Shenide Bilalli, gazetare e luftës të ish-Jugosllavisë që më 1991 me
dokumentarët e saj kundërshton regjimin e Milosheviçit
Shenide Bilalli, gazetarja nga Prishtina ka plot 24 vjet që jeton në
kryeqytetin e Kroacisë, Zagreb. Ajo është e njohur si skenariste e regjisore
televizive në programin Dokumentar, por edhe si gazetare e programit informativ
me tema aktuale të Kroacisë.
Shenide Bilalli është shqiptarja e parë nga Kosova që ka kryer Akademinë për
Teatër, Film dhe Tevizion në Zagreb, më 1983. Ajo ka realizuar më tepër se 300
filma dokumentarë, dramat Gjenerali i ushtrisë së vdekur dhe Monologu i Teutes.
Publikun në Kosovë e bëri për vete me tema të guximshme sociale, por shpejt e
zotëroi edhe tregun e ish Jugosllavisë me filmin " Krahu i thatë", i cili flet
për gjendjen e rëndë të Kosovës në vitin 1989, ku intelektualët, për shkak të
papunësisë shitnin krahun e punës si hamallë. Me mjeshtri dhe stil të veçantë
autorja hyn në konkurrencën më të ngushtë për shpërblimin në festivalin
televiziv në ish Jugosllavi. NEUM 1990.
Aty mori ftesën nga TV Zagrebi, për të punuar për programin Dokumentar dhe
emisionin e femijëve. Në 1991 sipas skenarit dhe regjisë së saj, xhiron serinë
"Çka ?Kush? Ku ?" me motive nga
Bibla, ne 10 episode me aktorët më të njohur të Kroacisë.
Gjatë xhirimit në Kroaci, prindërit e porosisin të mos kthehet në Kosovë, se
është në listën e zezë. Ndërkohë bashkëshorti dhe 3 fëmijët i bashkohen në
Zagreb, ku dhe filluan të jetojnë.
Në vitet 1990 mediumet dhe televizioni kroat ishin plot lëvdata dhe shumë
vlerësues për talentin e shqiptares 30 vjeçare, por Shenide Bilalli, nuk e
harroi kurrë vendlindjen e saj dhe më 1991 xhiron filmin dokumentar për
shpërnguljen e shqiptarëve nga Kosova "Kur e humbi vendlindjen".
Në filmin plot skena të trenave kundërshton regjimin e Milosheviçit dhe paraqet
gjendjen reale në Kosovë, dëbimin e rinisë dhe forcës mashkullore që largohen
nga Kosova për shkak gjendjes së keqe, emigrojnë dhe bëhen njerëz pa status në
botë.
Ky film ishte jashtëzakonisht guximtar, por ndërkohë ia hap autores dyert e
mëdha. Programi Dokumentar TVK e caktoi regjisore dhe gazetare në emisionin
informativ "Për Liri " ku ishin angazhuar gazetarët dhe regjisorët më të
dalluar të Kroacisë për ta mbrojtur shtetin nga agresioni i Milosheviçit.
Me stil të veçantë dhe me një sensibilitet tepër të hollë, Shenide Bilalli iu
bashkohet nënave Kroate "Bedem Lubavi" "Muri i Dashurisë" të shpëtojnë djemtë
nga ARJ, dhe kështu fiton simpatinë e teleshikuesve kroatë.
Nuk ndalet asnjë çast. Vazhdon të xhirojë temën e luftës në vijën e parë, ku
personazhë të saj janë luftëtarë refugjatë, të lënduar, fëmijë, femra të
dhunuara, sensibilizon botën për gjendjen në Kroaci dhe i ndihmon familjet për
t'i gjetur të zhdukurit.
Filmi "Muri i dhimbjes", 1997, Shenide Bilallin e ngjiti në skenën botërore ku
përfaqësoi Kroacinë në Kanë. Me këtë film tërhoqi vëmendjen jo vetëm të
kritikës por edhe të politikës botërore, ku shpejt doli në dritë e vërteta për
të zhdukurit dhe pa vonuar, u hapën gropat e të vdekurve në Vukovar dhe u gjet
shumica e të zhdukurve.
Filmi "Muri i dhimbjes" theu të gjitha rekordet e shitjes së filmit në
festivalin e Kanës dhe në Kroaci . Autorja ua dhuroi prindërve të të zhdukurve
të drejtat e autoriale për të ngritur lapidarin të cilit ia dhanë emrin simbas
filmit të saj, "Muri i dhimbjes". "Muri i dhimbjes" hyri në antologjinë e
filmit Kroat.
Por Shenide Bilalli në Kosovë mbeti si heroina-dëshmitare e grevës së
minatorëve të Stari Tërgut që zbriti 900 metra nën tokë.
Nesër lexoni: SHENIDE BILALLI: Çdo dite ne njëjtën kohë sorrat e zeza mbulonin
qiellin e Prishtinës - Minatorët, para se të largohesha më afroheshin e
përshëndeteshin me Shenide Bilalli . Disa e përqafonin me fjalë dhe lotë:
"Rruga e mbarë të qoftë, motra jonë, ishalla Zoti të ruan!" Shenide Bilalli:
Si m'u thyen ëndrrat e gruas së re" - Shenide Bilalli: "Për hatër të viktimave
të panumërta që kemi pasur, duhet ta ruajmë tokën tonë si sytë e ballit"