Megjithë problemet e tjera të një vendi në tranzicion, ky vend në katedrën e
violinës ka mbetur peng.
"Është e vetmja katedër e pandryshuar, e për më tepër, tërësisht
maskiliste"
-Violinistja Ina Kosturi është diplomuar për violinë në Akademinë e Lartë të
Arteve dhe në konservatorin "Umberto Giordano" në Itali. Ka dhënë 25 recitale,
është autore e katër librave dhe ka shkruar një numër të madh artikujsh kritikë
në shtypin e përditshëm. Dy
vite më parë, me votimin e Këshillit të Profesorëve, merr titullin "Profesor i
Asociuar". Më gjithë këto kualifikime, ajo sot nuk ka një punë. Në këtë
intervistë, Ina tregon rrugëtimin e saj 20-vjeçar drejt shkollimit, por edhe
gjithë peripecitë që ka hasur këto kohë në kërkim të një pozicioni pune.
Zonja Ina, na tregoni pak për problematikën që po hasni në vendin e punës?
Nga viti 1994, jap mësim në universitetin e Arteve në lëndën e violinës
principale. Me gjithë diplomën italiane, atë shqiptare, titullin Profesor i
Asociuar, 25 koncertet recitale, cv, botime, artikuj e libra, në mënyrë të
çuditshme gjendem në një situatë absurde shqiptare. Gjendem e papunë, e
kualifikuar me titullin profesor i asociuar, e vetmja me këtë titull në violinë
e atyre që janë diplomuar pas viteve "˜90. I vetmi institucion ku mund të
ushtroj aktivitetin është kjo shkollë shtetërore, e cila për 20 vjet i ka
mbyllur dyert për pedagogët violinistë. Numri i studentëve të violinës kërkon
që ky kontingjent, ashtu si dhe dy programe të ngjashme( piano principale,
violoncel ) që fillohen në moshën 7-vjeçare të drejtohen nga pedagogë të
kualifikuar, në zbatim të ligjit të arsimit të lartë dhe në mënyrë të
specifikuar Vkm 331 datë 25.3.2009. Duke qenë fituesja e paracaktuar e çdo
konkursi vendi i violinës vazhdon të mbahet peng, ndërsa vetëm studentët e volinës
mbulohen në mësimdhënie nga një numër shumë i madh pedagogësh të jashtëm pa
titull Profesor dhe Profesor i Asociuar që kërkon VKM. Në 20 vjet në Fakultetin
e Muzikës janë punësuar rreth 35 pedagogë, asnjëri për violinë, duke dominuar
një numër i madh pianistësh shoqërues, që e kanë shndërruar shkollën në
fakultetin e pianos. Shpallja e dy punësimeve të reja në këto ditë të
Ministrisë së Arsimit në ikje në Fakultetin e Muzikës, bën të besosh në
padrejtësinë e radhës dhe më rëndë, në faktin se misioni i edukimit të
studentëve është harruar para klientelizmit dhe miqësisë. Mjafton të shikosh
kriteret e konkursit të pianos në Agjencinë e Prokurimit Publik, në faqen
zyrtare të UA, ku tekstualisht kërkohet që konkurrenti të ketë fituar bursë
shtetërore. Për t'u bindur dhe për të gjetur emrin e fituesit, në vazhdën e
politikave të qeverisë dhe ministrisë së arsimit për ekselenca e më shumë,
shpesh në dëm të atyre që janë kthyer në Shqipëri e kanë kontribuar në kohët më
të vështira.
Sipas jush pse ka ardhur kjo gjendje?
Fakulteti i Muzikës në Universitetin e Arteve është shndërruar një arenë
konfliktesh të vazhdueshme , procesesh gjyqësore dhe klanesh brenda shkollës,
që mesa duket duke harruar mision- in e kanë kthyer shkollën në oaz punësimesh.
Rëndësia më e madhe e reformave, procesit të Bolonjës është fokusuar tek
punësimet, ndoshta si metodë për fitimin e zgjedhjeve për kandidatët në poste
drejtuese. Kjo situatë ka ardhur dhe nga politikat qeverisëse. Me ardhjen në
pushtet në 2005 të demokratëve u përfol se të zgjedhurit në Universitete do të
lejoheshin të ushtronin vetëm një mandat në poste drejtuese, duke e cilësuar
mandatin e dytë si një padrejtësi të socialistëve. Në fakt, gjithçka u harrua
dhe ligji u dha mundësi drejtuesve për një kandidim prej dy mandatesh. Ajo që
dikur ish trumbetuar si pavarësia e arsimit të lartë u kthye në një pavarësi aq
të madhe, sa vetë ministria e Arsimit u ndje e pafuqishme. Në këto vite, kishim
një ministri që nuk kontrolloi ligjin dhe zbatimin e rregulloreve në arsimin e
lartë, duke u stepur para dekanëve dhe rektorëve të plotfuqishëm. Ndërkohë
politikat e kthimit të trurit dhe klientelizmi që u shfaq kudo e shndërroi
shkollën dhe fakultetin e muzikës sërish në një çiflig, ku gjithçka u realizua
jo në bazë të nevojave, por emrave të individëve që do të punësoheshin. Pati
një sulm nëse mund ta quajmë kështu të artistëve për t'u punësuar në
Universitetin e Arteve. Padrejtësitë nuk i dënoi askush, ministria bëri
indiferenten, duke u fshehur pas kësaj pavarësie. Ndërsa në vetë fakultetin e
Muzikës problemet agravuan duke krijuar një klimë tensioni, zënieje për
interesa meskine e personale.
Na tregoni pak për rastet flagrante që ju keni hasur?
Personalisht kam qenë prezente në median e shkruar dhe atë vizive për gjithë
ato padrejtësi që kam ndeshur, duke filluar nga norma ime si pedagogë e
jashtme, më e ulët se ajo e pedagogëve të tjerë të jashtëm, deri tek
diskriminimi që i bëhet në mënyrën më flagrante studentëve, si formë hakmarrje
me notë. Specifika e kësaj shkolle lidhet me një pedagog dhe një student që
realizojnë një orë mësimore. Kjo specifikë sjell dhe përfshirjen emocionale të
pedagogut drejtues ndaj studentit. Ajo që është më e rënda është penalizimi i
studentit për inate personale mes pedagogëve. Ndodh që një studenti t'i
privohet e drejta për të pasur një pianist shoqërues në provim e i duhet që
lutet për t'i bërë një favor. Punësimet e menjëhershme të atyre që mbarojnë
shkollën në piano, duket se janë bërë tashmë të shëmtuara dhe qesharake.
Mbajtja peng e vendit të violinës për 20, mospërfshirja ime në komisionet e
violinës, ndonëse jam me titull dhe një sërë pengesash artificiale që krijohen
vazhdimisht, e tensionojnë shkollën, që duhet të jetë model, me privilegjin e
gjuhës së artit që komunikon kudo në botë e na nderon denjësisht. Kam kërkuar
të jem pjesë e stinëve koncertore, duke interpretuar në skenën e Universitetit
të Arteve, pa pasur nevojë të paguaj sallën siç kam bërë gjithmonë, po dhe kjo
më është mohuar në mënyrën më të shëmtuar dhe të padenjë, deri në kërcënime.
Pse mendoni se ju penalizojnë vetëm ju?
Unë i përkas një brezi, i cili në fillimet e tij në Akademinë e Arteve dikur
mban mend rrëzimin e dyerve të rënda e të vjetra të sallës, nga ngjarjet e
kohës. I përkas një brezi, që pas diplomimit e debutimit jashtë Shqipërisë,
përballjes me skenën atje, realitetin dhe suksesin nuk mund të heshtë dhe të
durojë mendësitë e vjetra të një koheë apo ideologjie të shkuar. Ajo që kam
bërë krahas violinës ka qenë kritika, përballja me fenomenet dhe padrejtësitë
në mënyrë të ndershme, jo në skenarë telenovelash braziliane e turke,
thashetheme artistësh kafeneve që po sfilitin Fakultetin e Muzikës.
Muzika Kam hequr picir, shpresoj që situata të ndryshojë Si jeni përballur me
këtë realitet?
Ka qenë përballje direkte në faqet e shtypit, me guxim për më të
drejtën, përparimtaren. Artistët ndryshe nga politikanët janë glorifikuar nga
pushteti dhe partitë dhe nuk pranojnë kritika. Dekorimet e
presidentëve i kanë kthyer në përmendore e lapidarë. Të shkruash për artin dhe
shkollën përfshirë, përbën një mëkat të madh në Shqipëri. Jam dënuar për
shkrime, ide për artin, arsimin, të cilat i kam shprehur hapur. Nëse Edi Rama
thotë se PS ka hequr picir në opozitë, unë kam vuajtur 8 vjet, duke kërkuar një
vend që më takon në një shkollë shtetërore, se gjithë shteti, qeveria,
ministria trembeshin nga ata që bëjnë ligjin në Fakultetin e Muzikës dhe
Universitetin e Arteve. Në mënyrë paradoksale i përkas një familjeje si
Kosturët, pasardhesja e Jovan Kosturit nga kontribuesit e hapjes së shkollës së
parë shqipe në Korçë, pengohet për një vend në arsim. Banda e parë, ajo e
Lirisë në Korçë, me instrumentat frymorë blerë nga Jovan Kosturi në Vjenë nuk
mjaftojnë në Shqipërinë e hatreve dhe miqve që unë të favorizohem vetëm pak ,
pak fare, që për mua të zbatohet ligji e asgjë më shumë.
Sipas jush si zgjidhet
kjo çështje?
I jam drejtuar Gjykatës të Rrethit Tiranë për t'i dhënë fund
diskriminimit në një shkollë arti, diskriminimit për fjalën e lirë të shprehur
pa censurë. Kam trokitur ndoshta më shumë se askush në të gjitha dyert, të
gjitha të pafuqishme. Kam botuar një letër të hapur drejtuar Ministrit të
Arsimit, dhe gjithkush pas asaj letre duhej të kish reaguar. Çështja ime u bë
aq e njohur në media, kudo, po çuditërisht e pazgjidhshme, thuajse kërkon
përfshirjen e ndërkombëtareve! Në 2010 ka një shkresë të Dekanit të Fakultetit
të Muzikës për vend violine, e cila nuk u mor parasysh nga rektori. E vetmja
gjë që më ka shoqëruar ka qenë një iso gënjeshtare për zgjidhje të shpejtë të
premtuar ngado, e të pambajtur gjithkund.
Çfarë ka ndodhur me katedrën e
violinës këto kohë?
Historikisht orët e violinës janë mbajtur fshehur dhe peng
për t'u shpërndarë sipas miqësive dhe sipas një strategjie që po kthehet si
strategji lufte tashmë për të mbajtur peng një vend pune. Duke mbushur katedrën
me pedagogë të jashtëm, herë duke u mburrur e herë duke u justifikuar me punën
e orkestantit, qoftë edhe të spalës, mbulohet vendi bosh i violinës dhe situata
ngelet e pandryshuar. Në ndonjë akademi jashtë, orkestranët, spala të X ose Y
orkestre, mund të justikoheshin, pasi ata për të qenë spala në një orkestër
prestigjioze, realizojnë konkurse të vështira. Por kjo nuk ndodh në Shqipëri.
Është vetëm një strategji për të mbajtur peng vendin e violinës. Mendoj që këtu
flitet për interesa brenda Akademisë, një bërthamë e vogël brenda katedrës.
Ndoshta u prit sa të rritej dikush për të trashëguar profesionin e babait
Comments (0)
Dërgoja shokut
Printo
