vepruese, më
lobuese karshi interesave të shqiptarëve të Kosovës lindore.
Besnik Tahiri nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës ka rikujtuar se partia e
tij shumë vjet më parë pati propozuar që në kuadër të Qeverisë të
formohej një zyrë që merret me Luginën dhe pas ndërrimit të Qeverisë kjo më nuk
ka ndodhur.
Fisnik Korenica, nga Grupi për Studime Juridike Politike, ka vlerësuar se
komunitetit shqiptar që jeton në Serbi nuk i garantohen as të drejtat më
themelore, duke përfshirë mungesën e plotë të masave afirmative për të
promovuar identitetin e tyre kulturor dhe pjesëmarrjen e tyre politike.
Ai ka konsideruar se janë dy gjëra themelore që mungojnë në kërkesat
shtatëpikëshe të shqiptarëve të Luginës që i kishin parashtruar përmes
dokumentit të miratuar të shtunën. "Mungon një kërkesë e shqiptarëve atje për
të pasur të drejtën në vendosjen e komunikimit zyrtar horizontal me
institucionet e Kosovës, që do të përfshinte edhe mundësinë që Kosova të mund
t'i financojë disa nga aktivitetet e shqiptarëve atje, dhe mungon kërkesa për
të pasur të drejta të zgjeruara të qeverisjes lokale, në përputhje me parimin e
subsidiaritetit, siç kanë edhe serbët në Kosovë sipas Planit të Ahtisaarit", ka
shtuar ai.
Comments (0)
Dërgoja shokut
Printo
