'Nuk e imagjinoj Amerikën pa protesta,' Martin Luther King Jr.
Kjo thënie e mbrojtësit më të madh të të drejtave të njeriut, me përmasa
botërore, më ka ndenjur në mendje gjatë këtyre javëve, kur një grup ish-të
burgosurish politikë të regjimit komunist, të paorganizuar në ndonjë shoqatë
apo parti, protestuan për zbatim ligji për të drejtën e tyre kushtetuese në
drejtim të pushtetit të votuar edhe nga ky grup grevistësh prej 22 vitesh..
Ç'ndodhi me grevën e urisë për 31 ditë?! Me fillimin e grevës së urisë u
solidarizuan me të politikanë, parti politike, e në fund, pas dy dekadash
pluralizëm, u shfaq e ashtuquajtura shoqëri civile, që komandohet nga politika.
Kjo shoqëri u kujtua se paska një shtresë shoqërore antikomuniste të
përndjekurish politikë 22 vite. Komiteti i Helsinkit, që drejtohet nga një
gjyqtare e diktaturës komuniste, që ka dënuar qytetarë shqiptarë politikisht,
po vihej në mbrojtje të grevës. Institucioni i Avokatit të Popullit, që ka në
përbërjen e tij të gjithë hetuesit e prokurorët e komunizmit, u shfaq pro
grevës. Si gjithnjë, policët, ata që si në kohën e diktaturës nuk u janë ndarë
ndonjëherë të përndjekurve politikë, por kësaj radhe vigjilentë ndaj "armiqve".
Kjo ishte motoja e punës së policëve. Mediat transmetonin çdo orë lajmesh
grevën të parën. Me lajmet televizive do të shikoje se si ish-hetuesi i
komunizmit, tani komisioner te Avokati i Popullit, mbronte ata që i kishte
dënuar dhe torturuar vetë në kohën e diktaturës. Nuk munguan deputetë të së
majtës që nuk kanë votuar asnjë ligj që ka të bëjë me të drejtat e liritë e
këtyre antikomunistëve. Të paktën këta deputetë të PS-së të kishin ndjekur
rrugën e paraardhësve të tyre, të deputetëve të Partisë së Punës në vitin 1991,
që nga greva e urisë së të përndjekurve politikë atë vit u detyruan dhe pranuan
pafajësinë parlamentare kolektive të këtyre kundërshtarëve të regjimit të tyre.
Filluan emisionet televizive, ku puthadorët e pushtetit bërtisnin për parajsën
që u kishin krijuar të përndjekurve, bile deputetë të PD-së, si Strazimiri,
shkuan shumë larg, duke i quajtur "kanibalë", "fundërrima", "qelbësira", kurse
salla e mbushur me deputetë të shumicës në Parlament do të duartrokisnin
fyerjet që u bënte deputeti votuesve të vet që ishin në grevë. Kurse analistët,
me opinionet e tyre tregonin të vërtetën e të përndjekurve politikë përballë
demagogjisë së pushtetit. Fodullëkut, arrogancës e shurdhërisë së pushtetit dy
grevistë iu përgjigjën me veprim ekstrem, vënie flake vetes, e cila tronditi
shoqërinë dhe opinionin ndërkombëtar. Ata grevistë kërkonin zbatimin e ligjit,
jo pushtet, ashtu sikur nuk kërkonin lëmoshë nga shteti. Këta 20 ish-të
burgosur politikë u ngujuan në një çadër te "Komuna e Parisit", por kjo çadër e
grisur u quajt studio e Kristaq Ramës. Si mund të quhet një çadër studio, vetëm
në këtë mjedis shqiptar dëgjohet. Në Shqipëri, politika bën të pjellë dhe
mushka, siç thotë populli. Ndryshe nga politika, kjo grevë u përshëndet në
mënyrën me njerëzore nga përfaqësuesi i SHBA-ve, ambasadori Arvizu, i cili në
ditën e tretë të grevës i takoi dhe foli qartë dhe pastër: protestoni dhe
mbroni të drejtat tuaja, familjet tuaja, dinjitetin tuaj! Në të njëjtën linjë
me SHBA, ambasadori i BE-së, Sekui: "Jam dakord me kërkesën tuaj ligjore. Në
Shqipëri ka problem zbatimi i ligjit". Këta përfaqësues të Europës dhe Amerikës
e çmuan dhe u përulën para sakrificave të këtyre ikonave që kishin humbur çdo
gjë nga diktatura, rininë, familjet, vetëm se moralin nuk ia dorëzuan diktatit.
Departamenti Amerikan, nëpërmjet zv.sekretarit të Shtetit, Riker, bëri thirrje
për dialog e marrëveshje. Komisioneri Fyle kërkoi dialog. Komisioni Europian,
dialog. Por dialogu nuk ishte i pranueshëm për politikën shqiptare, as për
Presidentin, që është garantues i Kushtetutës, me gjithë mundësitë që i krijoi
Ambasada Amerikanë dhe BE-ja, duke ia dërguar në Presidencë grevistët e urisë.
Dialog klasa politike shqiptare bën vetëm me ata që kanë suport të diktaturës,
me pjesën e "armiqve" jo.
Duke qenë për 22 vite si drejtues e pjesëmarrës në greva dhe protesta, si një
ish-i përndjekur politik, po paraqes para lexuesve, sipas statistikave arkivore
shtetërore BILANCIN TRAGJIK TË PËRNDJEKJES POLITIKE SHQIPTARE 1944-1991: 1)
5577 burra të pushkatuar me ose pa gjyq si "armiq të popullit e partisë"; 2.) 450 gra të pushkatuara, me ose pa gjyq, si "armike të
popullit e partisë"; 3.) 998 burra dhe 45 gra të vdekura në burgjet politike si
"armiq të popullit e partisë"; 4.) 308 burra dhe gra të çmendura në hetuesi nga
tortura çnjerëzore si "armiq të popullit e të partisë"; 5.) 50 000 familje të
internuara dhe pjesa më e madhe fëmijë, gra, pleq nga mosha 1 vjeç e deri në
moshën 85-vjeçare, ku 7022 kanë vdekur në kampet moçalore, një version shqiptar
i gulagëve siberianë leninistë-stalinistë si "armiq të popullit e partisë".
Studime jo të plota tregojnë se çdo "tri ditë" një shqiptar ekzekutohej me ose pa
gjyq si "armik i popullit dhe partisë", çdo javë një "ish-i burgosur politik"
vdiste në burg nga torturat. Çdo dy ditë internoheshin 3 persona për motive
politike. Çdo dy muaj një i burgosur politik pësonte gjymtime trupore për shkak
të keqtrajtimit në hetuesi, burg ose kampe përqendrimi. Ndërsa tre milionë
shqiptarë jetonin frikën e përhershme të persekucionit pa ligje.
Ky bilanc nuk është në asnjë vend të Europës Lindore. I burgosuri politik në
Gjermaninë Lindore, që shquhej se kishte bërë burg më shumë, ishte dënuar me 12
vite burg, që atje njihej dhe nata, dhe dita, dhe i kishte rënë të bënte 6
vjet, e barabartë kjo me burgun e Gjergj Ndrecës (sipas deklaratës së
Kryeministrit), që i vuri flakën vetes jo për ca pare të burgut, por për
idealet e lirisë, për shtetin e së drejtës, për votën që i kishte dhënë
pushtetit demokratik, për të drejtat e tij që ia jep ligji, dhe aspak pushteti.
Këto të dhëna janë rrënqethëse për një shoqëri demokratike. Ky është realiteti
me të cilin duhet të njihet e të ballafaqohet politika qeverisëse, por, mbi të
gjitha, shteti shqiptar. Grevistët e urisë kishin mbi supet e tyre 276
vite burg politik. Llogaritni rininë e tyre, shkatërrimin e familjeve të tyre
me luftën e klasave. Këta besuan dhe u sakrifikuan vetëm për liri e paqe, dhe
aspak për të qenë pjesë pushteti. Në Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë
është e shkruar se çdo shtet që ka dëmtuar shtetasit e tij duhet të zhdëmtojë.
Bazuar në këtë nen të Kushtetutës, çfarë po kërkojnë këta "fundërrima",
"qelbësira" të padrejtë, sipas propagandës së pushtetit? Kanë ndërtuar
kombinate, uzina, fabrika, spitale e stadiume, kanë tharë me mijëra hektarë
këneta e moçale me bukë të mykur, nën kamxhikun e pushtetit, kanë ndërtuar
linja hekurudhore, kanë nxjerrë me miliona tonë bakër e krom për 45 vite. Kanë
ndërtuar 8000 apartamente banimi, 4000 në Tiranë. Dhjetë mijë apartamente
shteti komunist ua ka konfiskuar kur i ka dënuar. I keni të gjitha të
dokumentuara në dëshmitë e penalitetit që ndodhen në Ministrinë e Drejtësisë.
Me mijëra kg ar e flori ua kanë konfiskuar, duke përdorur tortura të tmerrshme,
që kur i tregon sot, të shkojnë të rrëqethura. Pronat e tyre janë konfiskuar
dhe pas 22 vitesh nuk kanë mundur t'i marrin, por rrinë në bodrumet e tyre, e
ata kriminelë që ua kanë marrë me forcën e pushtetit, krekosen në banesat e
tyre. Vetëm në Shqipërinë komuniste të burgosurve e të pushkatuarve politikë u
konfiskoheshin pronat e financat personale. Në asnjë vend tjetër të Europës nuk
është zhvilluar një gjenocid i tillë.
U fol për privatizime, për ca magazina e hangarë fabrikash me letra të
privatizimit. Jo, asnjë vepër nga ato që ndërtuan këta qëndrestarë nuk iu dha
këtyre për t'i integruar, por i morën të përkëdhelurit e diktaturës me shuma
qesharake. 90% e letrave me vlerë ndodhen në Raiffeisen Bank, të grumbulluar në
ish-Bankën e Kursimeve nga një shoqëri, "Anglo-Adriatika", 10% e tyre është
përdorur për privatizim. U deklarua për 2200 apartamente që i ka dhënë
qeverisja e PD-së. Por bëni krahasimin sa kanë ndërtuar e u janë konfiskuar
apartamente këtyre qytetarëve! 2200 apartamente të të përndjekurve janë paguar
nga 10 000 deri në 20 000 dollarë, kur e kundërta ndodhte me ata që na
persekutuan, që i kanë marrë apartamentet me 100 dollarë. Letrat e privatizimit
për të paguar apartamentet ne nuk na u pranuan. Sa për të drejtat e studimit,
ato nuk ishin një privilegj pushteti që na u bë neve, por pafajësia jonë
ligjore. Pensionet tona janë qesharake. Ne marrin nga 80 deri në 100 dollarë në
muaj, kurse persekutorët tanë marrin nga 200 deri në 800 dollarë në muaj. Të
përndjekurit politikë gjatë 22 viteve ballafaqohen çdo ditë me
ish-persekutorët, të cilët ndodhen në Parlament, në Prokurori, në Gjykatë, në
Qeveri, në Presidencë, në administratë, që u bëjnë karshillëk çdo ditë
vuajtjeve të tyre. Nuk mund të këtë paqe në Shqipëri deri kur shteti shqiptar
të dënojë krimet e komunizmit, të hapë dosjet e politikanëve, të nderojë
vuajtjen e moralin e kësaj shtrese, t'u kërkojë falje dhe të bëhet një program
kombëtar si në Gjermani për integrimin e kësaj shtrese që është një plagë që
kërkon të mbyllet, e jo të jetë e hapur. Problemi i të përndjekurve nuk mund të
mbetet çështje partish, por e shtetit dhe shoqërisë, që të gjithë duhet të
marrin përsipër integrimin e tyre si detyrim ligjor, moral, politik e shoqëror,
atëherë do të këtë pajtim kombëtar.