"The Guardian": Serbia dhe Kosova - fqinj të mirë?
E Mërkurë, 03.31.2010, 01:59pm (GMT+1)
Bojkoti i samitit të fundit rajonal në Slloveni nga ana e Serbisë pasqyron sfidat e mëdha përballë bashkëpunimit rajonal në Ballkanin perëndimor, pas pavarësimit të Kosovës.
Ndonëse Bashkimi Evropian nuk do t'i kërkojë edhe formalisht Serbisë ta njohë Kosovën pjesërisht për shkak të mungesës së konsensusit mbi statusin e këtij vendi kriteri për "marrëdhënie të mira fqinjësore" vlen posaçërisht për Serbinë, për ta detyruar atë që, të paktën, ta njohë de facto pavarësinë e Kosovës.
Meqë çështja e Kosovës duket se do të rikthehet në temën kryesore të politikës në Serbi pas mendimit të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë, zgjidhjet pragmatike janë urgjente për të siguruar që bashkëpunimi rajonal t'i shmangë ndarjet e mëtutjeshme dhe paralizën.
Hapësira e Qeverisë së Serbisë për manovrim vazhdon të ngushtohet, ndërkohë që çështja e statusit të Kosovës fillon sërish të ketë ndikim të dukshëm në politikën e brendshme serbe.
Ish-kryeministri serb dhe lideri i Partisë Demokratike të Serbisë, Vojisllav Koshtunica, për shembull, vazhdimisht i ka bërë thirrje Qeverisë për të qartësuar qëndrimin e Bashkimit Evropian mbi Kosovën, duke nënvizuar se "Qeveria nuk duhet të lejohet, pa miratimin e Parlamentit, të hyjë në negociata mbi marrëveshjet e reja, veçanërisht jo mbi marrëdhëniet e mira fqinjësore me Kosovën".
Partia e Koshtunicës ka arritur marrëveshje për një bashkëpunim të ngushtë me partitë kryesore opozitare, Serbinë e Re dhe Partinë Progresive të Serbisë, të udhëhequr nga lideri radikal, Tomisllav Nikolliq.
Duke pasur parasysh popullaritetin e këtij të fundit, marrëveshja e arritur mund të jetë bazë për koalicionin e ardhshëm qeverisës, i cili, padyshim, do të ndjekë një qëndrim edhe më të ashpër mbi Kosovën.
Dy elementet kyçe të kritereve për anëtarësim në Bashkimin Evropian bashkëpunimi rajonal dhe marrëdhëniet e mira fqinjësore janë gjithnjë e më shumë të aplikueshme nga vende të caktuara anëtare të BE-së për të ndryshuar qëndrimin e Serbisë ndaj Kosovës.
Sllovenia dhe Kroacia vetë e kanë zbuluar se ligji dhe arbitrimi ndërkombëtar janë mjetet më të mira për kompromise të këtilla, veçanërisht kur janë në pyetje kontestet territoriale dhe ato të sovranitetit.
Për hir të bashkëpunimit rajonal në Ballkanin Perëndimor, vendimi i Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë do të ofrojë një mundësi të rëndësishme për Evropën, për t'i rimarrë përsipër zotimet që ka dhënë mbi zgjidhjet e negociuara.
Nëse Bashkimi Evropian dështon ta shfrytëzojë këtë mundësi, do të përballet me pozicione të betonuara, të cilat do të mund ta zhvlerësonin edhe më shumë ndikimin e tij në Ballkanin Perëndimor. (http://www.evropaelire.org)
www.voal-online.ch
|