TË NGJALLUNIT Poezi nga AT GJERGJ FISHTA
E Hënë, 04.06.2015, 08:59am (GMT+1)
U ngjallë s'deknit: or' prej dore Preja mordes si i ka pshtue? SÃ i ka mujtun dyerët mizore, Si ka pshtue Njai, qi pushtue Kje prej tjerve "˜i herë mbi dhé? Per NjatÄ™ jam tue lshue bé Qi prej s'deknish e gjalloi.
U ngjallë s'deknit: ftyra e gzueshme Nen pelhurë nuk rrin mâ ngrit; U ngjallë s'deknit: e randueshme M'njanë ânë t'vorrit kaperdÃt. Prapët mbi tokë rrin rrasa e eper, Porsi i forti qi pin teper, Tu' u çue Zoti flakuroi.
Porsi kúr per gjysë njaj shteku, Mbas pushimit n'nji lisnÃ, Prap udhtari jeten preku, E prej krejet hjedhë n'ajrà Dushku s'thát nji gjethe t'rame, Qi prejdeget ardhë e dame Dalkadalë mbi tâ u ndesh:
Njashtu a' i forti njatë mermerë, Sypri vorrit qi randote, Lehtë e dyndi me nji herë, Kúr prej rrahes mjerÃ- plote U kthye shpirti e trupit njitë: Tha t' Hyjnueshmit mbetun ngritë: Çou, se vetë me Ty jam tesh.
T' Izraelit nder t'topitun Ç' âsht perhapë nji fjalë e ré! Ka shndrÅ· qiellen si kje pritun Perendija Hyj me né? O t' topitun, si kje zâni, Ka mbarue per jú zalldani, Aj âsht vetë Shelbuesi Zot.
Para Atij n'mbretnà t'amshueme Kush bÃr robit kishte hypun? M'i a grabitë mbretnÃs s'shemtueme T'parët e moçem Ai ka zdrypun: D'shiri i bardhë i motit t'hershem, Friga e rrebtë e anmikut t'mnershem, Ai Ngadhnjyesi folë kah mot.
Njerzvet shÄ™jten qi kallxuene Shka do t' siellshin kohët e gjata, Porsi punët qi veç kaluene Fmijvet t'vet u kallzon tata, U diftue ai Diell i ndritshem, T' cillin Zoti dheut t'kobitshem Per gojë t'tyne i a premtoi.
Kůr Ageu, kúr Izaija I a dhanë besen rruzullimit Se do t' vite "˜i ditë Mesija; Kúr i nçuemun prej rrëmbimit I kndoi ditët qi njehun ishin Edhe vjet't qi lé nuk kishin Danieli n'mend pershkoi.
Ishte dritë; e tue lotue Magdalena e tjerat grá Rrijshin t'mbytnin tue vajtue: Nji termek atë botë qe rá, Fund e maje u dynd Sionne Edhe sogja e patenzone Friget m'tokë u kalamend.
Nji i perjashtmas djalë i rà NdÄ™j mbi vorr prej gurit dhÄ™nun: Ishte rrfé, po, duka e tÃ, Flokut t'borës isht' petku i endun: ZÄ™mer- ngrîmes, "˜ cilla e luti I pergjegji njai fjalë- buti: Âsht ngjallë s'deknit; s'âsht n'ketë vend.
Me t'padukshmet petka mndashit Le t'shkojë t'zbémt e vjollcës s'irnueme; Ari t'shndrisë si para tashit; Zyrja e Fés kú t'thrret e lume Del, Meshtár, me petka t'mira, Veshun bardh, rrethue me qira, T'ngjallnin deket tÄ› kallxň.
Prej elterit duel nji zâ: "˜Gzou, o e qiellit Rregjinesha; Gzou; Hy'i nieri n'tý u bâ Kúr e jona i u çmue vesha, Â'ngjallë, vetë si "˜i herë premtote: Per né lutu: luta e jote Qo t'jet ligjë Aj i lumi do'.
O ju vllazen, kremtja e Zotit Sot na flet veç gazmend qiellit; Âsht ditë gostet dita e sotit; I gzon zÄ™mra sot se t'cillit: S'gjindet nanë aq e ngurrueshme, Qi me petka mâ t'lulzueshme FmÃt e vet nuk i veshë sot.
I perkuerët t'jét n'hae bujari; T'két çdo tryeze dhantÃt e veta: Gostve t'mdhana i pshuem visari Le t'kalojë nder shpija t'shkreta, Para t'vorfnit tryezen shtrue T'bâjë, i ndershem, me gazmue N'ketë ditë t'madhe t't'Naltit Zot.
Larg gallata edhe kelthimi I gazmendit t'panjerzÃ: Nuk âsht ky, jo, nuk âsht gzimi Qi ep i drejti n'brohorÃ; Por i paqët e mrenda vendit, Por qielluer, si shÄ™j gazmendit, Qi nder valle t'qiellës ushton.
O ata t'lumët! mâ i bukur dielli Shdritë atynve i kremtve t'lume; Por ç'do t'bâjë, fatziu! Nja' i cilli E dredhë kamben n'ravë t'shemtueme Qi ke deka ka mbaresen? Në Tenzonë kush e mban shpresen, Me Tenzonë dikúr gjallon. ___
1 pshtue: shpëtue: - e gjalloi: e ngjalli. 2 Prapët: sjellun per së mbrapshtit. Porsi i forti ejt.: Et excitatus est tamquam dormiens Dominus, tamquam potens crapulatus a vino. Psalm., LXXVII, 65. flakuroi: u çue në kambë. 3 njaj shteku : njij udhtimi. lisnà : lisore, pyllë lisash. jeten preku : zgjohet.- dyndi: çoi perpjetë, largoi. - rrahes mjeri- plote : Limbit. 5 shndrÅ· qiellen: çelë deren e qiellës. 7 t' kobitshem : të mjerë. per: nëper. 8 rrëmbimit : vegimit, ekstazës. 9 atbot: atëherë, sogja: roja. u kalamend : u muer mendsh. zemer- ngrimes: MarÃs Magdalenë. 11 Me t'padukshmet : me të pahijshmet, të pastolisunat. s'irnueme : së nxime, së verenikët. 13 aq e ngurrueshme: qi mos të duejë. 14 I perkuerët: i perkorë ( Bogdani), i ndalun në hae. 15 gallata: shamata. kelthimi: brima. në ravë t'shemtueme: në rrugë të mjerë të gabimit. Atë Gjergj Fishta, "Të Ngjallunt", "Vallja e Parrizit", bot. II, Shkoder, Sh. Bot. "Atë Gjergj Fishta" , 1941, fq 95-99
Shpjegimet e fjalëve janë të Atë Viktor Volajt.
AT GJERGJ FISHTA
|