VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve - SHBA DUHET TË PËRQAFOJË NJË AXHENDË RRITJEJENga LAWRENCE SUMMERS, Reuters

Duket se ka pak mospajtime në të gjithë spektrin politik se rritja e vendeve të punës mbetet problemi kombëtar më serioz i Amerikës. Përpara fjalimit të të parë të presidentit Obama përpara Kombit në mandatit e tij të dytë, dhe negociatave të mëtejshme fiskale në Uashington, Amerika ka nevojë të rishohë prioritetet e saj për politikën ekonomike.

Ekonomia amerikane u rrit me një normë prej 1.5 për qind në vitin 2012. Javën e kaluar, Zyra e e pavarur e Kongresionale e Buxhetit projektoi se rritja do të jetë vetëm 1.4 për qind gjatë vitit 2013 - dhe se papunësia do të rritet. Ndërkohë që ZKB thotë se rritja do të përshpejtojë në vitin 2014 dhe më tej, ajo megjithatë parashikon se papunësia do të mbetet mbi 7 për qind deri në vitin 2016.
Një ekonomi e dobët dhe krijimi i kufizuar i vendeve të punës e bën rritjen e të ardhurave të shtresës së mesme krejtësisht të pamundur, shton presionin ndaj buxheteve duke kufizuar të ardhurat tatimore dhe kërcënon investimet thelbësore private dhe publike në arsim dhe inovacion. Më keq, ato minojnë shembullin amerikan në një kohë të rrezikshme në botë.

Ne kemi mundës për më mirë. Me presionet në rritje nga kriza financiare dhe investimet e mëdha në energji, në strehim dhe në prodhimin vendës, Shtetet e Bashkuara përballen me një moment të mundësisë ndryshe nga prej një kohe të gjatë. Ekonomia shpejt mund të hyjë në një cikël virtuoz të besimit, të rritjes ekonomike dhe të reduktimit të deficitit, ashtu si ajo e bëri në vitin 1990. Por kjo do të kërkojë zhvillin e një debati kombëtar ekonomik përtej preokupimi të saj total me tkurrjen e buxhetit federal.

Po, kufizimi fiskal është e domosdoshme që në periudhën afatmesme të përmbajë rreziqet financiare. Por ndryshe nga vitet 1990, kur deficitet e reduktuara stimulonin investimet duke zvogëluar shpenzimet kapitale, kufizimi fiskal nuk mund të mbështetet më tej në mënyrë afatgjatë nga Thesari i shtetit më pak se 2 për qind.
Një rritje më e gjerë në qendër të axhendës është e nevojshme për të çuar ekonominë drejt "shpejtësisë së pandalshme".
Së pari, sikurse presidenti e di, shkurtimet e buxhetit të parakuputuar se planifikohen të fillojnë në mars nuk duhen reduktuar veçse me kalimin e kohës. Ekonomia është tashmë duke marrë një vrull të rëndësishëm nga rritja e taksave mbi pagat. Rrritja e madhe e uljes së shpenzimeve ushtarake dhe civile do të dëmtojnë ekonominë dhe të dëmtojnë seriozisht gatishmërinë ushtarake.
Së dyti, Presidenti dhe Kongresi duhet të caktojnë një afat vjetor për të adresuar aspektet ndërkombëtare të reformës tatimore korporative. Ne jemi më keq se e gjithë bota: kompanitë amerikane kanë gati 2 trilionë $ para të thata jashtë vendit për shkak të barrës tatimore të sjelljes së tyre në vend dhe perceptimit se zbutja mund të vijë. Teorikisht, sistemi ndërkombëtar tatimor duhet të reformohet në një mënyrë që është neutrale ndaj të ardhurave, por që rrit atraktivitetin e sjelljes në vend të fitimeve nga jashtë. Kjo do të realizohet duke zëvendësuar normën aktuale të lartë të taksës vetëm për fitimet e riatdhesuara me një taksë shumë më të ulët vjeljes në të gjitha fitimet globale. Nëse reforma e tillë nuk do të ndodhë, kjo duhet të sqarohet në mënyrë që biznesi të mos parashikojë një amnisti që nuk do të vijë.
Së treti, asnjë amerikan, pavarësisht nga ideologjia e tij ose e saj, nuk duhet të jenë të kënaqur me mënyrën e financave të vendit me të cilin sistemi i strehimit është duke punuar. Pas një periudhe kur hipotekat tejet të lira ishin gjithashtu në dispozicion, lavjerrësi ka shkuar shumë larg, mungesa e financave po e mban ekonominë mbrapa. Prova më e qartë është numri në rritje i familjeve të ulëta dhe të mesme të ardhura që paguajnë qiratë e kapitalit privat të firmave që zotërojnë shtëpitë e tyre me ritme shumë më të larta se do të kushtonte një hipotekë.
Fannie Mae dhe Freddie Mac, ndërmarrjet e strehimit të financuara nga qeveria, kanë dhënë historikisht mbështetje për tregun e hipotekave në kohë të vështira. Është koha që ato të jenë të detyruara për të rritur dhe mbështetjen ndaj huadhënësve të mundshëm. Në fund të fundit mbështetja e qeverisë për pronësinë vetanake të strehimit duhet të kufizohet, por tani nuk është koha.
Së katërti, transformimi i sektorit të energjisë të Amerikës së Veriut duhet të përshpejtohet. Kjo do të ketë përfitime ekonomike dhe mjedisore. Ata që do të vendosin nëse do të miratojnë tubacionin Keystone XL , i cili do të kalojë në mes të plazheve perëndimore të Kanadasë dhe Nebraskës, duhet të dinë se nafta kanadeze që nuk rrjedh në Shtetet e Bashkuara ndoshta do të rrjedhë në Azi, ku ajo do të digjet me më pak mbrojtje ndaj mjedisit.

Shfrytëzimi i gazit natyror, gjithashtu, mund të sjellë përfitime të mëdha mjedisore. Zëvendësimi i qymyrit me gaz natyror ka hapësirë "‹"‹shumë më tepër për të reduktuar emetimet e gazit se përpjekjet më shumë në modë për të promovuar burimet e rinovueshme. Një periudhë e shpenzime rekord të ulëa kapitale dhe papunësisë së lartë është koha më e mirë e mundshme për të përshpejtuar ciklin e zëvendësimit të termocentraleve të qymyrit të dëmshme për mjedisint. Më në përgjithësi, prodhimi i gazit natyror dhe përdorimi i tij në industri duhet të jetë një krijues i konsiderueshëm i vendeve të punës për vitet që vijnë.

Më shumë mund të shtohet në këtë listë, duke përfshirë risitë në rregullimin dhe financave në lidhje me investimet në infrastrukturë. Ndryshe nga reduktimi i deficitit, në të cilën të gjitha zgjedhjet janë të dhimbshme, nga masat për të nxitur rritjen mund të përfitojnë të gjithë amerikanët, si dhe të ndihmojë buxhetin federal. Rritja ekonomike dhe krjimi i vendeve të punës, mbi të gjitha, janë qëllimet përfundimtare të politikës ekonomike. Ato më shumë se çështjet fiskale duhet të bëhen fokusi i bisedës sonë kombëtare ekonomike.

-
Lawrence H. Summers është profesor i Universitetit Charles W. Eliot në Harvard dhe ish-Sekretari amerikan i Thesarit. Ai flet dhe këshillon gjerësisht për çështjet ekonomike dhe financiare./Përktheu: SKËNDER BUÇPAPAJ
--
The U.S. must embrace a growth agenda

February 11, 2013 @ 1:06 pm

By Lawrence Summers

There should be little disagreement across the political spectrum that growth and job creation remain America's most serious national problem. Ahead of President Obama's first State of the Union address of his second term, and further fiscal negotiations in Washington, America needs to rethink its priorities for economic policy.

The U.S. economy grew at a rate of 1.5 percent in 2012. Last week, the independent Congressional Budget Office projected [1] that growth will be only 1.4 percent during 2013 and that unemployment will rise. While the CBO says that growth will accelerate in 2014 and beyond, it nonetheless predicts that unemployment will remain above 7 percent until 2016.

A weak economy and limited job creation make growth in middle-class incomes all but impossible, add pressure to budgets by restricting tax revenue and threaten essential private and public investments in education and innovation. Worse, they undermine the American example at a dangerous time in the world.

We can do better. With strains from the financial crisis receding and huge investment possible in energy, housing and reshored manufacturing, the United States faces a moment of opportunity unlike any in a long time. The economy could soon enter a virtuous cycle of confidence, growth and deficit reduction, much like it did in the 1990s. But this will require moving the national economic debate beyond its near-total preoccupation with federal budget restraint.

Yes, fiscal restraint is necessary in the medium term to contain financial risks. But unlike in the 1990s, when reduced deficits stimulated investment by bringing down capital costs, fiscal restraint cannot be relied on to provide stimulus now when long-term Treasurys yield less than 2 percent.

A broader growth-centered agenda is needed to propel the economy to its "escape velocity."

First, as the president has recognized, the budget cuts implicit in the sequester scheduled to begin in March should not be reduced but spread over time. The economy is already taking a significant hit from increases in payroll taxes. Sudden across-the-board slashing of military and civilian spending will hurt the economy and seriously damage military readiness.

Second, the president and Congress should fix a firm year-end deadline to address the international aspects of corporate tax reform. We are in the worst of all worlds: U.S. companies have nearly $2 trillion in cash sitting abroad because of tax burdens on bringing it home and the perception that relief may be on the way. Ideally, the international tax system should be reformed in a way that is revenue-neutral but increases the attractiveness of bringing foreign profits home. This would be accomplished by replacing the current high rate of tax levied only on repatriated profits with a much lower tax levied on all global profits. If such reform is not going to happen, this should be clarified so business does not keep planning for an amnesty that will not come.

Third, no American, regardless of his or her ideology, should be satisfied with the way the nation's housing finance system is working. After a period when cheap mortgages were too available, the pendulum has swung too far; a lack of finance is holding the economy back. The clearest evidence is the growing number of lower- and middle-income families paying rents to the private-equity firms that own their homes at rates far above what a mortgage would cost.

Fannie Mae and Freddie Mac, the government-sponsored housing enterprises, have historically provided support to the mortgage market in difficult times. It is high time they be forced to step up and support would-be lenders. Ultimately government support for owner-occupied housing should be curtailed, but now is not the time.

Fourth, the transformation of the North American energy sector needs to be accelerated. This will have economic and environmental benefits. Those who will decide whether to approve the Keystone XL pipeline, which would run between the tar sands of western Canada and Nebraska, need to recognize that Canadian oil not flowing to the United States will probably flow to Asia, where it will be burned with fewer environmental protections.

Natural gas exploitation, too, could bring huge environmental benefits. Replacing coal with natural gas has much more scope to reduce greenhouse gas emissions than more fashionable efforts to promote renewables. A period of record-low capital costs and high unemployment is the best possible time to accelerate the replacement cycle for environmentally untenable coal-fired power plants. More generally, the production of natural gas and its use in industry should be a substantial job creator for years to come.

More could be added to this list, including innovations in regulation and finance with respect to infrastructure investment. Unlike deficit reduction, in which all the choices are painful, measures to spur growth can benefit all Americans as well as help the federal budget. Growth and job creation are, after all, ultimate ends of economic policy. They as much or more than fiscal issues should become the focus of our national economic conversation.
--
Lawrence H. Summers is the Charles W. Eliot University Professor at Harvard and former U.S. Treasury Secretary. He speaks and consults widely on economic and financial issues.