Amerikani John Martin Fisher është punësuar për të gjetur përgjigjet e pyetjeve
në lidhje me jetën e përtejme. Pas hulumtimit është financimi i Fondacionit
Templeton, i akuzuar për mohimin e teorisë së Darvinit
Voal-online - NEW YORK, 8 GUSHT - Gjetja e fondeve për kërkime në Shtetet e
Bashkuara nuk është e komplikuar. Nëse një projekt është i vlefshëm,
shkencëtarë, kërkues, mjekë, inxhinierë, akademikë nga disiplina të ndryshme,
mund të marrin financimin e qeverisë dhe të mbështetet në bujarinë e fondacioneve
private. Pesë milionë dollarë për një filozof, megjithatë, përbëjnë risi. Edhe
për botën akademike amerikane. Paratë që John Martin Fisher, profesor i
filozofisë në Universitetin e Kalifornisë Riverside (një nga dhjetë
universitetet shtetërore të "Shtetit të Artë" - "Golden
State") ka marrë nga Fondacioni Templeton për "Projektin e
Përjetësisë" "The Immortality Project", program trevjeçar për të
studiuar "sekretet e pavdekësisë".
Një investim i rëndësishëm, që Templeton - fondacioni filantropik me prirje
konservatore - ka dashur ta dhurojë për t'i gjetur përgjigje pyetjes
mijëvjeçare: nëse mbijetojnë dhe në çfarë forme mbijetojnë njerëzit, ose nëse
ata mund t'i mbijetojnë vdekjes trupore; sa ndikon karakteri tek besimi në
pavdekësinë, sjelljet dhe besimet e burrave dhe grave; nëse njerëzit priren të
besojnë në jetën pas vdekjes, nëse janë apo jo të paarsyeshme dëshirat për
pavdekësi. Pyetje jo e pakët, siç është e qartë, por Fischer - i cili
gjithashtu e quan veten një "nonbeliever" (jobesimtar) - është i
bindur për mirësinë e projektit milioner: "Njerëzit kanë menduar për
pavdekësinë gjatë gjithë historisë, ne kemi një nevojë të lindur që të dimë se
çfarë do të ndodhë pas vdekjes. Një debat që ka përshkuar shekuj dhe është
përqëndruar kryesisht në literaturë, veçanërisht në fantazi, dhe sigurisht në
terma të teologjisë, të përtejme, të qiellit, të purgatorit apo karmës. Askush
nuk i ka ofruar ende një vështrim të plotë temës që sjell së bashku shkencën,
teologjinë e filozofinë".
Një pjesë e projektit ambicioz do të fokusohet në përvojat e
"pothuaj-vdekjes". Një numër i madh i amerikanëve, të cilët kanë
kaluar nëpër situata të ngjashme (koma ose të tjera) e kanë përshkruar si një
tunel që ka në sfond një dritë. Krejtësisht të ndryshme ndjesitë e japonezëve,
që për Afterlife (botën tjetër) konsiston më tepër në një kopsht. Templeton
është një nga fondacionet më të mëdha kërkimore mbi rolin e fesë dhe më shumë
se një herë është sjellë në bankën e të akuzuarve nga bota akademike. Ashtu si
të gjitha organizatat bamirëse nuk mund të financojë aktivitetet që lidhen me
politikën, por disa hetime në shtyp kanë treguar lidhjet pak të qarta me grupet
konservatore. Vite më parë, New York Times akuzoi se e mbështetur kauzën e
"lëvizjes së projektimit inteligjent" - "intelligent design
movement, lëvizjes së krishterë që sfidon teoritë e Darvinit dhe dëshiron që të
hiqet nga programet shkollore.
Duke folur për Washington Post, Fisher deklaroi se në hulumtim nuk ka asgjë të
fshehtë, por se interesi i tij kryesor është në jetëgjatësinë e njeriut dhe në
progresin e shkencës mjekësore që i bëjnë disa pyetje të pashmangshme: çka nëse
ne mund të jetojmë përgjithmonë? Çfarë roli luajnë vdekja dhe koncepti ynë i
vdekshmërisë gjatë jetës sonë? Nga mënyra si truri ynë është i strukturuar
është e natyrshme për të besuar në jetën e përtejme? Pse duhet të besojmë në
ferri dhe në parajsë dhe si ndikon kjo në besimin tonë? "Unë nuk e di nëse
besoj në botën e përtejme," thotë Fischer, "por sigurisht është
interesante të mendosh se mund të ketë një përgjigje." Pothuajse gjysma e
pesë milionë dollarëve - nënvizon RC Riverside - do të përdoret për kërkimin
shkencor, një pjesë e parave do të përdoren për të organizuar dy konferenca të
mëdha (i pari i cili duhet të mbahet në fund të vitit të dytë të kërkimit) si
dhe për të financuar një website ku ju mund të ndiqni ecurinë e studimeve në
pavdekësi në kohë reale nga kudo në botë.
Ai i financuar nga Templeton nuk është i vetmi projekt i këtij lloji. Edhe në
Evropë, në University of Birmingham, Yujin Nagasawa dhe David Cheetham,
drejtorët e Qendrës John Hick për Filozofinë e Fesë janë duke punuar mbi
"Vdekjen, pavdekësinë dhe jetën e përtejme". Një projekt dy-vjeçar, i
financuar pjesërisht nga Universiteti i Insbrukut, pjesërisht nga Templeton. Të
cilat i kanë financuar dy dijetarët me një shifër shumë më të ulët: 8550 euro./Elida Buçpapaj
(La Repubblica)