TIRANË - Kryeministri i Malit të Zi, Milo Gjukanoviç i ftuar dy ditë më parë në
emisionin "Bugajski Hour" në AS tha se deklaratat e homologut, të tij
shqiptar Sali Berisha, të interpretuara si nacionaliste, nuk patën ndikim
negativ në marrëdhëniet mes dy vendeve.
Popullsia shqiptare në Mal të Zi ka dhënë mbështetje të madhe për pavarësinë
duke votuar bindshëm. Kohët e fundit kam dëgjuar disa shqiptarë që ankohen se
komuniteti i këtushëm vuan nga neglizhenca, decentralizimi administrativ ka
qenë shumë i kufizuar, se ka mungesë fondesh për aktivitetet kulturore të
shqiptarëve në jug të Malit të Zi, si edhe pamundësi për të gjetur punë në
administratë. Si do u përgjigjeni këtyre fjalëve?
Mali i Zi mund të shërbejë si një shembull i demokracisë multietnike. Mali i Zi
është shteti më i vogël i rajonit. Edhe në këto kohë, ka treguar se është oazi
i demokracisë multietnike dhe ka inkurajuar gjithë shtetet e tjera që
bashkëjetesa e grupeve të ndryshme etnike, feve dhe kulturave është e mundur
edhe në Ballkanin jo të zhvilluar ekonomikisht apo nga pikëpamja demokratike.
Sot, nëse pyet zyrtarët në Shqipëri, Kosovë, Serbi, Kroaci dhe Bosnjë, të
gjithë do kthejnë të njëjtën përgjigje: Mali i Zi është një vend me të cilin
nuk kemi asnjë kontradiktë dhe ekziston një bashkëpunim i shkëlqyer. Pakicat,
përfshi edhe atë shqiptare, dhanë një kontribut të çmuar në rivendosjen e
pavarësisë së tij. Duhet të themi që pakicat janë ato që po i japin një
karakter të veçantë pavarësisë së Malit të Zi. Këtu pakicat nuk janë ndier kurrë
të lëna pas dore apo të trajtuara ndryshe, si në deklaratat e mia, edhe në ato
të kolegëve të mi.
Jam i sigurt se mbështetja në gjirin e popullatës shqiptare është tmerrësisht e
madhe për anëtarësimin e Malit të Zi në NATO?
Duhet vënë në dukje se kur vjen çështja te bashkësia shqiptare dhe bashkësia
myslimane boshnjake dhe bashkësia kroate në Mal të Zi, kjo përkrahje është
mjaft e fuqishme. Brenda grupeve malazeze dhe serbe, do të thosha se ka njëfarë
ndasie për sa i përket kësaj çështjeje.
Cili do të ishte reagimi juaj ndaj deklaratave të fundit të kryeministrit
shqiptar Sali Berisha, të cilat janë cilësuar nga zyrtarët amerikanë si
nacionaliste dhe se potencialisht trazojnë stabilitetin rajonal? A e prekin ato
Malin e Zi?
Kam lexuar ato që kanë qenë interpretimet që media i bëri deklaratës së
z.Berisha. Kam lexuar gjithashtu disa nga komentet e zyrtarëve ndërkombëtarë në
lidhje me këto deklarata të kryeministrit shqiptar. Ajo që doja të thosha është
se kam një marrëdhënie mjaft të mirë me Kryeministrin Berisha dhe se ajo është
më tepër se sa një marrëdhënie personale. Them se kjo bazohet në qasjen e
përgjegjshme në të përmbushurit e obligimeve, bazuar në një traditë tejet të
mirë që ne kemi në marrëdhëniet në mes të Shqipërisë dhe Malit të Zi. Si kryeministra,
sot gjendemi në situatën që duhet ta respektojmë këtë traditë dhe për të vijuar
të kontribuojmë me përgjegjësi në krijimin e marërdhënieve edhe më cilësore
ndërmjet dy vendeve tona. Siç ju thashë dhe pak më parë, unë shoh se në mesin e
shumicës së gjerë të popullatës shqiptare në Malin e Zi, ata janë vërtet të
angazhuar për mirëqenien e Malit të Zi. Kjo nuk është e lidhur vetëm me
përkrahjen e tyre për pavarësinë e Malit të Zi, por unë mendoj se në shembujt e
përditshëm ju mund të shihni se këta njerëz ndjejnë me të vërtetë se Mali i Zi
është vendi i tyre. Dhe afërsia gjeografike e Shqipërisë, në sytë e tyre, nuk
është një burim frymëzimi për të ndryshuar kufijtë ndërmjet Shqipërisë dhe
Malit të Zi, por ata e shohin si një përfitim dhe si një aftësi për të jetuar
në të dyja anët e kufirit. Dhe kjo nuk krijon vështirësi për ata, por ç'është e
vërteta krijon perspektiva më të mëdha. Ata mund t'i arrijnë interesat e tyre
personale në të dyja anët e kufirit. Pra, si dy qeveri, unë mendoj se ne po i
japim një shtysë të kuptuarit të rrethanave dhe përfitimeve që pakica shqiptare
duhet të ndjejë në Mal të Zi, dhe që pakica malazeze duhet të ndjejë ndërkohë
që jeton në Shqipëri. Pra, unë mund t'ju them sinqerisht se deklaratat, të
cilat nga mediat tona këtu u interpretuan në një mënyrë të caktuar, nuk
rezultuan me përkeqësimin e marrëdhënieve ndërmjet vendeve tona. Harmonia
multientike dhe stabiliteti në Mal të Zi nuk u vunë asnjëherë në dyshim.
Pavarësisht nga këto deklarata të lëshuara nga Kryeministri Berisha, për të
cilat nuk e di nëqoftëse ato u interpretuan siç duhet nga media... përtej kësaj
pra... ndofta ne mundet vetëm të risjellim në kujtesë përvojën e viteve '90 kur
ndoshta këndvështrimet politike të cilat nuk u analizuan siç duhet,
manipuloheshin ndonjëherë nga publiku në secilin nga dy vendet dhe kjo mund të
rezultonte në ngjarje tragjike. Pra, si njerëz të përgjegjshëm në jetën
politike, them se ne duhet të rifreskojmë gjithnjë kujtesën tonë dhe t'i mbajmë
ato ngjarje diku në sfond të mendjes sonë për të garantuar që edhe ata që duan
ta shohin atë deklaratë si alarmuese, të mos kenë një alibi se mbas kësaj
deklarate mund të rezultojë një veprimtari shkatërrimtare nga ana e dikujt i
cili është i prirur për nga shkatërrimi. Bazuar në të gjitha bisedat që unë kam
patur me Kryeministrin Berisha, unë kam bindjen se ai e sheh të ardhmen e
Shqipërisë në BE dhe se në po këtë mënyrë ai e sheh edhe nevojën e popullit
shqiptar - një popull që jeton, ç'është e vërteta, në vende të ndryshme të
këtij rajoni - nëpërmjet bashkimit të të gjitha vendeve të rajonit në BE. Kjo
do të krijonte kondita për një komunikim dhe marrëdhënie më të mira.