1989 - REVOLUCIONI I KADIFENJTË, SLLOVAKIA DHE ÇEKIA FESTOJNË
E Hënë, 11.17.2014, 10:38am (GMT+1)
Më 17 nëntor, Sllovakia dhe Çekia kujtojnë 25 vjetorin e Revolucionit
të Kadifenjtë. Tetë ditë pas rënies së Murit të Berlinit, një protestë
studentësh kundër pushtimit komunist shtypet dhunshëm nga forcat e
rendit në Pragë. Pas pak ditësh, qindra mijëra njerëz vërshuan rrugët e
kryeqytetit çek, derisa në fund të muajit Partia Komuniste pajtohet të
mbajë zgjedhje të lira. Në dhjetor, regjisori disident, Vaclav Havel,
zgjidhet president dhe demokracia zë vend. 1
Protestat e para u mbajtën në janar të vitit 1989. Protestuesit
shënonin vetë-djegien e studentit çek Jan Palach njëzet vjet më parë, në
shenjë kundërshtimi ndaj pushtimit sovjetik të vitit 1968.
2 Në muajin gusht u mbajtën protesta të tjera, të cilat gjithashtu shënonin përvjetorin kundërthënës të pushtimit sovjetik. 3
Protesta e radhës u mbajt më 28 tetor 1989, në përvjetorin e themelimit
të Çekosllovakisë, më 1918. Protestuesit kërkonin liri dhe demokraci në
sheshin Wenceslas në Pragë. 4
Kthesa e madhe ndodhi më 17 nëntor 1989, me mbajtjen e protestës më të
madhe në 20 vjet. Mijëra studentë parakaluan qetësisht përmes qendrës së
Pragës, derisa u ndalën nga një kordon policie në Rrugën Popullore. 5
Studentët ndezën qirinj dhe brohorisnin "jemi duar-thatë", por policia
speciale bllokoi rrugëdaljet para se të fillonte sulmin ndaj tyre.
6
Numri i protestuesve filloi të rritet me të madhe. Më 19 nëntor,
policia speciale bllokoi urën për të parandaluar depërtimin e
protestuesve drejt Kështjellës së Pragës, aty ku edhe gjendej zyra e
presidentit çekosllovak. 7
Në këtë foto, të bërë më 19 nëntor, protestuesit shihen të ulur në
gjunj, ndërkohë që përballen me policinë në Pragë. Edhe kësaj radhe
policia reagoi dhunshëm. 8 Më 21 nëntor, më shumë se dyqind-mijë protestues dolën në Pragë për të pestën ditë me radhë. 9
Më 24 nëntor, turma u rrit në 300,000. Vaclav Havel, regjisori disident
dhe ish i burgosuri politik, iu drejtua turmës masive nga një ballkon
prej nga shihej i gjithë sheshi Wenceslas, në qendër të qytetit të
Pragës 10
Më 26 nëntor, protestat u zhvendosën në një park të madh, për të
akomoduar numrin në rritje të protestuesve. Rreth gjysmë milioni njerëz
erdhën për të dëgjuar fjalimin e Havelit dhe liderëve të tjerë të
opozitës. 11
Busti i liderit sovjetik Stalin, me një shkrim ku thotë "Asgjë Nuk
Zgjat Përjetësisht", në sheshin Wenceslas, në ditën e dhjetë të
protestave, 27 nëntor 1989. 12
Liderët e "Obcanske Forum" [Forumit Civil], grup opozitar, e shndërruan
teatrin në Pragë në seli qendrore. Vaclav Havel shihet i dyti nga e
djathta. 13
Turma të mëdha njerëzish vazhduan të vërshojnë qytetin me të dëgjuar
lajmin se komunistët ishin zbrapsur dhe ishin pajtuar të mbajnë zgjedhje
të lira. Në duar mbanin pankarta me mbishkrimin "Havel na Hrad" [
Haveli Në Kështjellë], një sllogan shumë popullor në kohën e
protestave.
14
Më 29 dhjetor 1989, Vaclav Havel dhe gruaja e tij Olga, përshëndesin
qytetarët në Kështjellën e Pragës, pasi zgjidhet si president i ri i
Çekosllovakisë. 15 Shampanjë e festime në pritje të Vitit të Ri dhe demokracisë së re, 31 dhjetor 1989
www.voal-online.ch
|