Të djelën e tretë të dhjetorit kishim zënë vend në "Quai de Stalingrad". Aty ku vijnë e takohen tri nga rrugët më të rëndësishme të lagjes sonë në Paris. Ishte një bar i hapur në atë orar afër mesditës, ku shërbehej më pas dreka. Një telefonatë në mëngjes më kishte nxjerrë nga shtëpia, nën një qiell gri parisien që breronte pa ndërprerë një shi të imët, si të ishte situr atje lart. Bashkim Alimani, një ish-inxhinjer që kishte qenë kimist në Shqipëri, më priste përballë, sapo shtyje paksa derën e barit. I ulur qetësisht në tavolinë gjerbonte një kafe ekspres. Lokali ende nuk ishte mbushur dhe tre a katër tavolina rreth nesh ishin bosh. Kur ende nuk kisha rrufitur për të dytën herë kafen me qumësht, në derë u dha një grup të rinjsh, fytyrat e disa prej tyre m'u dukën të njohura.
- Janë bashkombasit tanë -, më tha Bashkimi gati nën zë. - Këtu mblidhen të gjithë shqiptarët e kësaj lagjeje.
Shumica është e sistemuar nëpër fuaje, si minorenë. Një pjesë tani punojnë, por ka nga këta që merren edhe me atë mallin. Kanë ardhur trokë, por sot nuk flitet me ta. Ta masin kokën me pe. Nuk dinë ku t'i çojnë lekët.
Kishim marrë përshëndetjet shqip ku ndjehej një lloj respekti për moshën tonë. Pastaj bashkuan dy tavolina së bashku, u ulen që të gjithë dhe pas kësaj ra sërish qetësia në ambientet e atij lokali, që dukej se kishte muzgun brenda. Dritat nuk i kishin ndezur dhe, here pas here, fytyrat e klientëve ishin si të përçudnuar, nga një dritë që vinte nga vetratat përballë, pas së cilave rridhte qetësisht Sena dhe hijeshonte në sfond "Ile Saint-Germain", që dukej vetëm si një kontur i largët anije gjigande, aty në mes të lumit dhe gati i harruar, i mbështjellë nga një tis i lehtë mjegulle...
Një çast më pas, me sa duket, djemtë kishin biseduar me ata të lokalit, dhe kishin bërë porosinë. Mendova për një çast sikur isha në Shqipëri pas atij ambienti që u krijua aty duke ndjerë nostalgji për ditët që kisha lënë pas. Nuk e di se pse, m'u mblodh pastaj një gulç brenda kraharorit, që më bëri t'i ulë sytë poshtë. Mbase nga turpi që ato kishin filluar të njomeshin.
- A mund që të ulem edhe unë,- tha një zë që më erdhi nga pas. Mendova se na u shfaq ndonjë mysafir në tavolinën tonë.
Në tavolinat pranë lëvizën. Dikush u ngrit në këmbë për t'i hapur udhën të sapoardhurit. Njeriu që u shfaq në krahun tim të djathtë, e që kaloi pastaj për tek tavolina tjetër, ishte një i ri, të cilit nuk mund që t'i jepje më shumë se 18 vjeç. I hollë dhe i përkulur, si një kosore, mbante të mbledhur me kujdes në një pelerinë ngjyrë gurëkali në kraharor, diçka që mua m'u duk, si një bebe. Ai na përshëndeti me një «tungjatjeta të gjithëve» e zuri vend pas karrikes së parë në tavolinën fqinjë.
- Qenka vërtetë një klub shqiptarësh dhe të duket vetja sikur je në Tiranë, apo gjetkë nëpër Shqipëri - i thashë inxhinjerit që më kishte ftuar për një kafe dhe e vura buzën në gaz, duke ndjerë një lloj malli për vendin që e kishim lënë pas, gati tre mijë kilometra.
- Nuk paska rast më ideal, për t'u takuar dhe njohur me ta.
Bashkimi heshti për një çast;
- Eh, ç'i do ?.- tha me një indiferencë jo të shtirur tjetri përballë. - Këtu i takoj vazhdimisht të dielave dhe më është dashur që t'i njoh që të gjithë. Ua di edhe punët...
Natyrisht, për mua shumica prej tyre ishin krejtësisht të panjohur, pasi problemet e mija si i saposistemuar në atë qytet, me kishin mbajtur larg komunitetit Shqiptar. Në tavolinën e tyre u ndje një lloj gjallërie. Hidhnin romuze për një nga shokët e tyre, një djalë shëndetlig, me flokët lart si iriq. I sapoardhuri qëndronte qetësisht në vendin e tij, dhe herë pas here, përkëdhelte atë që kishte mbledhur si një bebe.Dukej se kishte pushtet mbi të gjithë në tryezat e mbledhura të shqiptarëve, edhe pse dukej për shumicën, më i vogël në moshë dhe më i imët.
Një çast më vonë, kuptova se " bebia ", nuk ishte gjë tjetër, veçse një mace gri, e me pulla të bardha, e cila kishte ftohtë, e dridhej si një fëmijë. Mbase kishte temperatyrë. I sapoardhuri, u tha miqve që kishte afër, se " sapo i kishte bërë një banjo në mëngjez ". Ndërkohë që biseda për macen ishte bërë në ato momente aty , si kryetema e ditës, vura re flokët bionde që ishin tërhequr mbi ballë, duke e ekspozuar këtë të fundit, në të gjithë gjatësinë e tij. Fytyra krejtësisht e bardhë, dhe disa dhëmbë të mëdhenj, që fshiheshin pas dy buzëve të trasha e të fryera, e tregonte djaloshin si nj nordik të vërtetë. Ftuesi im i tavolinës, më tha, se ishte nga veriu, një fshat mes alpesh. Tre vite më parë ishte rregjistruar si minoren në një shtëpi-pritje për të vegjlit, diku në hapësirat e një lagjeje periferike të qytetit tonë, më e gjelbëruara.
Me sa duket, biseda për macen në tavolinën fqinje kishte kapur tashmë një kulm. Të gjithë kishin dhënë nga një mendim për shëndetin e saj, sikur të ishin mjekë të vërtetë, të kësaj kafshe që dridhej në kraharorin e djalit, që sapo hyri. "Ylli i Shamunaqes", kështu i drejtoheshin ata të tavolinës njeriut me mace në krah, i heshtur nxori celularin. Kërkoi taksi. La adresën dhe përsëri në heshtje e mbylli aparatin për ta vendosur në tavolinë. Ndërsa unë bluaja në kokë për të deshifruar emrin që posa dëgjova, u kujtova se ai ishte i një personazhi, të një pjese me kukulla me temë nga lufta. E shfaqte televizioni ynë shpesh, në vitet '80-të. Natyrisht, që Shamunaqia ishte një emër i një nëne, Manushaqe, që ishte kthyer me humor, dhe se biri i saj debatikas në atë pjesë, ishte paraqitur si një personazh, jo vetëm trim, por që edhe i përballonte i vetëm që të gjitha situatat. Mbase ka qenë kjo e fundit, që djalit i thërrisnin me emrin e personazhit. Ku i dihej? Ylli, zor se do të ishte edhe emri i tij i vërtetë. Zakonisht mosha e tij, kur vijnë në qytetet europiane, ndryshojnë edhe emrat. U pëlqen që të jetojnë nën një gëzof tjetri, abstrakt, dhe ireal
Me Bashkimin kishim nisur një bisedë për ngjarjet në Shqipëri, për politikën dhe për ekonominë, që sipas nesh ishte në rënie. Kur u duk se në tavolinën tjetër biseda kishte ngecur, në derën e lokalit u shfaq taksisti. Këtë e kuptuam menjëherë pasi tjetri rrotulloi vështrimin sikur të kërkonte diçka nëpërmjet hapësirave të atij bari. E pashë që u drejtua nga tavolina e zhurmëmëdhenjve. Pronari i maces u ngrit në këmbë. Largoi me kujdes karrigen dhe u kthye nga i sapoardhuri.
-Dëgjomë mua - tha - Kam macen dhe më duhet që ta nis për në banesën time, në...18 Avenue Henri Barbuss, pranë aveny "Place Markiz" . Po të lë edhe çelësin. Hape derën dhe ma vendos në divanin e sallës së ndenjes, përballë, në fund të korridorit. Mbuloje mirë dhe eja e më sill sërish çelësin.
Taksisti, një afrikan i gjatë e i fryrë, u përkul përpara porositësit, e zgjati një kartvizitë, që me sa dukej ishte e tij, dhe pastaj mori macen e mbështjellë me kujdes, sikur të ishte një fëmijë i sapolindur. Djali lëvizi nga vendi e nuk preferoi që t'ia dorëzonte aty mes nesh. Dy hapa më tej qëndroi e, pasi ia la në dorë, hapi portofolin dhe nxori një njëqindeuroshe. Tjetri iku duke e mbyllur me kujdes derën e lokalit, e gjysmë i përkulur, si për të mos e zgjuar nga gjumi kafshën, u zhduk nën qiellin gri të Parisit.
Dhjetë minuta më vonë, ndërsa ne i ishim rikthyer përsëri situatës në Shqipëri, këtë herë duke folur për librat, shkrimtarët dhe lexuesit, u duk se "Ylli i Shamunaqes", që rrinte i heshtur në tavolinën pranë nesh, ngashëreu në një çast. Pastaj nxori një shami letre dhe fshiu sytë, ndërsa shokët e tij vazhdonin që të bënin hoka me shëndetligun qime-iriq. Mendova se duhej të kishte një gjendje të ngarkuar shpirtërore. Mbase malli për Shqipërinë nga bisedat që bënim ne këndej në tavolinën tone e që nuk ishte larg nga e tyrja, as edhe një metër. Ndoshta për prindërit, të afërmit e shokët me miqtë, që kishte lënë atje, në atë vend, dhe, që ndodhej tashmë shumë larg prej nesh në këto çaste. Bëra sikur nuk e vura re dhe u përqendrova tek rrëfimi i Bashkimit, që ketë herë duke ndërruar temë, kishte vënë në qendër të rrëfimit të tij një histori për dajën poet, të dënuar nga sistemi që lamë pas. Pastaj tentova që të kujtoj ndonjë poezi, nga librat e botuara të poetit të dënuar, që në rininë time e kisha pasur për zemër, por nuk solla ndërmend asnjë, ndonëse mbaja mend shumë prej tyre. Librat kishin kohë që ishin hequr edhe nga qarkullimi. Kështu ndodhte sa herë që dënohej ndonjë, merrte me vete nga kjo botë gjithçka, edhe ajrin që kishte lënë pas
Dikush i u afrua "Yllit të Shamunaqes", më tepër për ta qetësuar, por ai filloi që të qajë me dënesë. U duk se pati një shqetësim tek të gjithë ne që ishim aty. Djali qante pa zë, e supet i dridheshin së bashku me kraharorin. Pastaj psherëtinte duke shfryrë një "uf", që tingëllonte si një fërshëllimë e mbyllur dalë nga kraharori. E ç'mund të bënim atë çast? Djali kishte dhimbje. Na erdhi keq.
-Mbase bëmë gabim që folëm për Shqipërinë dhe hallet e saj edhe pse për ne të ikurit, mbetet një plagë e hapur- tha Bashkim Alimani
Në derën përballe mbërriti afrikani taksist. Në dorë mbante çelësin e shtëpisë së "Yllit", si për të thënë menjëherë se "detyrën e kishte kryer". Djali nuk e pa, sepse ishte me kurriz nga dera. Shoku përbri tij i bëri shenjë. Ktheu kokën. Nga pas kishte qëndruar i porsaardhuri. I biri i «Shamunaqes », lëvizi në karrigen gjysmëkolltuk, ku ishte zhytur i tëri, dhe ktheu kokën nga taksisti. Sytë i ishin skuqur dhe fryrë njëkohësisht, sikur të kishte kaluar një dramë të vërtetë.
-Faleminderit, po unë... po ndjehem keq tani. Nuk di se ç'bën në këto momente lozonjaria ime, Vika. Me duket e vetmuar atje. Nuk e meriton...- Kaloi kurrizin e dorës së djathtë duke fërkuar sytë, që mesa dukej ishin të lëngëzuar. Pastaj fryu bulçitë e faqeve e lëshoi përsëri diçka si fërshëllimë nga buzët e trasha gjithë tul
Taksisti e ndiqte gjysmë i përkulur, në shenjë respekti për klientin, duke treguar çelësat përpara në heshtje, pa ditur se si të reagonte tjetri. Mbase djali që kishte përballë iu duk si një klient i veçantë dhe kapriçioz, nga të rrallët që mund të kishte takuar në Parisin e madh shumëdimensional.
-Të lutem, ma merr dhe ma kthe përsëri. Ajo vuan. Vuaaannnnn. Duhet që të më kuptosh, se ajo vërtetë vuan atje në vetminë e saj.
-Macen tuaj? - pyeti i çuditur afrikani, që tani kishte drejtuar trupin e bëshëm dhe të ngjallur - Unë sapo e çova dhe e rehatova në shtratin e saj.- Pastaj tundi kokën me një farë mosbesimi. Dukej si mëdyshas, për këtë porosi të dytë të klientit të tij.
- Ah ! - bëri djali, sikur të ishte kujtuar pastaj për diçka, dhe nxori portofolin nga xhepi i brendshëm i xhuboksit blu. I vuri një njëqind eurosh përsëri në dorë taksistit, duke i bërë shenjë që të nisej, "pa humbur kohë".
Këtë herë dukej se ishte nxituar disi. Ndërsa afrikani me trupin e ngjallur kaloi portën, "Ylli i Shamunaqes", rrëkëlleu menjëherë gotën me xhin, që ia dha shoku që kishte pranë, si për ta sjellë në vete e pastaj lëpiu buzët e trasha e të dala jashtë. I bëri shenjë kamarierit dhe i dha urdhër që të sillte edhe për të tjerët nga një xhin.
Më duhej që të largohesha. Kishin filluar që të shtronin tavolinat për drekën. U ngrita dhe pasi thashë "çuna, mirupafshim", dola në shesh. Ngrita sytë në qiellin gri e atje larg, si një vegim, dallova majën e Eifelit. M'u duk se kishte ftohtë. Mbërdhinte.
Frynte erë.
Binte shi i imët dhjetori...
Gusht 2008
Comments (0)
Dërgoja shokut
Printo
