VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve - HISTORIA E KËNGËS SË LEONARD COHEN - KËRCE ME MUA DERI NË FUNDIN E DASHURISË - DANCE ME TO THE END OF LOVENga ELIDA BUÇPAPAJ

Shkak për të zbuluar gjenezën e këngës të Leonard Norman Cohen "Kërce me mua deri në fundin e dashurisë" u bë shoqja ime Elmira Muja, kur në Facebook vendosa këngën e Cohen-it me rastin e marrjes prej tij të Çmimit « Princi Asturias 2011 », çmimi më prestigjioz i Spanjës, cili ndahet prej vitit 1981 tek ata persona, organizma apo organizata në të gjithë botën, të cilat kanë arritje të mëdha dhe ndikim të ndjeshëm tek publiku.

Çmimi « Princi i Asturias » ndahet në disa kategori, midis të cilave Arte, Komunikim, Letërsi e me rradhë. Në Letërsi këtë çmim, përpara Cohen e kanë marrë përveç Kadaresë, më 2009, edhe emra të ndritur si Mario Vargas Llosa, Carlos Fuentes, GÃ¼nter Grass, Paul Auster, Arthur Miller, Amos Oz...

Kënga e Cohen, "Kërce me mua deri në fundin e dashurisë", është lehtë të të duket si një këngë dashurie, një dashuri në dalldisje. Këtë përshtypje ma kishte dhënë edhe mua në ditët e rinisë, kur e dëgjonim fshehtas në kohën e regjimit diktatorial. Pikërisht këtë këngë të zvetënuar në ato kohë kujtuam bashkë me Elmira Mujën, dhe pastaj unë paçka se e dija që Cohen kur e kishte hedhur në pentagram këtë këngë, nismën e kishte marrë prej Holokaustit, vendosa ta kujtoj gjenezën e këngës bashkë me përkthimin e saj, jo ad literam, sepse poezia nuk na e lejon këtë, por të shqipëruar.

Leonard Cohen, është një poet, këngëtar, kompozitor, shkrimtar kanadez me origjinë hebreje i cili ka filluar t'i kompozojë këngët e para më 1967, kur doli me albumin Songs of Leonard Cohen. "Dance Me to the End of Love" është performuar prej Cohen më 1984, në albumin Various Positions.

Siç e thashë edhe më sipër, paçka se është e strukturuar si një këngë dashurie, kënga në fakt është frymëzuar nga Holokausti. Në një intervistë të tij, Cohen ka dhënë këto shpjegime për këngën:

"Dance Me to the End Of Love"- " ...Është kuriozitet se si fillojnë të krijohen këngët, se cila është origjina e çdo kënge, sepse çdo këngë ka diçka si farën e grurit që mbillet ose është diçka që dikush jua jep në dorë ose bota jua jep juve dhe prandaj ky proces i të shkruarit të një kënge është kaq misterioz", thotë Cohen në këtë intervistë. Më tutje shton:

"Por kënga vjen sapo ju jeni duke dëgjuar apo duke lexuar ose ju dini rreth kampeve të vdekjes, kur ju dini se pranë krematoriumeve, pra pranë kampeve të vdekjes një kuartet harqesh, i luajtur nga njerëz të cilët përballeshin me fatin e tyre me këtë tmerr, sepse ky tmerr ishte pjesë e fatit të tyre. Dhe ata vazhdonin të luanin muzikë klasike, ndërsa të burgosurit e tjetër ose vriteshin ose ishin duke u djegur nëpër krematoriumet...

... Kështu, kur shkruaj "Kërce me mua bukurinë tënde me një violinë që digjet", ka kuptimin se bukuria atje kur konsumohet me vrik jeta, se fundi i kësaj ekzistence është dhe elementi pasionant gjatë këtij konsumimi. Por të njëjtën gjuhë ne përdorim për të rrethuar me dashuri atë që duam, kështu pra kënga pra nuk është e rëndësishme nëse dikush ia di gjenezën asaj, nëse dikush e di se nga ka lindur kjo këngë, sepse nëse gjuha dhe notat vijnë nga një burim pasionant, kënga do të jetë e zonja të përqafojë gjithçka me pasion."

"KËRCE ME MUA DERI NË FUNDIN E DASHURISË"

Nga Leonard Norman COHEN

Kërce me mua bukurinë tënde me një violinë të djegur

Kërce me mua përmes panikut "deri sa ta mbledh veten"

Ngrimë si një degë ulliri dhe bëhu pëllumbesha ime e shtëpisë