Vitet '70-'80 zotërohen nga përhapja e teorisë mbi narrativitetin e Gérad
Genétte. I frymëzuar nga formalistët rusë si Propp, Genétte e shtriu teorinë e
narrativitetit në tekstet historike, në ato të fiksionit dhe në media.
Këtu nuk është rasti që të shtjellojmë më tej teoritë e tij. Mjaft të mbajmë në
vështrim se mediat mbështeten mbi rrëfimin që do të thotë se ka një thënës dhe
një bashkëthënës, se duhet bërë dallimi mes autorit dhe rrëfimtarit e kështu me
radhë.
Pra, sa herë që ne lexojmë një gjë të shkruar nga të gjitha llojet e shtypit të
shkruar apo atij online, apo sa herë që shohim e dëgjojmë në radio apo TV dikë
që na flet, duhet të mendojmë se kemi të bëjmë me një rrëfim që është ndërtuar
mbi bazë të disa konvencioneve të pranuara nga shoqëria dhe që studiuesit janë
në gjendje t'i interpretojnë.
Përballja e lexuesit me këtë rrëfim është e tipit polemiko-kontraktore. Le ta ilustrojmë me dy shembuj këtë që sapo shkrova.
Para disa ditësh, Genc Pollo, në një intervistë me një gazetare të gazetës "Mapo"
deklaroi "...Harrohet se janë 200 mijë maturantë që votojnë për herë të parë dhe
që i shoh masivisht të prirur nga Partia Demokratike..." (Mapo, 11.05.2013).
Ndërsa Blendi Fevziu, në intervistën e gjatë me Koço Kokëdhimën, ditën e enjte,
9.05.2013, në një moment kur i ftuari po i tregonte skuadrën e kandidatëve të
Vlorës dhe përmendi edhe një përfaqësues të Partisë së të Drejtave të Njeriut,
Fevziu i tha bashkëbiseduesit se ti ke thënë që Greqia ka një plan
200-vjeçar për greqizimin e Jugut dhe tani bashkëpunon me një parti
greke. Ndërhyrja e të ftuarit ishte korrekte dhe e shmangu gafën
e rëndë të moderatorit.
Po çfarë ka ndodhur në këto dy raste?
Genc Pollo ka qenë edhe ministër Arsimi dhe ai e di shumë mirë se maturantët e
Shqipërisë janë jo më shumë se 40 deri në 45 mijë.
Po pse ai thotë se 200 mijë maturantët e Shqipërisë janë të prirur... etj.
Vërtet nuk e di numrin e saktë?
Po të jetë kështu, ne duhet të alarmohemi që paskemi pasur një ministër Arsimi
që nuk di as numrin e maturantëve. Nëse ai e di dhe e deformon me bindje këtë
numër, pra bën një figurë të tillë që t'i përshtatet politikanit mashtrues e
gënjeshtar që gënjen në kohë fushate, atëherë duhet të mendojmë se bindja e
verbër dhe propaganda janë tipar i politikanëve të tipit si Pollo. Thamë
pak më lart se në rrëfimin mediatik ka një autor dhe një rrëfimtar. Pra brenda
Pollos janë dy personazhe. Autori Pollo, ai që së bashku me PD-në kanë zgjedhur
që të paraqitin shifra të gënjeshtra për të mobilizuar elektoratin e djathtë që
të votojë dhe personazhi apo rrëfimtari Pollo, i cili me anë të këtij mashtrimi
jep dy mesazhe.
E para i nxit dhe u jep shpresë militantëve të tij se ne jemi shumë dhe nuk
është e vërtetë që nuk na voton njeri dhe e dyta e huton publikun me shifra që
ai nuk mund t'i verifikojë.
E çuditshme në këtë rast ishte heshtja e opozitës. Moderatori Fevziu dhe të
gjithë moderatorët e tjerë kur drejtojnë një emision veshin rrobat dhe bëjnë
makijazhin e rolit që duhet të luajnë.
Në këtë rast roli i tyre, meqenëse është publik dhe meqenëse u drejtohet të
gjithëve, duhet të jetë i kontrolluar dhe të përmbajë mesazhe që janë konform
ligjeve dhe Kushtetutës së një vendi. Moderatorit apo gazetarit nuk i lejohet
që të japë mesazhe të kundërta.
Mirëpo Fevziu, publikisht, akuzoi Partinë e Dules se është një parti greke që
bashkë me Greqinë kanë 200 vjet që duan të bëjnë greqizimin e jugut.
Edhe Dulja që inatoset shpejt nuk reagoi, ndërsa instancat që e kanë detyrë me
ligj të monitorojnë përmbajtjen e mesazheve mediatike nuk folën.
Unë ndërkaq iu riktheva Umberto Ekos dhe kujtova një shkrim të tijin për Mike
Bongiornon dhe për fenomenin e everyman-it që po përhapej me shpejtësi nga
televizioni.
Eko thotë: "Tani nuk është supermeni i kinemasë, por everyman-i, njeriu tipik i
televizionit. Ai ka të gjitha virtytet morale dhe intelektuale në shkallën më
të ulët të evolucionit. Ai shitet për aq sa vlen dhe nuk ka turp që të
deklarohet injorant. Autoritar me të përunjurit ai sot është bërë një star dhe
një idhull duke qenë një shembull i gjallë dhe triumfues i mediokritetit". (U.Eco, L'oeuvre ouverte, publié en italien, 1962. Ed.
du Seuil, 1965, trad. Ch. Roux de Béziuex.)