VOAL - Online Zëri i Shqiptarëve - NE EMIGRANTÐT, ATA TÐ PAUDHÐT DHE SHQIPÐRIA NÐ MESNga ILIR HYSA

Ne jemi ata qÑ‘ morÑ‘m rrugÑ‘t e botÑ‘s pÑ‘r njÑ‘ jetÑ‘ mÑ‘ tÑ‘ mirÑ‘ pÑ‘r vete dhe pÑ‘r familjet tona dhe lamÑ‘ pas kujtimet dhe brengat e vendlindjes. LamÑ‘ pas kujtimet dhe shkuam larg duke mos qenÑ‘ pranÑ‘ tÑ‘ afÑ‘rmve tanÑ‘ as pÑ‘r tÑ‘ ndarÑ‘ gÑ‘zimet e festave dhe as dhimbjen e hidhÑ‘rimeve.

Ata janÑ‘ ustallarÑ‘t qÑ‘ mbetÑ‘n pas, gjoja pÑ‘r ti dalÑ‘ zot ShqipÑ‘risÑ‘. Ata kishin qenÑ‘ vÑ‘rtet ustallarÑ‘. Madje mÑ‘ shumÑ‘ nga Ò«'e kishim menduar tÑ‘ gjthÑ‘ ne. Ata nuk lanÑ‘ gur pa lÑ‘vizur pÑ‘r ti mbushur mendjen lindjes dhe perÑ‘ndimit se ata janÑ‘ njerÑ‘zit e duhur nÑ‘ momentin e duhur. PÑ‘rdorÑ‘n bÑ‘rrylat pÑ‘r tÑ‘ detyruar edhe disa tÑ‘ tjerÑ‘ tÑ‘ marrin arratinÑ‘.

NÑ‘ mes, nÑ‘nat me lot nÑ‘ sy tÑ‘ cilave nuk iu thanÑ‘ kurrÑ‘ faqet. NÑ‘ mes, baballarÑ‘t qÑ‘ janÑ‘ mÑ‘suar tÑ‘ pÑ‘rballojnÑ‘ edhe lajme tÑ‘ kobshme pÑ‘r fÑ‘mijÑ‘t e tyre. Tani, ai Ñ‘shtÑ‘ bÑ‘rÑ‘ refreni i ri i jetÑ‘s sÑ‘ tyre.

Ne jemi ata qÑ‘ dashuria dhe dhembshuria na bÑ‘n tÑ‘ duam ta marrim PerÑ‘ndimin nÑ‘ valixhe pÑ‘r ta dÑ‘rguar nÑ‘ ShqipÑ‘rinÑ‘ tonÑ‘ tÑ‘ dashur. Dhe shqyhen valixhet nga marazi aeroporteve dhe ne vuajmÑ‘ nga mllefi dhe brenga. PerÑ‘ndimi nuk futet nÑ‘ valixhe. ShqipÑ‘ria jonÑ‘ ka nevojÑ‘ pÑ‘r shumÑ‘, mÑ‘ shumÑ‘ nga Ò«'nxÑ‘nÑ‘ valixhet tona.

Ata krekosen majave tÑ‘ politikÑ‘s, jetÑ‘s sociale dhe ekonomike, paÒ«ka se shumÑ‘ prej tyre mbajnÑ‘ diploma tÑ‘ fallsifikuara. Por helbete, puna tÑ‘ mÑ‘son vetÑ‘. Edhe pa diploma fare ata janÑ‘ tÑ‘ kudondodhur.

NÑ‘ mes, gratÑ‘ qÑ‘ druhen se kur tÑ‘ kthehet burri nga mÑ‘rgimi, djali apo vajza nuk do ta mbajÑ‘ mend fare tÑ‘ atin dhe emigranti i brengosur nuk do tÑ‘ mund tÑ‘ marrÑ‘ atÑ‘ qÑ‘ ka Ñ‘ndÑ‘rruar pÑ‘r muaj dhe ndoshta vite, njÑ‘ pÑ‘rqafim nga vogÑ‘lushi/vogÑ‘lushja e tij.

Ne e heqim kafshatÑ‘n nga goja pÑ‘r tÑ‘ afÑ‘rmit tanÑ‘. PavarÑ‘sisht nga sa dÑ‘rgojmÑ‘ ne, ato tÑ‘ shkreta para sikur bien nÑ‘ njÑ‘ humnerÑ‘ tÑ‘ pafundme. Djersa jonÑ‘ Ñ‘shtÑ‘ kudo. Nga ndÑ‘rtesat dhe makinat deri tek gjeli i detit, mollÑ‘t dhe portokallet pÑ‘r festat e fundvitit.

Ata mburren se ia ndryshuan faqen ShqipÑ‘risÑ‘. HarrojnÑ‘ ata se ShqipÑ‘rinÑ‘ e ndryshuan tÑ‘ tjerÑ‘ burra dhe gra. ShqipÑ‘rinÑ‘ e ndryshuan ata qÑ‘ ngrinÑ‘ maleve tÑ‘ GreqisÑ‘ dhe u mbytÑ‘n skafeve pÑ‘r nÑ‘ Itali dimrave tÑ‘ acartÑ‘. ShpÑ‘rblimi? ShqipÑ‘ria Ñ‘shtÑ‘ i vetmi vend ku Ò«mimet rriten pÑ‘r festat e fundvitit ndÑ‘rsa ulen nÑ‘ tÑ‘ gjithÑ‘ botÑ‘n dhe ata nÑ‘ krye heshtin. Ata kanÑ‘ mÑ‘suar tÑ‘ thonÑ‘ "kÑ‘shtu e ka ekonomia e tregut!". A thua vallÑ‘ se vendet e tjera ku nuk rriten Ò«mimet nuk kanÑ‘ ekonomi tregu? A thua vallÑ‘ se me kaq mbaron pÑ‘rgjegjÑ‘sia e tyre? A thua vallÑ‘ qÑ‘ shqiptarÑ‘t nuk e dijnÑ‘ se ata e kanÑ‘ mbushur kupÑ‘n dhe ajo vazhdon tÑ‘ derdhet prej kohÑ‘sh? Por pavarÑ‘sisht, paratÑ‘ e marra me shumÑ‘ mundim tÑ‘ shqiptarÑ‘ve vazhdon i ha inflacioni do tÑ‘ thoshin ekonomistÑ‘t. Po Ò«farÑ‘ do tÑ‘ thotÑ‘ kjo? E thÑ‘nÑ‘ ndryshe kjo do tÑ‘ thotÑ‘ se njÑ‘ grup njerÑ‘zish matrapazÑ‘ ka gjetur njÑ‘ mÑ‘nyrÑ‘ pÑ‘r tÑ‘ vjedhur njÑ‘ grup tjetÑ‘r. Ah sikur tÑ‘ ishte ashtu! KÑ‘tyre matrapazÑ‘ve "ndodhi" qÑ‘ pala tjetÑ‘r t'iu ketÑ‘ "besuar" pushtetin. Ah sikur tÑ‘ ishte ashtu! Nuk dihet nÑ‘se atyre vÑ‘rtet iu besua pushteti. Ka shumÑ‘ tÑ‘ ngjarÑ‘ qÑ‘ ata ta kenÑ‘ marrÑ‘ dhe pastaj thanÑ‘ se na e besuan. Por nÑ‘ fund tÑ‘ fundit, kjo Ñ‘shtÑ‘ vetÑ‘m pjesÑ‘ e problemit. Ata ndjehen sikur ata kolltukÑ‘ tÑ‘ rehatshÑ‘m janÑ‘ bÑ‘rÑ‘ posaÒ«Ñ‘risht pÑ‘r ata.

NÑ‘ mes, fÑ‘mijÑ‘ tÑ‘ cilÑ‘ve mÑ‘suesja iu dha pÑ‘r detyrÑ‘ njÑ‘ temÑ‘ hartimi rreth babait tÑ‘ tyre punÑ‘tor. E vetmja gjÑ‘ qÑ‘ ata dijnÑ‘ Ñ‘shtÑ‘ se babai mbeti nÑ‘ fund tÑ‘ detit por nuk patÑ‘n fatin ta njohin kurrÑ‘. Dhe ecejaket e mundimeve, pikÑ‘llimeve dhe dramÑ‘s shqiptare pushtojnÑ‘ Ò«do skutÑ‘ tÑ‘ atij qÑ‘ vendosÑ‘n ta quajnÑ‘ "tranzicion" dhe ku Ñ‘shtÑ‘ shpalosur dhimbshÑ‘m njÑ‘ra nga dramat mÑ‘ tÑ‘ mÑ‘dha e kohÑ‘ve moderne. Ky Ñ‘shtÑ‘ Ò«mimi qÑ‘ ka paguar ShqipÑ‘ria, por pÑ‘r tÑ‘ cilin pushtetarÑ‘t nuk kanÑ‘ dÑ‘shirÑ‘ tÑ‘ flasin.

Ne kÑ‘rkuam njÑ‘ ShqipÑ‘ri si gjithÑ‘ Europa. A mos Ñ‘shtÑ‘ kjo vallÑ‘ njÑ‘ kÑ‘rkesÑ‘ qÑ‘ shkon pÑ‘rtej mundÑ‘sive tÑ‘ ShqipÑ‘risÑ‘? Jo. ShqipÑ‘ria ka qenÑ‘ dhe do tÑ‘ mbetet nÑ‘ EuropÑ‘. Ne na Ñ‘shtÑ‘ bÑ‘rÑ‘ Europa "molla e ndalueme" nga mbrapshtia e njÑ‘ grupi horrash tÑ‘ cilÑ‘t kanÑ‘ treguar nÑ‘ mÑ‘nyrÑ‘ tÑ‘ pÑ‘rsÑ‘ritur se nuk kanÑ‘ nÑ‘ zemÑ‘r interesin e njeriut punÑ‘tor dhe kokÑ‘ulur por ato tÑ‘ rrjeteve mafioze qÑ‘ synojnÑ‘ ta bÑ‘jnÑ‘ pushtetin e tyre tÑ‘ pÑ‘rjetshÑ‘m.

Ata pÑ‘r 22 vjet na dhanÑ‘ njÑ‘ ShqipÑ‘ri e cila Ñ‘shtÑ‘ larg imazhit tÑ‘ shqiptarÑ‘ve tÑ‘ ndershÑ‘m e patriotÑ‘. Ata na dhanÑ‘ njÑ‘ vend ku padrejtÑ‘sia Ñ‘shtÑ‘ ulur nÑ‘ ballÑ‘ tÑ‘ oxhakut dhe ia ka zÑ‘nÑ‘ vendin drejtÑ‘sisÑ‘ dhe nuk e ka lÑ‘nÑ‘ atÑ‘ as tÑ‘ rrijÑ‘ tek dera por e ka nxjerrÑ‘ jashtÑ‘.

NÑ‘ mes, njerÑ‘z tÑ‘ lodhur nga llumi qÑ‘ ka prodhuar mentaliteti autokratik dhe kleptokratik dhe qÑ‘ kÑ‘rkojnÑ‘ njÑ‘ ndryshim cilÑ‘sor. Ata janÑ‘ pak dhe kÑ‘rkojnÑ‘ mbÑ‘shtetje. Ata duhen pÑ‘rgÑ‘zuar, nderuar dhe respektuar qÑ‘ nuk kanÑ‘ pranuar tÑ‘ lÑ‘pijnÑ‘ kockat qÑ‘ hedh pushteti dhe tÑ‘ bÑ‘hen pjesÑ‘ e llumit.

Ne pritÑ‘m se do tÑ‘ vinte dita kur do tÑ‘ dÑ‘gjohej edhe zÑ‘ri ynÑ‘. Jo aq shumÑ‘ ngaqÑ‘ kemi kontribuar pÑ‘r vendin tonÑ‘, edhe pse ajo Ñ‘shtÑ‘ shumÑ‘ e rÑ‘ndÑ‘sishme, por ngaqÑ‘ ne jemi pjesÑ‘ e atij vendi. Ne nuk ikÑ‘m pÑ‘r ta bÑ‘rÑ‘ atÑ‘ lanet. PÑ‘rkundrazi,ne ikÑ‘m me kokÑ‘n mbrapa dhe me dhimbje se do tÑ‘ na mungonin agimet dhe mbrÑ‘mjet shqiptare. Ne pÑ‘rjetuam brengÑ‘n e lamtumirÑ‘s sÑ‘ Òªajd Haroldit tÑ‘ tÑ‘ madhit Bajron:

"O lamtumirë! Atdheu im
Po zhduket dalëngadalë,
Gjëmon stuhia me tërbim,
Pulëbardha gërhet mbi valë.

Ja atë Diell që perëndon mbi det
E ndjekim për ta arrirë
Atij dhe ty Atdhe ju them unë sot
Të dyve Lamtumirë!

Kur nesër rishtaz ai diell
Do lindë me shkëlqim,
Do përshëndesim det e qiell
Po jo atdhenë tim..."

Ata bÑ‘nÑ‘ premtime pas premtimesh dhe i shkelÑ‘n tÑ‘ gjitha. Edhe pse disa nga tÑ‘ parÑ‘t e tyre na quajtÑ‘n "rrugacÑ‘", ne pÑ‘rsÑ‘ri besuam se ShqipÑ‘ria Ñ‘shtÑ‘ edhe e jona. PritÑ‘m zgjedhjet njÑ‘ra pas tjetrÑ‘s nÑ‘ mÑ‘nyrÑ‘ qÑ‘ pÑ‘r vendimet qÑ‘ merren nÑ‘ vendin tonÑ‘ tÑ‘ dÑ‘gjohej edhe fjala jonÑ‘. Ata u Ò«orrÑ‘n nga maja tribunash, tÑ‘ larta sa egoja e tyre e sÑ‘murÑ‘, si nga njÑ‘ra anÑ‘ e Atlantikut ashtu edhe nga tjetra se emigrantÑ‘t do tÑ‘ votojnÑ‘. Ata i kanÑ‘ thÑ‘nÑ‘ gjithÑ‘ botÑ‘s se largimi ynÑ‘ ishte humbje e madhe. NÑ‘ fakt, kur ikÑ‘m ne, ata i thanÑ‘ botÑ‘s se na iku truri. E megjithatÑ‘, edhe ashtu pa tru ata u tÑ‘rhoqÑ‘n zvarrÑ‘ si vemje nÑ‘ kurriz tÑ‘ ShqipÑ‘risÑ‘ sÑ‘ gjorÑ‘. Ia pinÑ‘ gjakun tÑ‘ paudhÑ‘t! Ata kanÑ‘ bÑ‘rÑ‘ aq paudhÑ‘si sa shumÑ‘ shqiptarÑ‘ janÑ‘ mÑ‘rzitur nÑ‘ vendin e tyre, nÑ‘ shtÑ‘pitÑ‘ e tyre.
ShqipÑ‘ria nuk mund tÑ‘ vazhdojÑ‘ tÑ‘ qÑ‘ndrojÑ‘ indiferente. ShqipÑ‘ria nuk mund tÑ‘ qÑ‘ndrojÑ‘ e fjetur. Edhe ata njerÑ‘z qÑ‘ pÑ‘rfitojnÑ‘ sot nga pushteti dhe i shÑ‘rbejnÑ‘ atij, duhet tÑ‘ kuptojnÑ‘ se e ardhmja e fÑ‘mijÑ‘ve tÑ‘ tyre Ñ‘shtÑ‘ nÑ‘ udhÑ‘kryq. ShqiptarÑ‘ve po iu deformohet sÑ‘risht historia, pÑ‘rdhoset e tashmja dhe grabitet paturpÑ‘sisht e ardhmja. Zhurmuesit e TiranÑ‘s tÑ‘ quajtura media janÑ‘ vegla dhe partnere nÑ‘ krimin e njÑ‘ grupi komunistÑ‘sh tÑ‘ vjetÑ‘r e tÑ‘ rinj qÑ‘ kanÑ‘ uzurpuar pushtetin dhe ndryshojnÑ‘ rregullat e lojÑ‘s sa herÑ‘ iu rrezikohet ai pushtet. Ata sÑ‘ bashku iu kanÑ‘ vjedhur shqiptarÑ‘ve Ñ‘ndrrÑ‘n pÑ‘r njÑ‘ demokraci tÑ‘ vÑ‘rtetÑ‘. ShqiptarÑ‘t e kanÑ‘ kuptuar skenarin ogurzi. Ata po ngrihen. UnÑ‘ e ndjej aromÑ‘n e lirisÑ‘. AtÑ‘ ma thotÑ‘ Imzot Noli.

"Dhe një zë vëngon nga lumi,
Më buçet, më zgjon nga gjumi,
Se mileti po gatitet,
Se tirani lebetitet,
Se pëlcet, kërcet furtuna,
Fryhet Vjosa, derdhet Buna,
Skuqet Semani dhe Drini,
Dridhet beu dhe zengjini,
Se pas vdekjes ndriti jeta
Dhe kudo gjëmon trumbeta:
Ngrehuni dhe bjeruni,
Korrini dhe shtypini,
Katundar' e punëtorë,
Që nga Shkodra gjer në Vlorë!

ILIR HYSA
Nju Jork