Të fillojmë me një paradoks. Armata e Shteteve të Bashkuara që luftoi në Vietnam, u ofendua, nuk u pështy, por as nuk u admirua shumë. Për dallim nga ajo, armata në Irak dhe Afganistan është përqafuar dhe lëvduar.
Megjithatë, njëra ishte armata e popullit, e projektuar si e tillë, dhe tjetra ishte armatë vullnetarësh, të huaj prej shumë prej nesh. E çfarë po ndodh këtu? Përgjigja, druaj, është një klishe: Familjariteti sjell përbuzje.
Kjo "drojë" në kryeradhën paraardhëse nuk është një stisje, por një emocion burimor. Armata e Luftës së Vietnamit doli se ishte armata ime. Unë isha në detyrë aktive si rezervist, jo shumë gjatë, por aq sa duhej që ushtria ta humbte gjithë misterin e saj.
E pashë se ushtria nuk është më e mirë dhe më e keqe se institucionet tjera të mëdha. Disa udhëheqës të saj ishin të marrë, disa ushtarë ishin hajdutë, dhe të gjithë i shpenzonin paratë sikur të mos kishte të nesërme. Kjo është e vërteta dhe të gjithë e dinin.
Por, jo më. Disa herë mendoj se jam njeriu i vetëm që ka qenë në ushtri. Kjo për shkak se shumicën që i njoh, janë profesionistë me arsim të lartë, shumica shkrimtarë. Por, nëse kaloj te politikanët dhe madje te personeli i Shtëpisë së Bardhë, nuk ka ndryshime të mëdha.
Ushtria e sotme është hequr nga shoqëria në përgjithësi. Shumica janë të bardhë dhe, sipas një studimi të Fondacionit Heritixh, kryesisht jugorë. Anglia e Re është pak e përfshirë, ashtu si dhe qytetet e mëdha.
Përfshirja vullnetare në armatë ka bërë që Amerika të zhvillojë dy luftëra, ndërkohë që qytetarët e saj nuk dinë gjë as për viktimën e vetme që ka luftuar jashtë vendit. Kjo është pasojë e kulturës dhe e klisheve lidhur me shërbimin për vendin tënd, kur nderohesh dhe shihesh si romantik nga ata që për asnjë çast nuk do ta bënin të njëjtën gjë. Kështu e fitoni pasqyrën.
Kur jemi te pasqyra, shtrohet pyetja se çfarë nuk shkon aty? Janë disa gjëra.
E para, armata e largët na mundëson që të zhvillojmë luftëra për të cilat opinioni i përgjithshëm është mjaft indiferent. Po të kishte ndonjë propozim, lufta në Irak mund të mos ishte bërë kurrë, apo ndoshta do të prodhonte protesta civile si për Luftën e Vietnamit.
Debakli në Irak u mundësua nga ushtria profesioniste dhe nga zhytja në borxhe. Xhorxh Bushit nuk i duhej trupi yt, atij i duheshin paratë tuaja. Jugorët mund të luftonin, ndërsa të huajt mund t'i blenin bonot. Për arsye të kuptueshme, asnjë këngë e madhe nuk doli nga lufta në Irak.
Problemi qëndron në faktin se ushtria është bërë si klerikët. Ajo virtualisht adhurohet për cilësitë e admirueshme të saj, kurse mangësitë mezi po përmenden.
Qëndrimi i tillë bën që civilët ta kenë vështirë ta vënë në pikëpyetje ushtrinë, madje as kryekomandanti.
Duajt Ajzenhauer mundej, sepse kishte pesë yje mbi supe. Hari Truman luftoi në njërën luftë botërore, Xhon Kenedi dhe Xherald Ford në luftën tjetër, por politikanët e sotëm civilë e kanë të vështirë.
Kjo është edhe një arsye tjetër të mbahet zi për vdekjen e Riçard Hollbrukut. Ai mësoi në Vietnam se yjet nuk e bëjnë njeriun të pagabueshëm, ndonjëherë e bëjnë vetëm arrogant.(v.p.)
(http://www.evropaelire.org)
--
How little the U.S. knows of war
By Richard Cohen
Tuesday, January 4, 2011;
I present you with a paradox. The U.S. Army that fought the Vietnam War was reviled, not spit upon (that's a myth) but not much admired, either. In contrast, the Army of Iraq and Afghanistan is embraced and praised. Yet one was an army of the people, draftees and such, and the other is an army of volunteers, strangers to most of us. What's happening here? The answer, I fear, is a cliche: Familiarity breeds contempt.
That "I fear" in the preceding paragraph is not an artsy pause but a genuine emotion. The Vietnam War Army happened to have been my Army. I was on active duty as a reservist, not for very long but long enough for the Army to have lost all its mystery. I found the Army to be no better and no worse than other large institutions. Some of its leaders were fools, and some soldiers were thieves, and everyone wasted money like there was no tomorrow. This is the truth and everyone once knew it.
No more. I sometimes think I am the only person around who has been in the military. This is because most people I know are college-educated professionals, many of them writers. But if I throw in politicians and even the White House staff, nothing much changes. Lots of people know the expression "lock 'n load" but very few know how to do it.
The military of today is removed from society in general. It is a majority white and, according to a Heritage Foundation study, disproportionately Southern. New England is underrepresented, and so are big cities, but the poor are no longer cannon fodder - if they ever were - and neither are blacks. We all fight and die just about in proportion to our numbers in the population.
The all-volunteer military has enabled America to fight two wars while many of its citizens do not know of a single fatality or even of anyone who has fought overseas. This is a military conscripted by culture and class - induced, not coerced, indoctrinated in all the proper cliches about serving one's country, honored and romanticized by those of us who would not, for a moment, think of doing the same. You get the picture.
Talking about the picture, what exactly is wrong with it? A couple of things. First, this distant Army enables us to fight wars about which the general public is largely indifferent. Had there been a draft, the war in Iraq might never have been fought - or would have produced the civil protests of the Vietnam War era. The Iraq debacle was made possible by a professional military and by going into debt. George W. Bush didn't need your body or, in the short run, your money. Southerners would fight, and foreigners would buy the bonds. For understandable reasons, no great songs have come out of the war in Iraq.
The other problem is that the military has become something of a priesthood. It is virtually worshipped for its admirable qualities while its less admirable ones are hardly mentioned or known. It has such standing that it is awfully hard for mere civilians - including the commander in chief - to question it. Dwight Eisenhower could because he had stars on his shoulders, and when he warned of the military-industrial complex, people paid some attention. Harry Truman had fought in one World War and John Kennedy and Gerald Ford in another, but now the political cupboard of combat vets is bare and there are few civilian leaders who have the experience, the standing, to question the military. This is yet another reason to mourn the death of Richard Holbrooke. He learned in Vietnam that stars don't make for infallibility, sometimes just for arrogance.
Little wars tend to metastasize. They are nourished by chaos. Government employees in Nevada direct drones to kill insurgents in Afghanistan. The repercussions can be felt years later. We kill coldly, for reasons of policy - omitting, for reasons of taste, that line from Mafia movies: Nothing personal. But revenge comes back hot and furious. It's personal, and we no longer remember why.
The Great Afghanistan Reassessment has come and gone and, outside of certain circles, no one much paid attention. In this respect, the United States has become like Rome or the British Empire, able to fight nonessential wars with a professional military in places like Iraq. Ultimately, this will drain us financially and, in a sense, spiritually as well. "War is too important to be left to the generals," the wise saying goes. Too horrible, too.
cohenr@washpost.com
(http://www.washingtonpost.com)
Comments (0)
Dërgoja shokut
Printo
