Rrallë ndonjëherë një samit i NATO-s qe prezantuar kaq luftarak. Në
ambientet ku mbahej konferenca ishin vendosur tanke dhe një avion
luftarak butaforik zbukuronte hyrjen e hotelit ku zhvillohej konferenca.
E gjithë kjo skenë, shprehje e mënyrës së shkujdesur të qëndrimit të
britanikëve me të gjitha gjërat ushtarake, nxori megjithatë në pah edhe
më tepër: rikthimin e NATO-s në misionin e saj thelbësor si një aleancë
mbrojtëse.
Christian F. Trippe
Kjo po ndodh prej presionit të jashtëm, pothuajse me një lloj
pashmangshmërie. Dhe për ndonjë anëtar të NATO-s tani në mënyrë të
pashmangshme po kthehen termat e vjetër: frikësimi dhe parandalimi,
gjuha e Luftës së Ftohtë. Por çfarë mund të thotë tjetër një aleancë
ushtarake, kur në Lindje të Evropës armikut i ri dhe i vjetër po ndjek
politikën e forcës ushtarake dhe po ndryshon kufijtë me dhunë?
Por forca e reagimit të shpejtë nuk i zgjidh problemet e sigurisë në
lindje. Ajo mund të ofrojë më e shumta mbrojtje prej "njerëzve të
gjelbër", pra prej trupave të parregullta pa simbolet e shtetit që i
përkasin, e të cilët infliltrohen si diversatë në rajone të caktuara.
Ushtarakët e NATO-s e dinë shumë mirë se vendet baltike nuk mund të
mbohen ushtarakisht në një luftë konvencionale. Pra aleanca ka nevojë
për një strategji krejtësisht të re.
Llogaria e tanishme strategjiko-ushtarake e aleancës bazohet në një
premisë të thjeshtë: presidenti rus do të respektojë vijën e kuqe
përreth zonës së NATO-s. Me fjalë të tjera që udhëheqja në Moskë do ta
marrë serizisht premtimin dhe detyrimin për ndihmë dhe mbështejte
reciproke mes vendeve anëtare të sanksionuar në nenin 5 të traktatit të
NATO-s.
Po çfarë do të ndodhë në rast se Putini vendos - qoftë me një ndërhyrje
"joortodokse", qoftë me një operacion nga ajri - ta "testojë" nenin 5 në
vendet baltike. Sakrifikim për Talinin? Hakmarrje bërthamore për Rigën?
Këto pyetje nuk janë teorike apo akademike dhe ato nuk i shtojnë vetëm
grupet e pacifistëve. Këto pyetje po shtohen në radhët e NATO-s. Forca e
reagimit të shpejtë për të cilën mori tani vendim NATO nuk i jep
përgjigje kësaj pyetje.
Po Ukraina? NATO-ja nuk i kurseu në takim protestat me zë të lartë,
shprehjet e solidaritetit dhe zotimet simbolike për ndihma për Kievin.
Megjithatë Ukraina duhet t'i dalë vetë zot konfliktit me Rusinë. Aleanca
Atlantikoveriore nuk mund të ofrojë ndihmë reale. Ukraina gjendet
përtej vijës së kuqe. Putini me siguri e ka marrë vesh këtë.