Supozoni që rritja e ekonomisë amerikane e ngadalëson rrjedhën. Nuk dua të them
se në tremujorin e ardhshëm apo vitin e ardhshëm, apo edhe gjatë dekadës së
ardhshme. Dua të them prej tani e tutje.
Ky është parashikimi i ekonomistit të Northwestern U niversity, Robert Gordon,
në një letër të re që është bërë subjekt i komenteve të gjera.
Gordon shkruan se tri revolucione industriale kanë ndodhur gjatë 250 viteve të
fundit: i pari u përqëndrua në motorin me avull dhe hekurudhat; i dyti u bazua
në energjisë elektrike, motorin me djegje të brendshme dhe në komoditetin e
brendshëm shtëpiak; dhe e treta e rrënjosur në kompjuterin dhe internetin. Duke
zëvendësuar me fuqinë mekanike fuqinë e njeriut në procesin e prodhimit në masë
të madhe dhe me përshpejtimin e transportit dhe komunikimit, pohon Gordon,
revolucioni i dytë ngriti produktivitetin dhe pasurinë më shumë se dy të
tjerët.
Në të vërtetë, arritjet e produktivitetit amerikan dhe shtimi shoqërues në
pasuri janë ngadalësuar në dekadat e fundit krahasuar me nivelet që Shtetet e
Bashkuara historikisht kanë gëzuar. Interneti, shkruan Gordon, është duke u
rritur aftësinë tonë për të konsumuar më shumë se aftësinë tonë për të
prodhuar, ndërsa fitimet e revolucionit të dytë - udhëtimi me avion,
urbanizimi, kontrolli i temperaturave të shtëpive - nuk janë subjekt për shumë
përmirësim. Prandaj, argumenton ai, rritja e ngadaltë do të jetë ende normë për
pjesën tjetër të këtij shekulli të ri. Dhe për shkak se pabarazia ekonomike do
të ngadalësojë përparimin tonë akoma më tej, të gjithë, përveç 1 për qindëshit
të më të pasurve, do të shohin rritjen e konsumit të tyre duke u ngadalësuar në
një normë vjetore prej vetëm 0.2 për qind - një nivel shumë më i ulët se ajo që
ne e mendojmë si normë amerikane, dhe e papajtueshme me atë që ne e mendojmë si
ëndrra amerikane.
Nëse Gordon ka të drejtë - dhe ai e bën këtë bindëse, nëse të diskutueshëm,
rastin - atëherë thelbi i eksepsionalizmit amerikane do të zhbëhet. Shtetet e
Bashkuara janë vendi i vetëm në botë që ka jetëgjatësi të njëjtë me
revolucionin industrial: Ne kemi lindur kur rritja ka lindur dhe e kemi
konsideruar atë bashkëmoshatare. Më shumë se çdo vend tjetër, ne jemi varur mbi
rritjen për të lehtësuar konfliktet tona ekonomike. Amerika pa rritje do të
jetë me detyrim një komb ndryshe, në të cilën konflikti i klasave do të jetë më
i hapur, i përjetshëm - dhe e nevojshëm.
Gordon mund të jetë shumë pesimist për të ardhmen e inovacionit, por
parashikimet e tij të kufizimeve që pabarazia, globalizmi dhe barrë të
tjera do të zëvendësojnë rritjen të duken krejtësisht të besueshme. Nëse del si thotë ai, dekada të stagnimit shtrihen
përpara. Çfarë do të thotë kjo për kombin tonë dhe politikën tonë?
Kohët e vështira mund të krijojnë kohë të liga. Amerikanët mund të gjejnë
kurbanë për stanjacionin, siç ka bërë shumëkush tashmë ndaj emigrantëve apo
ndaj sindikatave të sektorit publik. Por stanjacioni i vazhdueshëm mund të çojë
në krijimin e politikës së klasave, i cili nga standardet e vendeve të tjera ka
munguar në përvojën amerikane - përveç në mesin e të pasurve. Qëkur rritja u
ngadalësua në vitet '70, të pasurit kanë kërkuar dhe fituar ndryshime në kodet
e taksave, rregulloret financiare, ligjet e shpenzimeve të fushatës dhe
duke zvogëluar pushtetin e punëtorëve çka ua ka mundësuar atyre të zotërojnë
një pjesë të paparë të prodhimit të vendit.
Stanjacioni afatgjatë, megjithatë, vetëm mund të transformojë këtë luftë të
njëanshme në një përballje të dyanshme. Nëse rritja zhduket - apo nëse
vazhdojnë të zotërojnë të pasurit një pjesë kaq të madhe të pasurisë sonë,
rritja do të zhduket për të gjithë, përveç atyre - atëherë rruga e vetme që 99
për qind mund të marrin për të përmirësuar fatin e tyre do të jetë qartësisht
rishpërndarëse.
Klasa e mesme dhe klasa punëtore e Amerikës kanë bërë historikisht shumë beteja
pjesërisht dhe tërthoras rishpërndarëse, natyrisht: kur Lëvizja Progressive
krijoi tatimin mbi të ardhurat, kur New Deal krijoi Sigurimin Social dhe iu dha
punëtorëve të drejtën për t'u organizuar, kur Great Society krijoi Medicare dhe
administrata aktuale krijoi Obamacare. Secila prej këtyre fitoreve u parapri
nga vitet e lëvizjeve të sindikatave, grupeve të të drejtave civile dhe
shoqatave profesionale të rastit. Por mobilizimet e tyre kanë qenë kanë qenë
nganjëherë pakgjë. Fitoret e tyre kanë qenë kryesisht të paplota dhe u
shndërruan (në rastet e të drejtave të punëtorëve dhe progresit taksave) në të
keqe. Betejat e tyre nuk ishin asnjëherë aq të qarta si beteja rishpërndarëse
siç do të kishin qenë ato në qoftë se Amerika do të kishte ndalur rritjen.
Kthimi i shpërndarjes së pasurisë dhe fuqisë në një lojë me shumatore zero do
të kërkojë që grupe të tilla të përqëndrohen rrënjësisht më shumë në një
numër të vogël të fushatave të mëdha - duke ulur shkallën e financave, duke rritur
progresin tatimor, financimin publikisht të zgjedhjeve, duke rritur sigurimin
shoqëror të këtyre të mirave bazë si arsimi dhe kujdesi shëndetësor, si dhe
duke e shtruar fushën e lojës për punëtorët që kërkojnë të organizohen. Duke
pasur parasysh të gjitha përçarjet racore dhe kulturore që ndajnë amerikanët,
shfaqja e një lëvizjeje redistributioniste mazhoritare do të jetë e
jashtëzakonshme. Por duke pasur parasysh rritjen e ngadaltë dhe të ardhurat e
stagnuara dekadave të fundit, teksa të pasurit e kanë zotëruar gjithnjë e më
shumë pasurinë tonë, shfaqja e një lëvizjeje të tillë është tejet e vonuar./SKËNDER BUÇPAPAJ
-
A real class war may be on its way.
By Harold Meyerson, Friday, October 12, 2:52 AM
Suppose the growth of the U.S. economy slows to a trickle. I don't mean in the
next quarter or next year or even over the next decade. I mean from this time
forth.
That's the prediction of Northwestern University economist Robert Gordon in a
new paper that's become the subject of widespread commentary.
Gordon writes that three industrial revolutions have taken place over the past
250 years: the first centered on the steam engine and railroads; the second
based on electric power, the internal combustion engine and indoor plumbing;
and the third rooted in computers and the Internet. By substituting mechanical
power for human power in the production process and by greatly speeding up
transportation and communication, Gordon asserts, the second revolution raised
productivity and wealth far more than did the other two.
Indeed, U.S. productivity gains and the concomitant increase in wealth have
slowed in recent decades from the levels the United States historically
enjoyed. The Internet, Gordon writes, is increasing our ability to
consume more than our ability to produce, while the gains of the second
revolution "” jet travel, urbanization, indoor temperature control "” aren't
subject to much improvement. Accordingly, he argues, slow growth will be the
norm for the rest of this still-new century. And because economic inequality
will slow our progress still further, all but the wealthiest 1 percent will see
the growth in their consumption slowed to an annual rate of just 0.2 percent "”
a level far lower than what we think of as the American norm, and incompatible
with what we think of as the American dream.
If Gordon is right "” and he makes a plausible, if arguable, case "” then the
very essence of American exceptionalism will be undone. The United States is
the world's only nation whose lifespan is coterminous with the Industrial
Revolution: We were born when growth was born and have long considered it our
birthright. More than any other country, we have depended on growth to ease our
economic conflicts. America without growth will perforce be a different nation,
in which class conflict will be more open, enduring "” and necessary.
Gordon may be too pessimistic about the future of innovation, but his
projections of the constraints that inequality, globalization and other
encumbrances will place on growth seem completely plausible. If he's onto
something, decades of stagnation lie ahead. What will that mean for our nation
and our politics?
Hard times can create mean times. Americans may find scapegoats for stagnation,
as many already have in immigrants or public-sector unions. But permanent
stagnation could also lead to the creation of class politics, which by the
standards of other nations have been largely absent from the American
experience "” save among the rich. Since growth slowed in the '70s, the wealthy
have sought and won changes to tax codes, financial regulations, campaign
spending laws and the bargaining power of workers that have enabled them to
claim an unprecedented share of the country's output.
Long-term stagnation, however, might just transform this one-sided class war
into a two-sided contest. If growth vanishes "” or if the wealthy continue to
claim so vast a share of our wealth that growth vanishes for everyone but them
"” then the only path that the 99 percent could take to better their lot would
be explicitly redistributive.
America's middle and working classes have historically waged many partially and
indirectly redistributive battles, of course: when the Progressive Movement
created the income tax, when the New Deal created Social Security and gave
workers the right to organize, when the Great Society created Medicare and the
current administration created Obamacare. Each of these victories was preceded
by years of on-the-ground agitation by unions, civil rights groups and the
occasional professional association. But their mobilizations have been sometime
things. Their victories have been incomplete at best and rolled back (in the
cases of worker rights and tax progressivity) at worst. Their struggles were
never as explicitly redistributive as they would have been if America had
stopped growing.
Turning the distribution of wealth and power into a zero-sum game would require
such groups to focus more radically on a small number of big campaigns "”
scaling back finance, increasing tax progressivity, publicly funding elections,
increasing social provision of such basic goods as education and health care,
and leveling the playing field for workers seeking to organize. Given all the
racial and cultural rifts that divide Americans, the emergence of a
majoritarian redistributionist movement would be extraordinary. But given the
slow growth and stagnating incomes of recent decades, even as the rich have
claimed more and more of our wealth, the emergence of such a movement is long
overdue.
meyersonh@washpost.com