E Shtunë, 10.12.2024, 02:03am (GMT+1)

Ballina Linqe Stafi Kontakt
 
 
::| Fjala:       [Advance Search]  
 
Gjithë lajmet  
LAJMI I FUNDIT
OPINONE-EDITORIALE
ZVICRA
INTERVISTË-PRESS
SHQIPTARËT
LAJME NDËRKOMBËTARE
POLITIKË
DIASPORA NË ZVICËR DHE BOTË
PERSONAZH
ART KULTURË
DOSSIER
KËNDI I SHKRIMTARIT
HOLLYWOOD
AFORIZMA
GOSSIPE
SPORT
::| Newsletter
Emri juaj:
Emaili juaj:
 
 



 
OPINONE-EDITORIALE
 
ISAIH BERLIN DHE ANA AHMATOVA - NJË HISTORI DASHURIE
Nga DAVID BROOKS, New York Times

E Djelë, 05.04.2014, 07:08am (GMT+1)


Tetë muaj më parë, ndesha në një pasazh në një libër që më pushtoi krejtësisht prej atëherë. Ai pasazh ishte në biografinë e Michael Ignatieffit për Isaiah Berlin, dhe përshkruan një natë që Berlin kaloi në Leningrad në vitin 1945. Berlin po shetiste kur një mik e pyeti nëse ai do të donte të shkonin e të vizitonin Ana Ahmatovën. Duke mos ditur shumë rreth saj, Berlin tha po.

Njëzet vjet më i madh se Berlini, Ahmatova kishte qenë një poete e madhe e periudhës para  revolucionare. Që nga viti 1925, sovjetikët nuk ia kishin lejuar asaj të publikonte asgjë. Burri i saj i parë ishte ekzekutuar me akuza të rreme në vitin 1921. Në vitin 1938, djali i saj u burgos. Për 17 muaj, Ahmatova kishte qëndruar jashtë burgut të tij, duke kërkuar më kot lajme për të.
Berlin shkoi në banesën e saj dhe u takua me një grua ende të bukur dhe të fuqishme, por të plagosur nga tirania dhe lufta. Fillimisht, biseda e tyre nuk ecte. Ata folën për përvojat e luftës dhe universitetet britanike. Vizitorët erdhën dhe shkuan.

Nga mesnata, ata ishin vetëm, ulur në skajet e kundërta të dhomës së saj. Ajo i tregoi atij për vajzërinë dhe martesën e saj e për ekzekutimin e burrit të saj. Ajo filloi të recitojë  "Don Zhuanin" e me një pasion të tillë sa që Berlini ktheu fytyrën nga dritarja për të fshehur emocionet e tij. Ajo filloi të recitojë poezi të saj, duke bërë ndërprerje tek përshkruante se si e kishin çuar sovjetikët për të ekzekutuar një nga kolegët e saj.

Nga 4 të mëngjesit, ata ishin duke folur për të mëdhenjtë. Ata ranë dakord mbi Pushkinin dhe Çehovin. Berlin pëlqente inteligjencën e ndritur të Turgenievit, ndërsa Ahmatova preferonte intensitetin e errët të Dostojevskit.

Thellë e më thellë ata folën, duke zbrazur shpirtrat e tyre. Ahmatova rrëfeu vetminë e saj, shprehu pasionet e saj, foli për letërsinë dhe artin. Berlin kishte për të shkuar në banjo, por nuk guxonte të thyente rrjedhën. Ata kishin lexuar të gjitha gjërat e njëjta, dinin çfarë tjetri dinte , kuptonin dëshirat e njëri-tjetrit. Atë natë, shkruan Ignatieff, jeta e Berlinit "erdhi aq pranë sa kurrë ndonjëherë ndaj përsosjes së mëtjeshme të artit ". Ai më në fund e mori veten larg dhe u kthye në hotelin e tij. Ishte 11 e natës. Ai u hodh përmbys mbi shtrat, dhe bërtiti, "Unë kam rënë në dashuri; Unë kam rënë në dashuri."

Sot ne jetojmë në një moment utilitar. Ne jemi të rrethuar nga të dhënat dhe informatat marramendëse. "Arsyeja jonë është bërë një arsye instrumentale," shkruante Leon Wieseltier dikur, "e cila do të përdoret për të zgjidhur probleme praktike".

Nata që Berlin dhe Ahmatova kaluan së bashku qëndron si model ideal i një lloji tjetër të komunikimit. Është modeli komunikimit në mes të njerëzve të cilët mendojnë se njohuritë më me vlerë nuk gjenden në informacionet ditore, por në veprat e mëdha të kulturës, në depon e trashëguar të urtësisë morale, emocionale dhe ekzistenciale të njerëzimit.

Berlin dhe Ahmatova ishin nga një kulturë që supozohet se, në qoftë se ju doni të jetoni një jetë të mirë, ju duhet të posedoni një fushë të caktuar intelektuale. Ju duhet të ballafaqoheni me ide të mëdha dhe libra të mëdhenj që mësojnë se si të përjetoni jetën në të gjithë pasurinë e saj dhe të bëni gjykime delikate morale dhe emocionale.

Berlin dhe Ahmatova mundën të përjetonin një lloj bisede jetëndryshuese, sepse ata kishin lexuar. Ata ishin shpirtërisht ambiciozë. Ata kishin gjuhën e përbashkët të letërsisë, shkruar nga gjenitë që na kuptojnë ne më mirë se ne e kuptojmë veten.

Nata gjithashtu qëndron si model ideal i një lloji të caktuar të lidhjeve. Ky lloj i dashurisë varet nga shumë rastësi që ndodhin vetëm një herë ose dy herë në jetë. Berlin dhe Ahmatova ndjenë të gjitha pjesët të përshtateshin mrekullueshëm mes tyre. Ata ishin të njëjtë në shumë mënyra. Kishte mes tyre harmoni të tillë sa që të gjitha mbrojtjet e brendshme ranë poshtë në një natë.

Nëse ju lexoni poezitë që Ahmatova shkroi rreth asaj nate, ju do të keni përshtypjen se ata fjetën bashkë, por, sipas Ignatieff, ata mezi prekën njëri tjetrin. Bashkimi i tyre ishte kryesisht intelektual, emocional dhe shpirtëror, duke krijuar një kombinim të miqësisë dhe dashurisë. Nëse miqtë shkëlqyeshëm përballin botën krah për krah dhe të dashuruarit jetojnë fytyrë për fytyrë, Berlin dhe Ahmatova i përjetuan të dyja përvojat në të njëjtën kohë. Ata ndanë dhe gjithashtu e shtuan njëkohësisht të kuptuarit e njëri-tjetrit.

Për Berlinin, kjo natë ishte ngjarja më e rëndësishme e jetës së tij. Ahmatova ishte mbërthyer në Bashkimin Sovjetik, duke jetuar në një regjim të manipulimit, frikës dhe gënjeshtrës. Ajo vuajti tmerrësisht për të. Regjimi shpalli se ajo kishte shkuar me një spiun britanik. Ajo u përjashtua nga Lidhja e Shkrimtarëve. Djali i saj u burgos. Ajo ishte e shkretuar, por kurrë nuk fajësoi Berlinin, duke folur për të me zjarr dhe duke shkruar ngazëllyeshëm për magjinë ngjethëse të asaj nate.

Unë jam mjaft në moshë sa për të kujtuar kur shumë njerëz u angazhuan për këtë lloj të jetës dhe ëndërruan këtë lloj të bashkimit - të gjithë gjënë e përbërë nga Librat e Mëdhenj/Idetë e Mëdha. Unë nuk jam i sigurt se sa njerëz besojnë ose sa aspirojnë për këtë lloj jete sot.  Unë nuk jam i sigurt sa shkolla përgatitin studentët për këtë lloj dashurie./Përktheu: SKËNDER BUÇPAPAJ
--
 The Opinion Pages | Op-Ed Columnist
Love Story


MAY 1, 2014
David Brooks
Eight months ago, I came across a passage in a book that has haunted me since. It was in Michael Ignatieff's biography of Isaiah Berlin, and it concerns a night Berlin spent in Leningrad in 1945. Berlin was hanging out when a friend asked if he'd like to go visit Anna Akhmatova. Not knowing much about her, Berlin said yes.

Twenty years older than Berlin, Akhmatova had been a great pre-revolutionary poet. Since 1925, the Soviets had allowed her to publish nothing. Her first husband had been executed on false charges in 1921. In 1938, her son was taken prisoner. For 17 months, Akhmatova had stood outside his prison, vainly seeking news of him.

Berlin was taken to her apartment and met a woman still beautiful and powerful, but wounded by tyranny and the war. At first, their conversation was restrained. They talked about war experiences and British universities. Visitors came and went.

By midnight, they were alone, sitting on opposite ends of her room. She told him about her girlhood and marriage and her husband's execution. She began to recite Byron's "Don Juan" with such passion that Berlin turned his face to the window to hide his emotions. She began reciting some of her own poems, breaking down as she described how they had led the Soviets to execute one of her colleagues.

By 4 in the morning, they were talking about the greats. They agreed about Pushkin and Chekhov. Berlin liked the light intelligence of Turgenev, while Akhmatova preferred the dark intensity of Dostoyevsky.
Deeper and deeper they talked, baring their souls. Akhmatova confessed her loneliness, expressed her passions, spoke about literature and art. Berlin had to go to the bathroom but didn't dare break the spell. They had read all the same things, knew what the other knew, understood each other's longings. That night, Ignatieff writes, Berlin's life "came as close as it ever did to the still perfection of art." He finally pulled himself away and returned to his hotel. It was 11 a.m. He flung himself on the bed and exclaimed, "I am in love; I am in love."

Today we live in a utilitarian moment. We're surrounded by data and fast-flowing information. "Our reason has become an instrumental reason," as Leon Wieseltier once put it, to be used to solve practical problems.

The night Berlin and Akhmatova spent together stands as the beau ideal of a different sort of communication. It's communication between people who think that the knowledge most worth attending to is not found in data but in the great works of culture, in humanity's inherited storehouse of moral, emotional and existential wisdom.

Berlin and Akhmatova were from a culture that assumed that, if you want to live a decent life, you have to possess a certain intellectual scope. You have to grapple with the big ideas and the big books that teach you how to experience life in all its richness and make subtle moral and emotional judgments.
Berlin and Akhmatova could experience that sort of life-altering conversation because they had done the reading. They were spiritually ambitious. They had the common language of literature, written by geniuses who understand us better than we understand ourselves.

The night also stands as the beau ideal of a certain sort of bond. This sort of love depends on so many coincidences that it only happens once or twice in a lifetime. Berlin and Akhmatova felt all the pieces fitting amazingly into place. They were the same in many ways. There was such harmony that all the inner defenses fell down in one night.

If you read the poems Akhmatova wrote about that night, you get the impression that they slept together, but, according to Ignatieff, they barely touched. Their communion was primarily intellectual, emotional and spiritual, creating a combination of friendship and love. If friends famously confront the world side by side and lovers live face to face, Berlin and Akhmatova seemed to somehow enact both postures at once. They shared and also augmented each other's understanding.

For Berlin, this night was the most important event of his life. Akhmatova was stuck in the Soviet Union, living under a regime of manipulation, fear and lies. She suffered horrendously for it. The regime decided that she had cavorted with a British spy. She was expelled from the Writer's Union. Her son was thrown into prison. She was desolated but never blamed Berlin, speaking of him fervently and writing movingly about the numinous magic of that night.

I'm old enough to remember when many people committed themselves to this sort of life and dreamed of this sort of communion "” the whole Great Books/Big Ideas thing. I am not sure how many people believe in or aspire to this sort of a life today. I'm not sure how many schools prepare students for this kind of love.
Përktheu: SKËNDER BUÇPAPAJ


Rating (Votes: )   
    Comments (0)        Dërgoja shokut        Printo


Other Articles:
KUR DO TË BËHET SHQIPËRIA?Nga RESHAT KRIPA (05.03.2014)
7501 ËSHTË PADREJTËSI, PADREJTËSIA ËSHTË INFORMALITET, INFORMALITETI ËSHTË MAFIENga SKËNDER BUÇPAPAJ (05.03.2014)
SI DO TA ARRIJMË UNIFIKIMIN MË TË PLOTË TË SHQIPTARËVE TË AMERIKËSNga ARTUR VREKAJ (05.03.2014)
MADE IN SWITZERLAND –MË 18 MAJ ZVICRA NË REFERENDUM – EDHE PËR TAVANIN MINIMAL TË RROGAVE DERI NË 4000 FRANGA –Nga ELIDA BUÇPAPAJ (05.02.2014)
A MUND TË GJEJË ENERGJI PERËNDIMI PËR TA NDALË RUSINË?Nga ANNE APPLEBAUM, Washington Post (05.02.2014)
KUR KORRUPSIONI SHNDËRROHET NË SËMUNDJE GJENETIKENga MENTOR KIKIA (05.01.2014)
E ARDHMJA E EUROPËS - BALLKANI NË FOKUSNga FRANK SHKRELI (05.01.2014)
MBYLLJA E KONSULLATËS NË NEW YORK - MOSVLERËSIM I SHQIPTARËVE TË AMERIKËSNga ARTUR VREKAJ (04.29.2014)
TË MOS I MBYLLET FRYMA SHTYPITNga FRANK SHKRELI (04.28.2014)
MBYLLJA E KONSULLATËS SË PËRGJITHËSHME TË RSH NË NEW YORK IU BIE NDESH IDEALEVE KOMBËTARE TË RILINDJES – KRYEMINISTRI RAMA TA SHFUQIZOJË MENJËHERË VENDIMIN Nga ELIDA BUÇPAPAJ (04.26.2014)



 
::| Lajme të fundit
::| Kalendari
Tetor 2024  
D H M M E P S
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31    
 
::| Hot News
PËRMBYTJET NË SHQIPËRI - QEVERIA THOTË SE GJENDJA ËSHTË KRITIKE, KËRKON NDIHMË NGA BRUKSELI
ARVIZU - PRESIM QË DREJTËSIA SHQIPTARE TË DËNOJË TRAFIKANTËT E NJERËZVE
NATO NUK MUND TË NDIHMOJË NË KRIJIMIN E USHTRISË NË KOSOVË
GJERMANIA, FRANCA, BRITANIA E MADHE, HOLLANDA DHE DANIMARKA KUNDËR STATUSIT TË VENDIT KANDIDAT PËR SHQIPËRINË
THAÇI PARALAJMËRON ZGJEDHJEN E PRESIDENTIT GJATË JAVËS SË ARDHSHME
MISIONI MISHELËNga MICHELLE OBAMA, Newsweek
BABAI E NJEH MË MIRËNga THOMAS L. FRIEDMAN, New York Times
NATO dhe BE borxhlinj ndaj Kosovës ?Nga Elida Buçpapaj

 
VOAL
[Shko lart]