Fotomodelja Lela Lushaj, në ball të oxhakut
Nusja në ball të oxhakut!?
Po po, në ball të oxhakut. Pse, çka ka?
Kush tha se balli i oxhakut është vetem per burra? Edhe po ishte dikur kështu,
tani ajo kohë ka perënduar e balli i oxhakut është per të gjithë. E që të mos
tregohemi më shumë se duhet as liberal e as të ashpër në gjykime, më mirë po
themi se: - është per të gjithë, të pakten per të bërë një fotografi....! Dakort,
të dashur lexues e sidomos ju, simpatizantë të fotografisë?
Të jesh pranë këtij oxhaku e të mos besh një foto, asnjë kuptim nuk ka. Ja
urzat, drutë, hiri, flaka e zjarrit... Edhe siper oxhakut se ç'duket? Do xhezve
të vjetra rëmi, mulli kafeje, filxhana, cigarishte duhani, etj etj objekte
ornomentale antike që duhen respektuar e ruajtur.
Etnografi..., e jo veç per fototografi.
Edi Lataj, me mbesen e tij fotomodelen Lushaj
-Ja pra. Një çift i ri, në mes Tiranës por edhe në mes traditës
etnografike-folklorike shqiptare. Me kapuç të bardhë, me guxhuf (lëkurë qingji)
mbi supe, me çifteli e sharki, ulur këmbëkryq në postiqe në odën me sexhade,
shilte e jastakë tradicional. Tamam: etnografi...dhe fotografi.
Ç'farë është kjo Lela: -Xhim a balet?
- Xhim a balet?
Merre si të duash, si xhim, si balet... E pra, edhe këto shkojnë në dhomen
folklorike, ku llampa me vajguri e feneri rrijnë hijshëm në stenë, rrijnë në
heshtje në vend të vet. Këto janë kohët...
Dhoma plot!
Një foto-modele, qoftë edhe me një foto, din ta mbushë dhomën që të duket plot.
Oda don shërbim...
...Sado që është e re dhe e emancipuar Lelës i kujtohet shpejt se në oden e
burrave, në oden e pritjes siç quhet më shpesh, nusja nuk është vetem per
bukuri e foto, por edhe per hyzmet, per servis në një gjuhë me qytetare. Ndaj,
ajo shpejt kujtohet e merr në dorë legenin e gjygymin me uji të ngrohtë per të serviruar
miqt të lajnë duart se (ndoshta), po shtrohet darka...!
(Pa bukë..., s'ka as etnografi, as
fotografi...madje-madje as dashuri!).
Zeje fshatare shqiptare
Furka e boshti per të tjerrë e perpunuar leshin e deles, ndoshta janë zeja me e
vjetër e fshatarit shqiptar. Ishte një kohë kur nga leshi i deles ishte e bërë
gjithçka në veshjet e njeriut shqiptar, që nga tojat (lidhëset) e çorapeve e
deri te kapuçi i bardhë. Ai zanat duhet ruajtur, dhe jo vetem per
foto... Apo jo, Lela? Apo jo, të nderuar lexues?
Qumështi duhet zbërthyer në nënprodukte të tjera...
Kurr të mos harrojme se jeta edhe në qytet, bazen e saj ekonomike e ka në
fshat. Me këtë enë të thjeshtë druri, në formën e një sheke të gjatë, me një
shkop po druri, nënat tona në shekuj diten të nxjerrin aq mirë tlyenin
(gjalpin) nga qumështi. Vetem duke e rrehur në T'pi, pra. Ajo ishte baxha, apo
me vonë, fabrika e qumështit, tradicionalja shqiptare.
Nuk duhet ta harrojmë sadoqë teknika e teknologjia le të ecin perpara.
Lela me Selin (vëllain) dhe me dajën Edi Lataj
E, kur u "mbaruam" tërë këto (rangë=punë shtëpie), sherbim, pastrim, tjerrje e
thurje, perpunimi i qumshtit etj etj., një gotë verë me vëllain e me të
fejuarin është e merituar. E me kë tjetër më mirë se me këta të dy?...Mehmeti
(i jati i Lelës), le të mungojë sot!
E Mira Kushe... (tezake), Emanuela M. Ismaili
-Të dyja simpatike. Të dyja nga Tropoja. Të dyja jetojnë në Tiranë. Të dyja
martohen sivjet. Bile Emanuela, në fund të muajt tjetër me 30 mars, me
den-baba-den tiranësin, me djaloshin simpatik e fisnik, Gëzim Tartarin.
...!
Shikoni sokoleshat (tropojane-tiranëse), sa bukur që duken. Si dy zana mali, si
dy orë bjeshke, si dy shtojzolle të Alpeve krenare.
-Mos i paftë syni i keq, -siç uron populli nëpër shekuj.
-Të gjithëve ju përshëndes!
Lela Lushaj, me një gotë verë, në ball të oxhakut:
-Të gjithëve ju pershëndes! Gëzuar, - na thotë ajo!
Sa më shumë dashuri, sa më shumë lumturi, të gjithëve kudo që të jeni!
-Per VOAL, prill 2013-