BERLIN - Në një takim të fundit të biznesit gjerman dhe udhëheqësve të
politikës së jashtme, një pjesëmarrës përmblodhi ankthin që është pothuajse i
dukshëm me këto fjalë: "Evropianët kanë ndjesinë se janë duke u lënë
vetëm. Ju amerikanët nuk e kuptoni se sa shumë kemi nevojë për ju."
Evropianët duken të lehtësuar se Barak Obama fitoi rizgjedhjen. (Një zyrtar
gjerman shkroi në një letër jozyrtare se fitorja e tij ishte "gjëja më e
mirë që mund të ketë ndodhur në SHBA") Por evropianët mbesin të shqetësuar
se "strumbullari" famshëm i administratës së Obama drejt Azisë i lë
ata të braktisur në një kohë të gjendjes së rëndë të bendshme ekonomike dhe
trazirës politike.
Por një ide e madhe po merr formë, çka mund të rigjallërojë partneritetin
amerikano-evropian për shekullin e 21-të. Ishte takimi i Berlinit dhe i
Hamburgut, ku isha unë një javë më parë, dhe ka një lëvizje të ngjashme në
Uashington. Ideja është një marrëveshje e tregtisë së lirë - veçanërisht,
një marrëveshje trans-atlantike e tregtisë së lirë - e cila me optimizëm
është thirrur "TAFTA".
Sekretarja e Shtetit Hillari Klinton hodhi dorashkën e SHBA më 29 nëntor kur
tha në Institutin Brookings - "Ne jemi duke bërë negociatat e mundshme me
Bashkimin Evropian për një marrëveshje të plotë që do të rrisë tregtinë dhe të
nxisë rritjen në të dy anët e Atlantikut." Ajo vuri në dukje
"barrierat e një kohë të gjatë ndaj tregtisë dhe qasjes në treg", që
do të duhet të hiqen për të bërë ndonjë marrëveshje të tillë të mundshme, të
tilla si rregullat proteksioniste bujqësore të Bashkimit Evropian.
Klinton thuhet të ketë parashikuar një "NATO ekonomike" - një
marrëveshje gjithëpërfshirëse që mbulon tregtinë e mallrave, shërbimeve,
investimeve dhe bujqësinë. Në të vërtetë, një grup i përbashkët punues i
zyrtarëve të SHBA dhe BE është gati të lëshojë një raport përfundimtar duke
argumentuar për një marrëveshje të tillë të plotë.
Kurioz për të parë nëse Fjalimi i Klintonit ishte vetëm një tërheqje e
vëmendjes nga një sekretare në ikje, pyeta Shtëpinë e Bardhë këtë javë
nëse bisedimet TAFTA janë të vërteta. Përgjigja ishte po: Obama po e konsideron
marrjen e një nisme trans-atlantike të tregtisë një pjesë të rëndësishme të
axhendës së mandatit të dytë të tij. Kombinuar me Marrëveshjen e Tregtisë së
Lirë të Amerikës së Veriut Lirë në Amerikën Latine dhe në Partneritetin
Trans-Paqësor në Azi, kjo mund të krijojë një sistem global tregtar që mund të
jetë një pjesë e qëndrueshme e trashëgimisë së Obamës.
Çfarë është tërheqës në veçanti në lidhje me iniciativën trans-atlantike është
se ajo mund të jetë një krijues e madhe e vendeve të punës për ekonomitë në të
dy kontinentet që ende janë duke u shëruar nga efektet e recesionit. Ajo do të
rrisë tregtinë dhe flukset investuese që kanë zënë vend tashmë fuqishëm. Ka një
investim të gjerë të vlerësuar në $ 2,7 miliardë ndërmjet Evropës dhe Amerikë,
dhe të tregtisë trans-atlantike të mallrave në rreth $ 674 miliardë në
vitin 2010. Tregtia mes Shteteve të Bashkuara dhe Evropës nuk është një çështje
e konkurrencës sweatshop (punishte- fabrikë, që shfrytëzon krahun e lirë të
punës, shënim përkthimit); standardet e punës në Evropë janë, gjithsesi, më të
larta se në Shtetet e Bashkuara.
Më pëlqen ideja e një "NATOje ekonomike", sepse ajo trajton problemet
fiskale përmes rritjes dhe zgjerimit. Alternativa "pilulë shtrëngese"
mbështetur nga konservatorët gjermanë (dhe disa shkurtues buxheti amerikanë)
është e dënuar të dështojë. Iniciativat e shpenzimeve të mëdha të reja nuk janë
një strategji e rritjes realiste, ose, duke pasur parasysh shqetësimet e
borxhit në të dy kontinentet. Për shumë ekonomistë, kjo është një shashkë:
Tregtia zgjeruar ofron rrugën më të mirë për vende të reja pune, tregjet dhe
mundësitë e investimeve.
"Zëri gjigand thithës thjesht nuk është tregtia trans-atllantike,"
thotë Jennifer Hillman, një ekspert i tregtisë në Fondin Marshall Gjerman
(GMF), duke iu referuar parashikimeve të famshme (dhe të pasakta) të Ross
Perot në lidhje me humbjet e mëdha të vendeve të punës që do të rezultojnë nga
NAFTA. Dhe ngaqë amerikanët druajnë se konkurrenca aziatike do të kushtojë
humbje të vendeve të punës, ata mbështesin tregtinë e detit me Evropën. Në një
studim të 2010 Pew cituar nga GMF, amerikanët mbështetin tregti më të madhe
trans-atlantike 58 për qind me 28 për qind. (Për njoftim: Unë jam një nga
drejtuesit e GMF) Edhe AFL-CIO thuhet se ka mbështetur idenë e një
marrëveshjeje TAFTA.
Përfitimet që mund të rrjedhin nga një marrëveshje ndër-atlantike janë
sugjeruar në një raport të GMF në shkurt. Ai vuri në dukje se një ulje 50 për
qind në barrierat jo-tarifore (të tilla si standardet e dyfishta të
panevojshme) mund të rritë GDP nga rreth $ 160 miliardë në Evropë dhe $ 53
miliardë në Shtetet e Bashkuara. Heqja e tarifave mund të prodhojë të gjitha
fitimet e deri në $ 86 miliardë për Evropën dhe $ 82 miliardë $ për Shtetet e
Bashkuara. Fermerët evropiane dhe amerikane do të rezistojnë ndaj standarde të
përbashkëta bujqësore, por një studim i terorit i GMF vë në dukje se mund të
ketë përfitime për të dy anët.
Shtetet e Bashkuara mund të forcojnë fuqimisht lidershipin e vet ekonomik duke
zgjeruar tregtinë me ekonomitë e goditura të Evropës - duke jofruar jo lëmosha
shpëtimare financiare ofruar shpëtimin, por një iniciativë që hap tregje dhe
krijon vende pune në të dy kontinentet.
Idetë e gabuara rreth kursimit shpartalluan ekonominë globale në vitin 1930,
sigurisht Amerika dhe Europa nuk kanë nevojë për të përsëritur atë gabim.
davidignatius@washpost.com/Përktheu: SKËNDER BUÇPAPAJ
--
A free-trade agreement with Europe?
By David Ignatius, Thursday, December 6, 1:38 AM
BERLIN
At a recent meeting of German business and foreign-policy leaders, one
participant summed up an anxiety that's almost palpable here: "Europeans have a
sense of being left alone. You Americans don't understand how much we need
you."
Europeans seem relieved that Barack Obama won reelection. (One German official
wrote in an informal paper that his victory was "the best thing that could have
happened to the U.S.") But
Europeans remain worried that the Obama administration's famous "pivot" toward
Asia will leave them abandoned at a time of severe internal economic and
political trouble.
But a big idea is taking shape that could revitalize the U.S.-European
partnership for the 21st century. It was the talk of Berlin and Hamburg when I
was there a week ago, and there's a similar buzz in Washington. The idea is
free trade "” specifically, a trans-Atlantic free-trade agreement "” which I'll
optimistically call "TAFTA."
Secretary of State Hillary Clinton tipped the U.S. hand on Nov. 29 when she
said at the Brookings Institution, "We are discussing possible negotiations
with the European Union for a comprehensive agreement that would increase trade
and spur growth on both sides of the Atlantic." She noted the "long-standing barriers
to trade and market access" that would have to be removed to make any such deal
possible, such as the European Union's protectionist agricultural rules.
Clinton is said to envision an "economic NATO" "” a comprehensive agreement
covering trade in goods, services, investment and agriculture. Indeed, a joint
working group of U.S. and E.U. officials is about to release a final report
arguing for such a comprehensive deal.
Curious as to whether Clinton's speech was just window dressing from a
departing secretary, I asked the White House this week whether the TAFTA talk
is real. The answer was yes: Obama is considering making a trans-Atlantic trade
initiative an important part of his second-term agenda. Combined with the North
American Free Trade Agreement in Latin America and the Trans-Pacific
Partnership in Asia, this could create a global trading system that might be an
enduring part of Obama's legacy.
What's appealing in particular about the trans-Atlantic initiative is that it
could be a big job creator for economies on both continents that are still
recovering from the effects of the recession. It would enhance
trade and investment flows that are already powerfully established. There's an
estimated $2.7 trillion in cross-investment between Europe and America, and
trans-Atlantic trade in goods alone totaled an estimated $674 billion in 2010.
Trade between the United States and Europe isn't a matter of sweatshop
competition; labor standards in Europe are, if anything, higher than in the
United States.
I like the idea of an "economic NATO" because it addresses fiscal problems
through growth and expansion. The alternative "austerity pill" advocated by
conservative Germans (and some American budget-cutters) is doomed to fail. Big,
new spending initiatives are not a realistic growth strategy, either, given
debt worries on both continents. To
many economists, it's a no-brainer: Expanded trade offers the best path to new
jobs, markets and investment opportunities.
"The giant sucking sound just isn't there with trans-Atlantic trade," says
Jennifer Hillman, a trade expert with the German Marshall Fund (GMF), referring
to Ross Perot's famous (and incorrect) prediction about the huge job losses
that would result from NAFTA. And though Americans fear that Asian competition
will cost jobs, they support more trade with Europe. In a 2010 Pew survey cited
by the GMF, Americans backed greater trans-Atlantic trade 58 percent to 28
percent. (Disclosure: I am a GMF trustee.) Even the AFL-CIO is said to back the
idea of a TAFTA agreement.
The benefits that might flow from a trans-Atlantic agreement are suggested in a
February GMF report. It noted that a 50 percent reduction in non-tariff
barriers (such as unnecessary or duplicative standards) could boost GDP by
roughly $160 billion in Europe and $53 billion in the United States. Abolishing
all tariffs could produce gains of up to $86 billion for Europe and $82 billion
for the United States. European and American farmers will resist common
agricultural standards, but an October GMF study notes there could be benefits
for both.
The United States can powerfully reinforce its economic leadership by expanding
trade with Europe's battered economies "” offering not financial bailout
gimmicks but an initiative that opens markets and creates jobs on both
continents.
Misplaced ideas about austerity shattered the global economy in the 1930s;
surely America and Europe don't need to repeat that mistake.
davidignatius@washpost.com