ERSEKË - Ndonëse janë mbushur plot 70 vjet nga masakra e Borovës, ku nazistët
gjermanë masakruan gjithë banorët e fshatit duke mos kursyer as gratë shtatzëna
dhe foshnjat në djep, fshati i vogël i Borovës, vetëm pak kilometër larg
Ersekës, vijon ende të jetë një dëshmi e gjallë historike.
Paraditen e kësaj të shtune përfaqësues të pushtetit vendor, të afërm të
viktimave por edhe të mbijetuar të një ndër masakrave më të mëdha në Shqipëri
kanë kryer homazhe në varrezat e 107 martirëve në këtë fshat. Jorgjeta Simo sot
77-vjeçare është një ndër të paktat që mundën t'i mbijetojnë murtajës naziste.
Teksa sjell ndër mend kujtimet e hidhura të 6 korrikut kur ajo ishte vetëm
7-vjeçe, vajza e kryeplakut të fshatit Borovë, mes zërit që i dridhet ende dhe
syve të mbushura me lot tregon për "Neës24" si u masakruan 6 anëtarët e
familjes së saj, ku më i vogli ishte 45 vjeç ndërsa ajo vetë mbeti e plagosur.
Në këtë përkujtimore, për herë të parë pas 70 viteve, ka qenë pjesëmarrës edhe
djali nazistit Anton Burger, i cili ishte pjesë e njësisë që masakroi dhe dogji
Borovën. Markus Burger, teksa përballet me dëshmitë e të mbijetuarve nuk i ka
kursyer dhe lotët, tregon se historinë e errët të babait të tij ka mundur ta
mësojë vetëm dy vjet më parë, pasi ai nuk i kishte folur kurrë.
Markus ka mundur të mësojë mbi këtë realitet të hidhur pak kohë pasi babai i
tij kishte ndërruar jetë, duke shfletuar ditarin e tij, ndaj ka vendosur që të
vijë në këtë përvjetor dhe t'u kërkojë falje për që ka bërë babai i tij.
"70-vjet më parë babai im ka qenë në këtë vend dhe ajo çka ka ndodhur në 6
korrik të vitit 43 në Borovë mua më sjell pamjen e babait vërdallë. Ai nuk
tregoi kurrë rreth Borovës ,nuk fliste zakonisht për luftën shkatërruese e cila
kishte sjellë shumë dhimbje ,dëshpërim dhe urrejtje për shumë njerëz në Europë.
Vetëm dy vjet më parë,dhe një vit mbasi babai im kishte vdekur,munda të gjej
ditarin të babait tim i cili fliste për Borovën. Më pas gjeta dhe një libër
dedikuar njësisë njësisë në të cilën babai im kishte shërbyer. Ishte një
keqardhje shumë e thellë dhe nuk mund të përshkruaj ndjenjat e mia,nga ajo ditë
dhe veçanërisht sot. Nuk jam këtu të zvogëloj dhimbjen dhe keqardhjen. E vetmja
gjë që unë jam i aftë të bëj është që të ndaj këtë përkujtimore me ju dhe t'ju
kërkoj falje për atë që ka bërë babai im këtu. Kurrë nuk do të harrojmë të
kaluarën por sot së bashku si qytetarë të bashkimit europian së bashku të
ndërtojmë urat e miqësisë që janë të domosdoshme për të ardhmen tonë dhe të
fëmijëve."- deklaron Markus Burger.
Masakra e Borovës e konsideruar më çnjerëzorja e pushtuesve nazistë, u
regjistrua në 6 korrik të vitit 1943, kur gjermanët masakruan burra, pleq, gra
dhe fëmijë dhe më pas dogjën fshatin.